161/1990
Reglugerð um póstþjónustu. - Brottfallin
Felld brott með:
Breytingareglugerðir:
1.1. PÓSTÞJÓNUSTAN, SKILGREINING OG VERKSVIÐ.
1.1.1. Verksvið.
1.1.1.1. Verksvið póstþjónustunnar er fyrst og fremst að annast viðtöku, flutning og skil á póstsendingum, en þeim má skipta í eftirtalda þrjá höfuðflokka:
a) Bréfapóstsendingar (bréf, póstkort, prent, smápakkar og innrituð blöð og tímarit).
b) Bögglapóstsendingar.
c) Fjármunapóstsendingar (póstávísanir, þar með taldar póstkröfuávísanir og símapóstávísanir, gíróinnborganir, -útborganir og -færslur).
1.1.1.2. Tilgreina má verð á bréfum og bögglum (verðsendingar) og ábyrgð má kaupa á bréfapóstsendingar (ábyrgðarsendingar). Verðsendingar, ábyrgðarsendingar, bögglar og fjármunapóstsendingar eru ævinlega bókfærðar og nefnast því einu nafni bókfærðar sendingar.
1.1.1.3. Auk flutnings og skila á póstsendingum, tekur póstþjónustan að sér ýmis samrýmanleg störf, ákvörðuð með lögum, reglugerðum eða samningum, svo sem:
a) Innheimtu tolls of tollskyldum póstsendingum.
b) Inn- og útborgun orlofsfjár.
c) Útborganir úr erlendum póstsparibankabókum eftir nánara samkomulagi. d) Sölu spariskírteina ríkissjóðs, verðbréfa, farseðla, trygginga o. fl.
1.2. UTANÁSKRIFT OG UMBÚNAÐUR BRÉFAPÓSTSENDINGA
1.2.1. Utanáskrift
1.2.1.1. Utanáskrift skal haga sem hér segir:
a) Hægri helming framhliðarinnar skal nota fyrir utanáskriftina og fyrir frímerki og áprentanir um greitt burðargjald (í efra hægra horn).
b) Utanáskriftin skal vera greinilega skrifuð, hægra megin á framhlið sendingar-innar og á langveginn, með latneskum bókstöfum og arabískum tölum. Ef aðrir bókstafir og tölustafir eru notaðir í ákvörðunarlandinu er æskilegt að rita utanáskriftina jafnframt í þeim bók- og tölustöfum.
c) Ákvörðunarstað skal rita með upphafsstöfum, á eftir eða undan póstnúmeri, ef svo ber undir, svo og nafn ákvörðunarlands eigi sendingin að fara til útlanda.
d) Utanáskriftin verður að vera svo skýr og nákvæm að flytja megi sendinguna og afhenda hans réttum viðtakanda án eftirgrennslana og tvímæla.
e) Nafn og póstfang sendanda, skal tilgreina annaðhvort aftan á sendingunni eða í efra vinstra horni á framhliðinni þannig, að það hvorki geri utanáskriftina óskýra, né skerði rúm fyrir þjónustuáletranir og merkimiða.
f) Á bréfasendingar, sem vegna stærðar sinnar og lögunar, kynnu að vera taldar til prentsendinga, skal rita orðið „bréf" („lettre" eigi þær að fara til útlanda).
g) Á sama hátt skal rita á prentsendingar orðið „prent" („imprimé" eigi þær að fara til útlanda).
h) Innan í sendingum skal tilgreina nafn og heimili sendanda og viðtakanda, annaðhvort á innihaldið sjálft eða á merkimiða, sem festa ber tryggilega við það.
i) Á bréfum með tilgreindu verði og ábyrgðarbréfum, sem hafa peninga að innihaldi, skal utanáskrift ævinlega sett á sjálfar umbúðirnar, en ekki á miða límdan á sendinguna.
1.2.1.2. Séu umbúðir eða innihald þess eðlis, að torvelt sé að setja á sendinguna utanáskrift, áletranir, dagstimpil, frímerki o. s. frv. má nota merkispjald er sé vandlega fest við sendinguna. Það má þó ekki vera minna en 90 x 140 mm.
1.2.1.3. Að undanskildum þeim tilvikum, þar sem öðru vísi er kveðið á í reglugerð þessari, skulu þjónustuáletranir og -merkimiðar sett við hliðina á áritun sendingarinnar og eftir því sem unnt er í efra vinstra horn, fyrir neðan nafn og póstfang sendanda, ef svo ber undir.
1.2.1.4. Sendingar, hverrar tegundir sem eru, þar sem framhliðinni, sem ætluð er utanáskriftinni, er skipt í reiti, einn eða fleiri, undir áframhaldandi utanáskriftir, eru ekki leyfðar.
1.2.1.5. Þegar sending er umbúin með pappírsræmu, verður utanáskrift viðtakanda í öllum tilvikum að vera á henni, að undanteknum munum sendum samkvæmt grein 1.2.6.3.
1.2.1.6. Frímerki og frímerkingarstimplar eiga að vera sett á utanáskriftarmegin og að svo miklu leyti, sem hægt er í efra hægra horn.
1.2.1.7. Merkimiðar, sem ekki eru póstþjónustunnar, góðgerðarmerki eða önnur merki, sem og teikningar, sem rugla má saman við frímerki eða þjónustumiða, má ekki setja eða prenta utanáskriftarmegin. Sama gildir um stimplanir, sem rugla má saman við frímerkingarstimplanir.
1.2.1.8. Umslög, þar sem jaðrarnir eru með lituðum röndum má aðeins nota fyrir flugpóstsendingar.
1.2.2. Umbúnaður. Umbúðir.
1.2.2.1. Búa skal tryggilega um bréfapóstsendingar og á þann hátt, að ekki sé hætta á að aðrar sendingar slæðist inn í þær. Umbúðirnar skulu fara eftir lögun og eðli innihaldsins og flutningsskilyrðum. Sérhver sending verður að vera útbúin á þann hátt, að heilsu póstmanna stafi ekki hætta of og að engin hætta sé á, ef hún hefur að innihaldi muni þess eðlis, að póstmenn, sem eiga að meðhöndla hana, geti særst, aðrar sendingar og póstbúnaður óhreinkast eða skemmst.
1.2.2.2. Sendingar með að innihaldi hluti úr gleri, eða öðru brothættu efni, fljótandi efni, fituefni, þurrt duft, með eða án litarefnis, lifandi býflugur, blóðsugur, silkiormaegg, sníkjur og ánamaðka (aðeins leyft innanlands), skulu útbúnar sem hér segir:
a) Hlutir úr gleri eða aðrir brothættir hlutir, skulu vera umbúnir í málmöskjum, öskjum úr viði, sterku plastefni eða pappa úr sterku efni, fylltum með pappír, sagi eða sérhverju öðru 1Mu efni til verndar þeim, sem útiloki allan núning eða árekstur milli sjálfra hlutanna eða milli þeirra og hliðanna á öskjunni meðan á flutningi stendur.
b) Fljótandi efni og efni, sem auðveldlega verða fljótandi, skulu lokuð í algerlega vökvaheldum Mátum. Skal hvert ílát látið í sérstaka öskju úr málmi, viði, sterku plasti eða bárupappa úr sterku efni, og stoppað með sagi, eða öðru hentugu hlífðarefni, nægilega miklu til þess að drekka í sig vökvann, ef Mátið skyldi brotna. Lok öskjunnar skal vera þannig fest á, að það geti ekki auðveldlega losnað af.
c) Fituefni, sem verða síður fljótandi, svo sem áburður, blaut sápa, harpiks o. s. frv., svo og silkiormaegg, sem minni óþægindi stafa of við flutninginn, skulu fyrst látin í innri umbúðir (öskju, léreftspoka, plast o. s. frv.), er síðan skal látið í ytri umbúðir (öskju úr viði, málmi eða öðru nægilega sterku efni til þess að hindra leka).
d) Þurr litarefni, svo sem anilínblátt o. s. frv., er ekki leyft að flytja, nema í algerlega vökvaheldum öskjum úr málmi er aftur skulu settar í öskjur úr viði, sterku plastefni eða vönduðum bárupappa með sagi eða öðru heppilegu vökvasogandi hlífandi efni á milli.
e) Þurr duft, sem ekki hafa litarefni í sér, skal láta í Mát (öskju, poka) úr málmi, viði, sterku plastefni eða pappa; þessi ílát skulu sjálf lokuð í sterkri öskju úr einhverju framangreindra efna.
f) Lifandi býflugur, blóðsugur, sníkjur og ánamaðkar, skulu lokaðar í öskjum, er sé þannig frá gengið, að engin hætta stafi af.
1.2.2.3. Sendingar með áríðandi lyfjum, skulu þeim megin, sem utanáskrift viðtakanda er, vera búin merkimiða, ljósgrænum og með eftirfarandi táknmyndum:
1.2.2.4. Umbúða er ekki krafist um sendingar í einu heilu stykki, svo sem muni úr tré, málmum o. s. frv., sem ekki er verslunarvenja að setja í umbúðir. Þegar svo er, skal utanáskrift viðtakanda tilgreind á hlutnum sjálfum.
1.2.3. Umbúnaður. Líffræðileg auðskemmd, smitandi efni.
1.2.3.1. Líffræðileg auðskemmd efni, sem bera smit eða rökstuddur grunur leikur á að geti smitað menn eða skepnur skulu lýst „Smitandi efni" (Substances infectieuses). Um bréfasendingar sem hafa efni þessi að innihaldi, gilds sérstakar reglur um umbúnað, tilgreindar nánar í eftirfarandi liðum.
1.2.3.2. Sendendur smitandi efna skulu fullvissa sig um, að sendingarnar hafa verið útbúnar þannig, að þær nái ákvörðunarstað í góðu ásigkomulagi og séu ekki meðan á flutningi stendur hættulegar mönnum eða skepnum. Umbúðirnar skulu í meginatriðum samanstanda af:
a) Vökvaheldu aðalíláti.
b) Vökvaheldum aukaumbúðum.
c) Vökvasogandi efni, er látið sé milli aðalílátsins og aukaumbúðanna. Séu fleiri en eitt aðalílát látin í einar aukaumbúðir, skal vefja um hvert þeirra fyrir sig til þess að koma í veg fyrir að þau snerti hvert annað. Hið vökvasogandi efni, t. d. vatt, verður að vera nægilegt fyrir allt innihaldið. Bæta má við efni, sem ekki tekur í sig raka, gufar ekki upp í flutningi og er í reynd ekki eiturverkandi fyrir fólk.
d) Ytri umbúðum, nægilega sterkum til þess að standast viðnámsprófanir jafngildar þeim, sem reglur alþjóðastofnana þeirra, er þar til eru bærar í þessum efnum mæla fyrir um.
1.2.3.3. Útheimti óvanalegir hlutir, svo sem heil líffæri, sérstakar umbúðir, má og skal búa um meginhluta hinna smitandi efna samkvæmt eftirfarandi leiðbeiningum:
a) Þegar um er að ræða efni, flutt við eðlilegt hitastig eða hærra, mega aðalílátin vera úr gleri, málmi eða plasti. Til þess að tryggja, að þau séu vökvaheld, skal nota tryggar aðferðir, svo sem að innsigla við hita, umlykjandi hettur eða málmlok. Séu skrúfuð lok notuð, skal styrkja þau með límbandi.
b) Þegar um er að ræða efni flutt kæld eða fryst (blautan ís, „frysta stauta", þurrís), skal ekki nota aðalílát lokuð með skrúfuðu loki. Ísinn eða þurrísinn skal látinn utan á aukaumbúðirnar. Gera skal ráð fyrir innri stoðum til þess að halda aukaumbúðunum í upprunalegri stöðu eftir að ísinn eða froðan hafa bráðnað. Sé ís notaður, skulu umbúðirnar vera vökvaheldar og sé froða notuð, skulu þær vera þannig að þær hleypi út kolefnisgasinu.
1.2.3.4. Á ytri öskju og ytri umbúðum, ef svo ber undir, skal þeim megin sem utanáskriftir viðurkenndrar sendi- rannsóknarstofu og ákvörðunar-rannsóknar-stofu eru, setja ferningslagaðan merkimiða, 10 x 10 cm eða 5 x 5 cm með svörtum stöfum á hvítum grunni. Í efri helmingi skal vera hið viðurkennda tákn fyrir smitandi efni og í neðri helmingi orðin „Substance infectieuse. En cas de dommage ou de fuite, avertir immédiatement les autorités de santé publique." (Smitandi efni. Verði skemmdir eða leki, skal þegar í stað gera heilbrigðisyfirvöldum viðvart). Merkimiðinn er að útliti sem hér segir:
1.2.4. Umbúnaður. Líffræðileg auðskemmd smitlaus efni.
1.2.4.1. Um bréf, sem hafa að innihaldi líffræðileg auðskemmd smitlaus efni gilds eftirfarandi sérreglur um umbúnað: líffræðileg auðskemmd efni, sem hvorki hafa að innihaldi lifandi sjúkdómsvaldandi smáverur né lifandi sjúkdómsvald-andi veirur, skulu látin í vökvahelt innra ílát og það síðan látið í ytra ílát til varnar ásamt vökvasogandi efni, er látið sé, annaðhvort í innra ílátið eða milli innra og ytra íláts; efni þetta verður að vera nægilega mikið til að drekka í sig allan vökvann, sem er í innra ílátinu eða kann að myndast í því, ef það brotnar. Auk þess skal búið þannig um innihald innra og ytra Máts að það geti ekki hreyfst. Gera skal sérstakar ráðstafanir, svo sem þurrfrystingu og ísumbúnaði, til þess að tryggja varðveislu efna, sem viðkvæm eru fyrir háu hitastigi. Flutningur með flugi, þar sem breytingar verða á loftþrýstingi útheimtir að ílátin séu nægilega sterk til að þola breytingar á loftþrýstingi, ef efnið er í innsigluðum glerhylkjum eða í flöskum með vel festum töppum. Á ytra ílátið og ytri umbúðir sendingarinnar skal þeim megin sem utanáskriftir sendirannsóknarstofu og ákvörðunarrannsóknarstofu eru, festa merkimiða, fjólubláan að lit með eftirfarandi áletrun og tákni;
1.2.5. Umbúnaður. Geislavirk efni.
1.2.5.1. Sendingar með geislavirku efni, þar sem innihald og útbúnaður eru í samræmi við meðmæli hinnar alþjóðlegu kjarnorkumálanefndar, sem gerir ráð fyrir sérstökum undanþágum um tilteknar sendingar, eru leyfðar til flutnings í pósti að fyrirframgefinni heimild heilbrigðisyfirvalda.
1.2.5.2. Ytri umbúðir sendinga, sem hafa geislavirk efni að innihaldi, skulu of sendanda útbúnar með greinilegri áletrun og endingargóðri „Matiéres radioactives" (geislavirk efni), „Quantités admises au transport par la poste" (magn leyft til póstflutnings), áletrun sem er yfirstrikuð í embættisnafni, sé um að ræða endursendingu umbúða til upprunalands. Þar að auki skal hún auk póstfangs sendanda og viðtakanda bera greinilega áletrun um endursendingu þeirra, verði þeim ekki komið til skila.
1.2.5.3. Sendanda ber að tilgreina á innri umbúðum nafn sitt og póstfang svo og hvert innihald sendingarinnar sé.
1.2.6. Umbúnaður. Athugun á innihaldi.
1.2.6.1. Prent og blindraprent skal útbúið þannig, að innihald sendinganna sé nægilega varið án þess það þó hindri fljóta og auðvelda athugun á innihaldinu. Þær skulu vera í pappírsræmu, í sívalning, milli pappaspjalda, í opnum umslögum eða hylkjum, umslögum eða hylkjum, sem ekki eru innsigluð, en lokuð þannig, að auðvelt sé að opna þau og loka þeim og hafi enga hættu í för með sér eða þá vafðar seglgarni, sem auðvelt sé að leysa. Viðtökupóststöðin ákveður hvort lokun þessara sendinga leyfi fljóta og auðvelda athugun á innihaldinu. Taka má við prentsendingum, sem hafa bæklinga að innihaldi, í lokuðum, gagnsæjum frumumbúðum. Engin sérstök skilyrði eru sett um lokun prentsendinga með bækur að innihalda; sendingar þessar má opna til athugunar á innihalda þeirra. Krefjast má þess, að sendanda eða viðtakandi auðveldi könnun á innihaldinu, annað hvort með því að opna einhverjar sendingar tilteknar of póstafgreiðslu-manni eða á annan fullnægjandi hátt.
1.2.6.2. Heimila má lokun prentsendinga, sem póstlagðar eru margar saman og er þá gefið út leyfi þar að lútandi til þeirra notenda sem þess óska. Til þess að vera teknar til flutnings gegn prentburðargjaldi, skulu sendingar, sem lokaðar eru á þennan hátt hafa utanáskriftarmegin skýrum stöfum letraða athugasemdina „Prent" eða tilsvarandi á máli, sem þekkt er í ákvörðunarlandinu, ásamt viðeigandi leyfisnúmeri. Þessar athugasemdir tákna að réttilega hafi verið heimiluð könnun á innihaldinu.
1.2.6.3. Prentsendingar, póstlagðar margar saman á þann hátt, sem segir í 1.2.6.2., má sem undantekningu frá 1.2.6.1., búa um í lokuðu plastefni, gagnsæju eða ógagnsæju. Utanáskrift viðtakanda, komið fyrir samhliða langhlið, utanáskrift sendanda og áprentun frímerkingarvélarinnar eða frímerkingaráprentun, má láta undir plastfilmuna, þannig að það sé vel læsilegt gegnum gagnsæja gluggann eða gagnsæju gluggana, sem til þess eru ætlaðir. Á umbúðunum skal vera rúm utanáskriftarmegin, nægilega stórt til þess að tilgreina eins og á pappír, annað hvort með handskrift eða með merkimiða eða á hvern annan hátt, þjónustu-athugasemdir, hugsanlegar ástæður vanskila, eða ef svo ber undir um nýja utanáskrift viðtakanda; nægilega stór hluti umbúðanna við hliðina á utanáskriftinni verður að hafa sömu gæði og pappír. Sendingar í plastumbúðum má líka frímerkja með ástimplunum frímerkingarvéla á sjálflímandi miða eða á óafmá-anlegan hátt á umbúðirnar sjálfar.
1.2.6.4. Engin sérstök skilyrði eru sett um lokun smápakka. Slíkar sendingar má opna til athugunar á innihaldinu. Hliðstætt skilyrðunum í 1.2.6.2. um prent, má takmarka lokun smápakka við sendingar, póstlagðar margar saman. Leyfa má flutning í lokuðum loftheldum umbúðum á hlutum, sem gætu skemmst, ef búið væri um þá eftir venjulegum reglum svo og vörusendingar í gagnsæjum umbúðum sem gera kleift að kanna innihaldið. Sama gildir um iðnaðarvörur og vörur úr jurtaríkinu, sem póstlagðar eru í lokuðum umbúðum frá verksmiðjunni sjálfri eða innsigluðum umbúðum frá rannsóknaryfirvaldi. Ef slíkt kemur fyrir, má krefjast þess, að sendandi eða viðtakandi létti undir við rannsóknina á innihaldinu, annaðhvort með því að opna einhverjar tilteknar sendingar, eða á einhvern annan fullnægjandi hátt.
1.2.6.5. Sendingar þær, sem frá er greint í 1.2.6.1. má taka til flutnings, ef þær eru lokaðar með sérstökum límmiða, sem taka má of og láta aftur á. Á miðann skal eftirfarandi athugasemd prentuð: „Opin sending. Má skoðast of póstþjónust-unni. Miðann má taka of og láta á aftur". Sé miði þessi notaður á sendingar til útlanda, þarf auk þess að vera eftirfarandi þýðing á frönsku: „Envoi non clos. Peut étre controlé par le service postal. Soulever 1'étiquette et la replacer".
1.2.7. Sendingar með tollskyldu innihaldi.
1.2.7.1. Sendingar þær, sem setja á undir tolleftirlit, skulu á framhlið bera grænan límborinn miða ebl. C 1 eða samskonar viðbundinn merkimiða. Límmiðinn C 1 er festur utanáskriftarmegin í efra vinstra horn eftir því sem unnt er og fyrir neðan utanáskrift sendanda, ef svo ber undir. Nota má umslög eða umbúðir með áprentaðri eftirlíkingu miðans á þeim stað, sem ætlaður er miðanum C 1 og skal litur og stærð vera eins og miðinn C 1. Ef verðmæti það, sem sendandi tilgreinir er meira en 918,30 gullfrankar (300 SDR) eða sendandinn vill það heldur, eru sérstakar tollskýrslur, ebl. C 2/CP 3 einnig látnar fylgja í tilskildum fjölda. Er þá aðeins efri hluti miðans C 1 límdur á sendinguna.
1.2.7.2. Tollskýrslurnar C 2/CP 3 eru festar vandlega utan á sendinguna með kross-brugðnu bandi eða látnar innan í sjálfa sendinguna.
1.2.7.3. Að því er varðar smápakka, eru formsatriði þau, sem gert er ráð fyrir í 1.2.7.1. skylda í öllum tilvikum.
1.2.7.4. Að því er tekur til prents, serum, bóluefna og líffræðilegra, auðskemmdra efna, geislavirkra efna svo og lyfja, sem lífsnauðsyn er á og örðugt að ná í, þá verða slíkar sendingar ekki sendursendar til upprunastaðar of þeirri orsök, að á þær vanti merkimiðann C 1.
1.2.7.5. Innihald sendingar skal greina í öllum atriðum á tollskýrslunni. Almenn orðatiltæki eru ekki leyfð.
1.2.8. Sendingar í umslagi með gagnsærri rúðu.
1.2.8.1. Sendingar í umslagi með gagnsærri rúðu eru leyfðar með eftirfarandi skilyrðum:
a) Glugginn verður að vera á heilu hlið umslagsins, sem ekki er með loku.
b) Glugginn verður að vera gerður úr þannig efni og á þann hátt, að utanáskriftin sé auðlæs í gegnum hann.
c) Glugginn verður að vera ferhyrndur og lengri hlið hans samsíða lengri hlið umslagsins þannig að utanáskrift viðtakandans sjáist í sömu stefnu og stimplun með dagstimpli verði ekki torvelduð.
d) Allir jaðrar gluggans verða að vera óaðfinnanlega límdir innan á jaðrana á umslaginu, þar sem tekið var úr því fyrir glugganum. Nægilegt rúm verður því að vera milli hliðar- og neðri jaðra umslagsins og gluggans.
e) Aðeins utanáskrift viðtakanda má sjást gegnum gluggann eða þá að minnsta kosti skera sig greinilega úr öðrum áletrunum, sem hugsanlega kunna að sjást í gegnum gluggann.
f) Glugganum skal hagað þannig, að ekki sé torvelduð notkun dagstimpils.
g) Innihald sendingarinnar skal brotið þannig að jafn vel þótt það skríði til innan í umslaginu, verði utanáskriftin fullkomlega sýnileg gegnum gluggann.
1.2.8.2. Sendingar í algerlega gagnsæju umslagi jafnvel þótt með utanáskriftarmiða séu og sendingar í umslagi með opnum glugga eru ekki leyfðar.
1.2.8.3. Heimilt er að nota umslög með tveimur eða fleiri gagnsæjum gluggum. Glugginn fyrir utanáskrift viðtakanda verður að uppfylla skilyrðin, sem sett eru í 1.2.8.1. Um hins gluggana gilds skilyrðin, sem sett eru í 1.2.8.1., stafliðum b),d),f) og g) hliðstætt.
1.3. BRÉFAPÓSTSENDINGAR, SÉRÁKVÆÐI UM HVERJA SENDINGARTEGUND.
1.3.1. Bréf.
1.3.1.1. Með fyrirvara um, að fylgt sé ákvæðum um umbúnað sendinga, er engra skilyrða krafist fyrir lögun eða lokun bréfa. Bréf í umslögum skulu þó vera ferhyrnd, svo ekki skapist erfiðleikar við meðhöndlun þeirra. Einnig skulu sett í ferhyrnd umslög þau bréf, sem hafa stinnleika póstkorta en ekki lögun. Rúm það, sem nauðsynlegt er utanáskriftarmegin fyrir utanáskrift, frímerkingu og þjónustuathugasemdir eða -miða, skal vera alveg autt.
1.3.1.2. Með fyrirvara um ákvæði í kafla 4.2.5. um forboð eru engar takmarkanir á því hvað bréfapóstsendingar mega hafa að innihaldi. Bréfapóstsendingar aðrar en bréf (loftbréf) og póstkort (þar sem það á við) mega þó ekki bera utan á sér orðsendingar eða hafa að innihaldi neitt það, er talist geti hreinar persónulegar bréfaskriftir, né heldur innihalda frímerki, hvorki stimpluð né óstimpluð, né nokkurt skjal er vísi til verðs, svo sem happdrættismiða.
1.3.2. Loftbréf.
1.3.2.1. Loftbréf, eru flugpóstbréf og má senda þau með flugpósti til allra staða í heiminum ef flugsamgöngur leyfa án þess að greitt sé sérstakt flugpóstgjald. 1.3.2.2. Loftbréf skal vera þunn pappírsörk, sem sé samanbrotin og límd saman með límbornum flipum þannig, að lokuð líti hún út eins og bréf sem er lokað á öllum hliðum. Loftbréf má ekki vera lengra en 220 mm og ekki breiðara en 110 mm og ekki minna en 140 mm á lengd og 90 mm á breidd. Lengdin má ekki vera minni en breiddin margfölduð með í 2 (sem næst 1,4). Á vinstri helmingi framhliðar skal vera prentuð áletrun með orðunum
„AÉROGRAMME" - „LOFTBRÉF", og „FLUGPÓSTUR" -
PAR AVION" sem sé eins og flugpóstmiðinn (ebl. 638). Hið álímda frímerki eða áprentun um greitt burðargjald skal jafngilda burðargjaldi fyrir almennt bréf of 1. þyngdarflokki til annarra landa samkvæmt gjaldskrá hverju sinni. Ekki má Tíma meira en tvö frímerki á hvert loftbréf. Ekki má láta neitt inn í loftbréf en sé það gert verður það ekki flugflutt. Á loftbréf má ekki líma nema aðra miða en þá sem viðkoma póstþjónustunni.
1.3.2.3. Póststjórnin lætur búa til og selur loftbréf, sem eru með sérstakri áprentun um greitt burðargjald.
Einkaaðilum er ekki heimilt að búa til né selja loftbréf nema þeir hafi áður fengið til þess leyfi hjá póststjórninni. Auk þess að uppfylla öll skilyrði sem að framan eru nefnd verða slík loftbréf að bera sérstaka áletrun: „Viðurkennt of póststjórninni" í smáu letri neðst í vinstra horni framhliðar. Loftbréf búin til of einkaaðilum á framangreindan hátt skulu ekki bera áletrun um greitt burðar-gjald heldur skulu þau frímerkjast.
1.3.2.4. Loftbréf sem búin eru til of einkaaðilum á Norðurlöndunum og bera prentaða áletrun um að þau séu viðurkennd of póststjórn viðkomandi lands mega póstleggjast á Íslandi frímerkt með íslensku frímerki. Áprentun um viðurkenn-ingu getur verið á bakhlið slíkra loftbréfa.
1.3.2.5. Loftbréf má senda sem ábyrgðarsendingu, hraðboðasendingu og með þeim má fylgja móttökukvittun.
1.3.3. Póstkort.
1.3.3.1. Póstkort skulu vera ferhyrnd og búin til úr pappa eða pappír, er sé úr svo haldgóðu efni, að það hamli ekki meðferð póstsins, helst ekki undir 150 grömmum/m2. Engir hlutar þeirra mega vera oddhvassir eða upphleyptir.
1.3.3.2. Póstkort skulu efst á framhliðinni hafa áletrunina „Póstkort" og þar fyrir neðan „Carte postale" á frönsku. Póstkort með myndum, þurfa ekki að bera þessa yfirskrift.
1.3.3.3. Póstkort skulu send opin, þ. e. a. s. án umbúða eða umslaga.
1.3.3.4. Hægri helmingur framhliðar að minnsta kosti skal geymdur utanáskrift viðtak-anda, frímerkingu og upplýsingum eða miðum í þarfir póstþjónustunnar. Sendandi hefur ráð yfir bakhliðinni og vinstri helming framhliðar, þó með þeim skilyrðum, er tekin eru fram í 1.3.3.5. hér á eftir.
1.3.3.5. Bannað er að sameina eða festa við póstkort, sýnishorn of vöru eða líka hluti, ljósmyndir, hvers konar úrklippur og blöð til að brjóta saman. Einnig er bannað að prýða þau með vefnaði, útsaumi, glitperlum eða svipuðu efni. Slík kort sem og kort, sem ekki eru rétthyrnd að lögun má aðeins senda í lokuðu umslagi og frímerkt fyrir bréfaburðargjaldi. Þó má festa við þau skrautmyndir, ljósmyndir, alls konar merki, miða og hvers konar úrklippur úr pappír eða öðru mjög þunnu efni, svo og pappírsræmur eða samanbrotin blöð fyrir utanáskrift, með þeim skilyrðum, að hlutir þessu séu þess eðlis, að þeir breyti ekki eðli póstkortsins og séu algerlega áfastir við það. Að undanteknum utanáskriftarræmunum eða miðunum, sem mega ná út yfir alla framhliðina, má ekki Tíma hluti þessa annars staðar á póstkortið en á bakhliðina eða vinstri helming framhliðar.
1.3.3.6. Póstkort, sem ekki uppfylla skilyrði þau, sem sett eru um slíka tegund sendinga, skal farið með sem bréf, að þeim undanteknum þó, sem aðeins eru óregluleg að því leyti, að þau eru frímerkt á bakhlið. Skulu slík póstkort ævinlega talin ófrímerkt og farið með þau samkvæmt því.
1.3.4. Prent.
1.3.4.1. Senda má sem prentað mál eftirprentanir fengnar á pappír, pappa eða önnur efni, sem venja er að nota við prentiðn, í mörgum algerlega eins útlítandi eintökum með vélrænni eða ljósmyndunarlegri aðferð og útheimtir notkun myndamóts, prentmóts eða filmu.
1.3.4.2. Gegn prentburðargjaldi má senda:
Handskrifað eða vélritað mál, sem fjölfaldað hefur verið vélrænt, t. d. fjölritað, ef skilað er við afgreiðsluborð póststöðvar minnst 20 samhljóða eintökum. 1.3.4.3. Prentsendingar skulu utanáskriftarmegin með mjög skýru letri og eftir því sem unnt er í efra vinstra horni og ef svo ber undir fyrir neðan nafn og póstfang sendanda bera áletrun „Prent", eða „Imprimé" ef sendingin á að fara til útlanda.
1.3.4.4. Sem prentað mál er ekki hægt að senda:
a) Texta fenginn með ritvél, hverrar tegundar sem er.
b) Afrit fengin með kalkeringu, afrit gerð með hendinni eða með ritvél, hverrar tegundar sem er.
c) Eftirprentanir gerðar með stimplum með föstu eða lausu letri.
d) Áprentaðar pappírsvörur, þegar augljóst er, að hinn prentaði hluti er ekki höfuðatriði sendingarinnar.
e) Filmur, hljóm- og myndaupptökur.
f) Gataðar pappírsræmur og rafreiknispjöld með götum, strikum eða merkjum, sem gætu verið athugasemdir.
1.3.4.5. Heimilt er að setja saman í efna prentsendingu margs konar eftirprentanir gerðar með leyfilegum hætti. Ekki mega þær bera nöfn og heimilisföng mismunandi sendenda eða viðtakenda.
1.3.4.6. Kort með áletrun „Póstkort" eða tilsvarandi á einhverju öðru máli eru tekin til flutnings gegn prentburðargjaldi að því tilskildu, að þau fullnægi almennum skilyrðum um prentsendingar. Þau, sem ekki fullnægja nefndum skilyrðum skal farið með sem póstkort eða bréf, ef svo ber undir, með beitingu ákvæðis í grein 1.3.3.6.
1.3.5. Prent. Leyfðar athugasemdir og viðaukar.
1.3.5.1. Á allar prentsendingar má tilgreina með hvaða hætti sem er:
a) Nafn og póstfang sendanda og viðtakanda með eða án tilgreiningar titils, stöðu og firmanafns.
b) Sendidag og -stað sendingarinnar.
c) Raðnúmer eða innritunarnúmer.
1.3.5.2. Auk þessara tilgreininga er leyfilegt:
a) Að strika út, merkja eða strika undir viss orð eða vissa staði í hinum prentaða texta.
b) Að leiðrétta prentvillur.
1.3.5.3. Viðbætur þær og leiðréttingar, sem nefndar eru í 1.3.5.1. og 1.3.5.2., verða að vera í beinu sambandi við efni eftirprentunarinnar, og þær mega ekki vera þess eðlis að þær myndi dulmál.
1.3.5.4. Auk þess er leyft að tilgreina eða bæta við:
a) Á pöntunar-, áskriftar- eða tilboðslista, er snerta bókaverslunarvörur, bækur, bæklinga, blöð, kopar- og stálstungur og nótnahefti: hinum umbeðnu eða útboðnu verkum og tölu eintaka, verði þeirra, sem og athugasemdum og sundurliðun á verðinu, greiðsluaðferð, útgáfu, nafni höfunda og útgefanda, svo og númeri úr verðlistanum og orðunum „broché" (heft), „cartonné" (pappabundin), „relié" (innbundin).
b) A eyðublöð undir útlánsbeiðnir frá bókasöfnum: heitum verkanna, tölu eintaka, sem um er beðið eða send eru, nafni höfunda og útgefenda, númeri í bókaskrá, tölu daga, sem heimiluð er til lesturs, nafn þess, sem óskar að fá bókina.
c) Á myndskreytt kort, prentuð nafnspjöld, prentuð heillaóska- eða samúðar-kort: venjulegum kurteisiskveðjum, með fimm orðum eða fimm algengum skammstöfunum mest.
d) Á prentaða bókmennta- og listaframleiðslu: ein~aldri venjulegri tileinkun. e) Á úrklippur úr blöðum og tímaritum: heiti, dagsetningu, tölublaði og heimilisfangi blaðsins eða tímaritsins, sem greinin er tekin úr.
e) Á prófarkir: breytingum og viðbótum, sem snerta prófarkalesturinn, brotið eða prentunina, og enn fremur athugasemdum, svo sem: „Má prenta", „Séð, má prenta" eða öðrum líkum, er lúta að tilbúningi verksins. Vanti pláss, má setja viðbætur á sérstök blöð.
f) Á tilkynningar um bústaðaskipti: hið gamla og hið nýja heimilisfang og dagsetningu, þegar breytingin verður.
1.3.5.5. Enn fremur er leyfilegt að láta fylgja:
a) Öllu prenti: spjald, umslag eða pappírsræmu með prentaðri utanáskrift sendanda sendingarinnar eða umboðsmanns hans í landi því, sem fyrri sendingin var póstlögð í; þetta má frímerkja til endursendingar með frímerkjum ákvörðunarlands fyrri sendingarinnar.
b) Prentaðri bókmennta- og listaframleiðslu: opinn vörureikning, er snertir sjálfan hlutinn, sem stendur er, svo og afrit of reikningnum og innborgunar-eyðublað, eða póstávísunareyðublað og er heimilt, að tilgreina á hvaða hátt sem er upphæðina, sem greiða á og póstgíróreikning eða póstfang viðtak-anda ávísunarinnar.
c) Tískublöðum: útklippt snið, er mynda efna heild með blaðinu, sem þau eru send með samkvæmt upplýsingum, sem í því eru.
1.3.6. Blindraprent.
1.3.6.1. Sem blindraprent má senda bréf með blindraletri, sem látin eru opin í póst, og myndamót með blindraletursmerkjum. Sama gildir og um hljómupptökur og sérstakan pappír eingöngu ætlaðan blindu fólki, enda séu þær sendingar annaðhvort sendar frá eða til opinberlega viðurkenndrar stofnunar fyrir blinda.
1.3.7. Smápakkar.
1.3.7.1. Smápakkar skulu utanáskriftarmegin með mjög greinilegu letri og eftir því sem hægt er í efra vinstra horni og ef svo ber undir fyrir neðan nafn og póstfang sendanda, sem er skylt að tilgreina utan á sendingunni, bera áletrunina „Smápakki", „Pent paquet" eða tilsvarandi áletrun á máli, sem skilst í ákvörðunarlandinu.
1.3.7.2. Leyfilegt er að láta í þá opna vöruskrá, er aðeins innihaldi nauðsynlegustu atriði og tilgreina utan á eða innan á sendingunum, í síðarnefnda tilvikinu á hlutnum sjálfum eða á sérstöku blaði, utanáskrift viðtakanda og sendanda ásamt áletrunum, sem notaðar eru í viðskiptum, verksmiðjumerki eða kaupmanns, tilvísun í bréfaskriftir milli sendanda og viðtakanda, stuttorða athugasemd varðandi framleiðanda og seljanda vörunnar eða um aðila þann, sem hún er til, og rað- eða innritunarnúmer, verð og allar aðrar athugasemdir, sem snerta verðmyndunina, tilgreiningar á þyngd, máli, stærð, fáanlegt magn og þær sem nauðsynlegar eru til þess að ákvarða eðli vörunnar og hvaðan hún kemur.
1.3.7.3. Einnig er heimilt að láta með hvert annað skjal, sem ekki sé í eðli sínu persónulegar bréfaskriftir, svo framarlega sem það er ekki áritað til annars viðtakanda en viðtakanda pakkans og sé ekki frá öðrum sendanda en sendanda pakkans. Sama gildir um hljómplötur, bönd, þræði með eða án hljóm- eða myndupptöku, rafreiknispjöld, segulbönd eða aðra svipaða hluti, sem og radíóáhugamannakort.
1.3.7.4. Smápakkar, sem eiga að fara til útlanda skulu í öllum tilfellum bera grænan límborinn miða (ebl. C1) á framhlið sendingarinnar. Límmiðinn (Cl)er festur utanáskriftarmegin í efra vinstra horn eftir því sem unnt er og fyrir neðan utanáskrift sendanda, ef svo ber undir. Nota má umslög eða umbúðir með áprentaðri eftirlíkingu miðans á þeim stað, sem ætlaður er miðanum Cl og skal litur og stærð vera eins og miðinn. Ef verðmæti það, sem sendandi tilgreinir er meira en 918,30 gullfrankar (300 SDR) eða sendandinn vill það heldur, eru sérstakar tollskýrslur (ebl. C2/CP3) einnig látnar fylgja í tilskildum fjölda. Er þá aðeins efri hluti miðans C1 límdur á sendinguna.
1.3.8. Fjöldasendingar með utanáskrift.
1.3.8.1. Heimilt er að gefa afslátt of venjulegu burðargjaldi bréfapóstsendinga, sem bera á út innanlands, ef eftirfarandi skilyrðum er fullnægt:
a) Sendingarnar séu allar eins í lögum allar jafnþungar og ekki stærri en 229 x 324 x 10 millimetrar.
b) Sendingarnar þurfi ekki að bera út þegar í stað, heldur megi gera það á allt að 10 næstu dögum eftir póstlagningu, eftir því sem henta kann hverju sinni.
c) Sendingarnar séu póstlagðar allar í einu við afgreiðsluborð póststöðvar, flokkaðar og búntaðar eftir póstnúmerum og götum.
1.3.8.2. Afsláttur fyrir fjöldasendingar með utanáskrift má mestur vera sem hér segir:
1001 - 5000 sendingar í einu 20% afsláttur
5001 -10000 sendingar í einu 30% afsláttur
10001-20000 sendingar í einu 35% afsláttur
20001-30000 sendingar í einu 40% afsláttur
30001- sendingar og fleiri í einu 45% afsláttur
1.3.8.3. Þeir sem fá afslátt skv. 1.3.8.2. skulu láta prenta sérstaka áletrun í efra hægra horn utanáskriftarmegin um, að burðargjald sé greitt, ásamt sérstöku leyfisnúmeri og nafni viðtökupóststöðvar þar fyrir neðan. ~1letrun þessi skal vera eins og eftirfarandi mynd sýnir:
1.3.8.4. Þeir sem óska eftir að fá afslátt skv. þessum reglum, skulu sækja um það til hlutaðeigandi viðtökupóststöðvar.
Leyfi skv. 1.3.8.3. og 4 gildir aðeins í eitt skipti, nema sérstaklega sé um annað samið.
1.3.9. Fjöldasendingar án utanáskriftar.
1.3.9.1. Heimilt er að gefa afslátt of venjulegu burðargjaldi bréfapóstsendinga, sem bera á út án utanáskriftar innanlands. Sendingar þessar lúta sömu skilyrðum og greint er frá í 1.3.8.1. a, b og c nema hvað sendendur skulu flokka þær og búnta í þeim fjölda sem nægilegur er til dreifingar eftir nánari fyrirmælum.
1.3.9.2. Afsláttur fyrir fjöldasendingar án utanáskriftar má mestur vera sem hér segir: Fyrir sendingu að þyngd
allt að 10 grömm 75% afsláttur
allt að 20 grömm 65% afsláttur
allt að 50 grömm 60% afsláttur
allt að 100 grömm 55% afsláttur
allt að 250 grömm 50% afsláttur
1.3.9.3. Sendingar þær, sem greint er frá 1.3.8. og 1.3.9. þarf hvorki að frímerkja né dagstimpla, en burðargjaldíð staðgreiðist gegn kvittun. Á kvittuninni skal sundurliða sendingarfjölda og burðargjald.
1.3.9.4. Lágmarksfjöldi fjöldasendinga án utanáskriftar sem póstleggja má í hvert sinn er 100.
1.3.9.5. Kvittun fyrir burðargjaldi fjöldasendinga skal vera úr sérstakri frumbók, Reikn-ingur fyrir ófrímerktar póstsendingar (ebl. 574). Er kvittunin í þríriti, frumritið fær sendandi, eitt eintak fylgir mánaðarreikningi og eitt eintak verður eftir í bókinni.
1.3.10. Blöð og tímarit. Almenn skilyrði.
1.3.10.1. Til þess að njóta sérstakra kjara um burðargjald, umfram það, sem gildir um almennar prentsendingar, verða blöð og tímarit að uppfylla eftirfarandi skilyrði:
a) Vera gefin út á Íslandi.
b) Vera til sölu og áskriftar á almennum markaði.
c) Koma út nokkurn veginn reglulega og eigi sjaldnar en einu sinni á ári.
d) Vera prentuð í a. m. k. 1000 eintökum hverju sinni.
e) Hvert eintak vegi eigi meira en 500 grömm.
f) Efni blaðsins eða tímaritsins sé almennt, fjölbreytilegt lesefni, eins og tíðkast í blöðum og tímaritum, þ. e. fréttir, greinar, ljóð, ritgerðir, sögur o. s. frv., en ekki t. d. ein saga, ein grein o. s. frv.
g) Auglýsingar taki eigi meira en helming of rúmi blaðsins eða tímaritsins.
h) Á fyrstu síðu sé prentað áberandi og stóru letri, heiti blaðsins eða tímaritsins, árgangur og tölublað.
i) Í blaðinu eða tímaritinu sé birt nafn og heimili útgefanda, ábyrgðarmanns og ritstjóra, svo og hvar það sé prentað.
1.3.10.2. Ekkert fylgiblað, sem eigi er beinlínis tilheyrandi blaðinu eða tímaritinu, t.d. sérprentaðar auglýsingar má senda með blaðinu eða tímaritinu, jafnvel þótt á sé prentað eða stimplað nafn þess nema greitt sé undir það sérstaklega. Þó er heimilt að láta fylgja prentaða svarsendingu áritaða til útgefanda. Slíkar svarsendingar skulu uppfylla sömu skilyrði og póstkort að því er varðar stærð, stinnleika og lögum sbr. einnig 5.1.4.
1.3.10.3. Rit, gefin út í þeim tilgangi eingöngu að auglýsa eða kynna sérstakar vörur, þjónustu eða viðskiptafyrirtæki, svo sem verðlistar, skrár, kynningarrit o. s. frv. varðandi vörur og þjónustu eins eða fleiri fyrirtækja verða ekki send sem blöð og tímarit.
1.3.10.4. Blaða- og tímaritssendingar til umboðsmanna mega vega allt að 20 kg.
1.3.10.5. Alþingistíðindi, Lögbirtingablað og Stjórnartíðindi má taka til póstflutnings skv. þessum reglum þótt þau fullnægi ekki að öllu leyti ákvæðum þeirra.
1.3.11. Blöð og tímarit. Innritun.
1.3.11.1. Blað eða tímarit, sem óskast flutt í pósti gegn hinum sérstöku kjörum um burðargjald, skal innritað hjá póststjórninni. Útgefandi skal um það rita umsókn á sérstöku eyðublaði, þar sem tilgreint skal eftirfarandi:
a) Nafn blaðsins eða tímaritsins.
b) Nafn og heimili útgefanda.
c) Nafn og heimili ábyrgðarmanns.
d) Útgáfustaður.
e) Upplag blaðsins eða tímaritsins.
f) Póststöð, þar sem blaðið eða tímaritið óskast póstlagt.
g) Útgáfutíðni blaðsins eða tímaritsins.
h) Áskriftargjald.
i) Lausasöluverð.
j) Þyngd hvers eintaks.
k) Upplýsingar um það hvort blaðið eða tímaritið óskast flutt:
a) beint til áskrifenda eða,
b) til umboðsmanna, og hve mörg eintök til hvors. Sýnishorn of blaðinu eða tímaritinu skal fylgja með.
1.3.11.2. Innritunargjald skv. gjaldskrá fyrir póstþjónustu skal greiða á viðkomandi póststöð. B 2g
1.3.12. Blöð og tímarit. Flutningur og dreifing.
1.3.12.1. Blöð og tímarit, sem koma út oftar en einu sinni í viku eru ekki borin út á útgáfustað.
1.3.12.2. Blöð og tímarit, sem koma út oftar en tvisvar í viku skulu flutt á sama hátt og bréfapóstur, þ. e. eftir fljótustu leið. Önnur blöð og tímarit skulu flutt þannig að kostnaður við flutninginn verði í hófi.
1.3.13. Blöð og tímarit. Burðargjöld.
1.3.13.1. Burðargjöld fyrir blöð og tímarit eru ákveðin í gjaldskrá fyrir póstþjónustu. Heimilt er að veita helmingsafslátt of burðargjaldi fyrir dagblöð, fréttablöð i landshlutum, blöð, sem landssamtök stéttarfélaga gefa út og blöð, sem fjalla almennt um stjórnmál, en fjórðungsafslátt fyrir tímarit og blöð, sem fjalla sér-staklega um bókmenntir og listir eða trúmál.
1.3.14. Blöð og tímarit. Viðtaka. Umbúnaður.
1.3.14.1. Blöðum og tímaritum skal skilað á póststöð röðuðum eftir póstnúmerasvæðum, götum í þéttbýli og sveitabæjum eftir nánari ákvörðun.
1.3.14.2. Burðargjald skal staðgreitt. Sendandi fær kvittun úr póstkvittunarbók fyrir blöð og tímarit. Sendingarnar eru ekki frímerktar og ekki dagstimplaðar.
1.3.14.3. Blað eða tímarit skal einvörðungu látið í póst á þeirri póststöð, sem tilgreind var í umsókninni. Vilji útgefandi skipta um viðtökupóststöð, skal hann sækja um það sérstaklega.
1.3.14.4. Blaða og tímaritssendingar skulu útbúnar eftir sömu reglum og gilds um umbúðir prentsendinga. Á umbúðir skal prenta eða stimpla nafn blaðsins eða tímaritsins, ásamt áletruninni, „Innritað til póstflutnings".
1.3.14.5. Með sérstöku samkomulagi má senda blöð og tímarit án utanáskriftar, ýmist til áskrifenda, skv. sérstakri áskrifendaskrá eða á hvert heimili á tilteknu svæði til kynningar.
1.3.15. Ábyrgðarsendingar.
1.3.15.1. Sendandi bréfapóstsendingar getur gegn sérstöku gjaldi, auk hins almenna burðargjalds, fengið tekna ábyrgð á sendingunni. Ábyrgðin takmarkast við ákveðna upphæð, skv. gjaldskrá hverju sinni. Ábyrgðarsendingar skulu bera áritunina „Ábyrgð" eða „Recommandé" á vinstri hlið utanáskriftarmegin.
1.3.15.2. Að því undanteknu, sem hér fer á eftir, er ekki krafist neinna sérstakra skilyrða um lögum lokun eða utanáskrift ábyrgðarsendinga.
1.3.15.3. Sendingar, sem skrifað er utan á með blýanti, eða með fangamarki sem utanáskrift, verða ekki teknar sem ábyrgðarsendingar. Þó má utanáskrift annarra sendinga en þeirra, sem sendar eru í umslagi með gagnsærri rúðu, vera með blekblýanti.
1.3.15.4. Ábyrgðarsendingar skulu búnar miða, (ebl. C 4), sem festa verður tryggilega við sendinguna.
1.3.15.5. Miðann sem og áletrunina „Ábyrgð" eða „Recommandé" skal setja utanáskrift-armegin, eftir því sem unnt er í efra vinstra horn, fyrir neðan nafn og póstfang sendanda, ef svo ber undir eða, ef um er að ræða sendingar í spjaldformi, fyrir ofan utanáskriftina á þann hátt, að hún verði ekki ógreinileg.
1.3.15.6. Með sérstöku leyfi má nota fyrir ábyrgðarsendingar umslög, með forprentaðri eftirmynd miðans á stað þeim, sem ætlaður er honum og má hún ekki vera minni en miðinn C 4. Raðnúmerið má tilgreina þar á hvaða hátt sem vill, svo fremi það sé gert á hreinan, skýran og óafmáanlegan hátt. Einnig má prenta eftirmynd miðans C 4 á utanáskriftarmerkimiða eða beint á innihald sendinga, sem sendar eru í umslagi með gagnsærri rúðu, enda sé eftirmynd þessari undir öllum kringumstæðum fundinn staður yst til vinstri í glugganum.
1.3.15.7. Skylda er að kaupa ábyrgð á bréf, sem hafa að innihaldi peninga, handhafa-skuldabréf eða aðrar skuldajátningar, sem eru nýtar handhafa, eða yfirleitt hvers konar skjöl, er vísa til verðs, ferðatékka, platínu, gull eða silfur, unnið eða óunnið, dýra steina og skartgripi. Einnig er skylda að kaupa ábyrgð á sendingar með líffræðileg auðskemmd, smitandi efni og sendingar með geislavirk efni að innihaldi. Ekki mega aðrar bréfapóstsendingar en bréf innihalda þessa hluti.
1.3.15.8. Límbönd, sem kunna að vera notuð til lokunar ábyrgðarsendinga skulu bera nafn, einkenni, stimpil eða undirskrift sendanda. Sé ábyrgðarsendingu lokað með límbandi án einstaklingsbundins merkis má viðtökupóststöð gera ráð fyrir merki eða ástimplun dagstimpils, er sett sé bæði á límbandið og umbúðir.
1.3.15.9. Sendandi ábyrgðarsendingar á rétt á að fá ókeypis kvittun, viðtökukvittun (ebl. 540), fyrir viðtöku hennar í póst. Heimilt er að láta sendanda útfylla hans. 1.3.15.10. Beri ábyrgðarsending merki þess að hafa verið opnuð og síðan lokað á ný, áður en hún er látin í póst, verður sendandi eða sendimaður hans að staðfesta þetta með undirskrift sinni.
1.3.16. Verðbréf.
1.3.16.1. Verðbréf nefnast svo, of því að tilgreina skal verðmæti innihaldsins utan á sendingunni. Auk almenna burðargjaldsins og sérstaks skrásetningargjalds, skal greiða fyrir slíkar sendingar sérstakt tryggingargjald, í hlutfalli við hið tilgreinda verð. Innanlands eru engin takmörk fyrir upphæð hins tilgreinda verðs, en fyrir sendingar til útlanda gilda mismunandi takmörk, sem póststöðvarnar veita upplýsingar um.
1.3.16.2. Til þess að bréf með tilgreindu verði séu tekin til flutnings, verða þau að hlíta þessum skilyrðum:
a) Þeim skal vera lokað annað hvort með nákvæmlega eins lakkinnsiglum, með blýinnsiglum eða með öðrum tryggum hætti, með áprentun eða sérstöku eins útlítandi merki sendanda.
b) Umslögin eða umbúðirnar skulu vera sterk og efni þannig, að lakkinnsiglin loði eða festist algerlega við þau eftir því sem við á; umslög skulu gerð úr einum og sama hlut; bannað er að nota algerlega gagnsæ umslög eða með gagnsærri rúðu.
c) Þau skulu vera þannig útbúin, að ekki verði farið í innihaldið, án þess að glögg merki um skemmdir sjáist á umslaginu, á umbúðunum eða innsiglunum.
d) Innsiglin, frímerkin fyrir burðargjaldinu, og miðar er snerta póstþjónustuna og aðra opinbera þjónustu, skulu sett á með bili á milli, svo að þau verði ekki höfð til að hylja skemmdir á umslaginu eða umbúðunum; ekki má heldur beygja frímerkin eða miðana yfir hliðar umslagsins eða umbúðanna, þannig að þau hylji jaðarinn. Bannað er að líma á bréf með tilgreindu verði aðra miða en þá, sem koma póstþjónustunni við eða opinberri þjónustu, sem kynni að þurfa að hafa afskipti of sendingunni vegna ákvæða innanlandslög-gjafar upprunalands.
e) Ef um þær er bundið með snæri og lakkað eins og segir í staflið a., þarf ekki að lakka snærið sjálft.
1.3.16.3. Bréf með tilgreindu verði, sem að ytra útliti eru eins og öskjur, skulu hlíta þessum viðbótarskilyrðum:
a) Vera úr tré, málmi eða plastefni og nægilega sterkar.
b) Hliðar í tréöskjum skulu vera minnst 8 millimetra þykkar.
c) Hliðarnar, sem vita upp og niður, skulu klæddar hvítum pappír undir utanáskrift til viðtakanda, tilgreiningu á verðinu og þjónustustimpla: öskjur þessar skulu innsiglaðar á hinum fjórum hliðarflötum eins og segir í 1.3.16.2. staflið a); ef nauðsyn krefur til þess að tryggja að ekki verði farið í þær skal utan um öskjurnar krossbundið sterku seglgarni, óhnýttu og skal yfir báða endana setja lakkinnsigli með sérstöku merki sendanda.
1.3.16.4. Auk þess gilda eftirfarandi ákvæði:
a) Frímerkingu má sýna með áletrun, er gefi til kynna að burðargjald hafi verið greitt t. d. „PP Burðargjald greitt" eða „Taxe perçue"; áletrun þessi skal sett í efra hægra horn sendingarinnar utanáskriftarmegin og vera staðfest með dagstimpli upprunapóststöðvar.
b) Sendingar, sem skrifað er utan á með fangamarki eingöngu, eða með blýanti, svo og þær, er hafa eitthvað útþurrkað eða yfirstrikað í utanáskriftinni, verða ekki teknar til flutnings; hafi slíkar sendingar ranglega verið teknar til flutnings, er skylt að endursenda þær til upprunapóststöðvar.
1.3.16.5. Ekki er leyfilegt að tilgreina hærra verð á sendingu en sem svarar til hins raunverulega innihalda. Leiki grunur á, að hið tilgreinda verð sé hærra en vera ber eftir innihaldi, má krefjast þess, að sendandi opni sendinguna. Sé því neitað, má ekki taka við sendingunni til flutnings. Komi í ljós, að innihaldið sé mun minna virði en tilgreint var, má því aðeins taka hana til flutnings, að hið tilgreinda verð sé fært til samræmis. Þegar sending er gerð afturreka of þessum ástæðum, á sendandi rétt á að fá ókeypis skriflega yfirlýsingu póstmanns um, hvers vegna henni hafi verið neitað.
1.3.16.6. Verðupphæð skal tilgreina í íslenskum krónum, efst utanáskriftarmegin. Krónu-talan skal tilfærð bæði í tölum og bókstöfum og aurar sem brot úr 100. Verðupphæð má hvorki breyta né strika út, nema hún sé alveg strikuð út og skrifuð að nýju staðfest með undirskrift sendanda. Ef í verðbréfi er bæði útlend mynt og innlend, skal útlenda myntin talin til verðs eftir lögskráðu bankagengi. Útlenda mynt, sem ekki er lögskráð, er ekki hægt að senda með tilgreindu verði. Eigi verðbréf að fara til útlanda, skal póstmaður breyta hinni tilgreindu upphæð í SDR eða gullfranka eftir atvikum og eftir gildandi gengi hverju sinni og rita þá tölu í tölustöfum.
1.3.16.7. Jafnskjótt og upprunapóststöð hefur viðurkennt verðbréf hæft til viðtöku, fer það að sem hér segir:
a) Það límir á það ljósrauðan miða (ebl. VD 2) og áprentaðan með latnesku letri, stafnum „V", heiti upprunapóststöðvar og raðnúmeri sendingarinnar. Á sendinguna ritar það nákvæmlega þyngd hennar í grömmum. Miðinn VD 2 og þyngdareiningin er látið utanáskriftarmegin og eftir því sem auðið er i efra vinstra horn og fyrir neðan nafn og póstfang sendanda, ef svo ber undir.
b) Það setur utanáskriftarmegin stimpil, er gefi til kynna viðtökupóststöð og viðtökudag.
1.3.17. Hraðboðasendingar.
1.3.17.1. Þar sem daglegum útburði bréfapóstsendinga hefur verið komið á, fást sendingar eða tilkynningar um komu þeirrar bornar út til viðtakanda þegar í stað eftir komu þeirra á ákvörðunarpóststöð. Fyrir slíkan útburð með hraðboða greiðir sendandi sérstakt gjald, hraðboðagjald, auk venjulegs burðargjalds. Innrituð blöð og tímarit og fjöldasendingar fást þó ekki bornar út með hraðboða.
1.3.17.2. Á hraðboðasendingu skal líma rauðan miða með áletruninni „Hraðboðasend-ing" eða „Exprés" vinstra megin við nafn ákvörðunarstaðar. Þegar um er að ræða böggul, skal líma miðann óæði á böggul og fylgibréf.
1.4. PÓSTBÖGGLAR.
1.4.1. Þyngd, stærð og innihald böggla.
1.4.1.1. Sendingar þær, sem fara að einhverju leyti yfir takmörk þau, sem sett eru um stærð og þyngd bréfapóstsendinga, teljast bögglapóstsendingar. Þyngd þeirra, og stærð skal vera í samræmi við það, sem á hverjum tíma er tilgreint í gjaldskrá fyrir póstþjónustu.
1.4.1.2. Bögglar, sem eru þyngri eða stærri en leyfilegt er eða þannig í laginu, að þeir samlagist ekki öðrum bögglum í flutningi (komast ekki í poka), nefnast „rúmfrekir bögglar". Fyrir þá skal taka 50% viðbótarburðargjald. Sama viðbótarburðargjald verður að greiða fyrir brothætta böggla og böggla, sem fara verður sérstaklega varlega með.
1.4.1.3. Í böggla má ekki láta lokuð bréf eða innsigluð, né nema aðra sendingu með áritun til annars en viðtakanda sjálfs. Leiki grunur á, að í bögglinum sé lokað bréf eða orðsending í lokuðu umslagi til annars en viðtakanda, skal skorað á sendanda eða viðtakanda að opna böggulinn til rannsóknar. Leiði rannsókn í ljós, að slíkar sendingar séu í bögglinum, skal borga undir þær sérstaklega eftir burðargjaldi því, sem um þær gilda. Fari rannsókn fram við viðtöku, skal burðargjaldið greitt einfalt, en fari hún fram við afhendingu, ber að greiða hið vangreidda gjald samkvæmt ákvæðum í grein 5.1.3.2. og 5.1.3.3. Neiti viðtak-andi að greiða burðargjaldið, skal fara með sendingarnar sem óskilasendingar.
1.4.2. Utanáskrift sendanda og viðtakanda.
1.4.2.1. Til þess að verða tekinn í póst, verður sérhver böggull að bera greinilega og nákvæma utanáskrift viðtakanda og sendanda með latneskum bókstöfum og arabískum tölum á bögglinum sjálfum eða vandlega viðfestum merkimiða. Ef aðrir bókstafir eða tölustafir eru notaðir í ákvörðunarlandinu, er æskilegt að rita utanáskriftina einnig í þeim tölustöfum og bókstöfum. Utanáskriftir skrifaðar með blýanti eru ekki leyfðar; þó skal taka við bögglum, ef utanáskriftin er gerð með blekblýanti á grunn, sem hefur verið gerður rakur áður.
1.4.2.2. Ekki má tilgreina nema einn einstakling eða fyrirtæki, sem viðtakanda. Þó má leyfa áritanir svo sem „Hr. A. .... fyrir hr. Z. ..." eða „Banki A. ... fyrir hr. Z. ...", enda þá gengið út frá því að aðeins A. sé viðtakandi. Enn fremur verða heimilisföng A. og Z. að vera í sama landi.
1.4.2.3. Viðtökupóststöðin skal ennfremur ráða sendanda til að láta inn í böggulinn afrit of utanáskrift sinni svo og utanáskrift viðtakanda.
1.4.3. Umbúðir. Almenn ákvæði.
1.4.3.1. Sérhver böggull skal vera umbúinn og lokaður þannig að svari til þyngdar hans, lögunar og eðlis innihaldsins svo og til flutningsaðferðar og leiðarlengdar. Umbúðir og lokun eiga að vernda innihaldið, svo að það geti ekki skemmst, hvorki við þrýsting né handfjatlanir á leiðinni. Þær skulu einnig vera svo úr garði gerðar, að ómögulegt sé að fara í innihaldið án þess að glögg merki sjáist um verknaðinn.
1.4.3.2. Sérhver böggull skal vera sérstaklega sterklega útbúinn, ef hann á að:
a) Flytjast langa leið.
b) Sæta mörgum umskipunum og mikilli handfjötlun.
c) Vera varinn fyrir miklum breytingum á loftslagi og hitastigi, eða ef um flugflutning er að ræða, fyrir breytingu á loftþrýstingi.
1.4.3.3. Hann skal vera þannig umbúinn og lokaður, að hann geti ekki ógnað heilsu póstmanna né heldur, ef innihald hans er þess eðlis, geti skaðað póstmennina, sem þurfa að handleika hann, svo og, að kann geti hvorki óhreinkað né skemmt aðra böggla, né heldur búnað póstþjónustunnar.
1.4.3.4. Hann skal hafa á umbúðunum eða umslaginu nægilegt rúm til áritunar þjónustuupplýsinga svo og fyrir stimpla og merkimiða.
1.4.3.5. Án umbúða má taka við:
a) Hlutum, sem láta má hvern innan í annan eða hluti, sem halda má saman með sterku bandi, með plombum eða lakki fyrir, þannig að úr verði einn böggull, sem getur ekki dottið í sundur.
b) Bögglum, sem eru úr einu heilu efni, svo sem tré- eða málmstykki o. s. frv., sem ekki er verslunarvenja að setja í umbúðir.
1.4.4. Umbúðir. Sérstök ákvæði.
1.4.4.1. Sérhver böggull, sem hefur að innihaldi einhverja neðangreinda hluti, skal umbúinn eins og hér segir:
a) Dýrir málmar: Umbúðirnar skulu vera öskjur úr sterkum málmi eða viðarkassi að minnsta kosti 1 sentimetri á þykkt séu bögglarnir allt að 10 kílógrömm að þyngd og l ½ sentimetri á þykkt séu bögglarnir yfir 10 kílógrömm að þyngd eða þá tveir pokar án sauma sem mynda tvöfaldar umbúðir. Séu notaðir kassar úr krossviði, þarf þykktin ekki að vera nema 5 millimetrar, enda séu þá kassahornin styrkt með spöngum.
b) Hlutir úr gleri eða aðrir brothættir hlutir: um þá skal búið í öskju úr málmi, viði, stinnu plasti, eða sterkum pappa, fyllt með pappír, hálmi eða einhverju öðru heppilegu varnarefni, sem komi í veg fyrir allan núning eða högg meðan á flutningi stendur annaðhvort milli sjálfra hlutanna eða milli þeirra og hliðanna í öskjunni.
c) Lagarkenndar vörur og efni, sem auðveldlega verða lagarkennd: þau skulu lokuð í ílátum algjörlega þéttum. Hvert ílát um sig skal látið í sérstaka öskju úr málmi, viði, stinnu plasti eða vönduðum bylgjupappa og fyllt með sagi, baðmull eða einhverju öðru heppilegu varnarefni, nægjanlega miklu til þess að drekka í sig vökvann, ef ílátið brotnar. Lokið á öskjunni skal fest þannig, að það geti ekki auðveldlega losnað.
d) Fituefni, sem ekki er hætt við að verði lagarkennd svo sem: húðáburður, blautsápa, trjákvoða o. s. frv. sem og silkiormaegg, þar sem flutningur þeirra er minni erfiðleikum bundinn: þeir skulu lokaðir í innri umbúðum (öskju, léreftspoka, plasti o. s. frv.) sem því næst skulu látin í öskju úr málmi, viði eða einhverju öðru efni, nægilega haldgóðu til þess að koma í veg fyrir að innihaldið leki úr.
e) Þurrduft, sem lita, svo og anlínblátt o. s. frv.: þessu hlutir eru ekki leyfðir nema í öskjum, algjörlega þéttum, sem því næst skulu látnar í öskjur úr viði, haldgóðu plasti eða vönduðum bylgjupappa með sagi eða öðru heppilegu efni til varnar, sem drekkur í sig, milli hinna tveggja umbúða:
f) Þurrduft, sem lita ekki: slík efni skulu látin í ílát (öskju, poka) úr málmi, viði, haldgóðu plasti eða pappa; þessi ílát skulu sjálf látin í öskju úr einhverju áðurnefndra efna.
g) Lifandi dýr: Á umbúðir böggulsins og fylgibréf skal límdur merkimiði með mjög greinilegri áritun: „Animaux vivants (lifandi dýr).
h) Geislavirk efni: Bögglar með geislavirk efni að innihalda skulu of sendanda útbúnir með greinilegri og varanlegri áletrun „Matiéres radioactives. Quantités admises au transport par la poste" (Geislavirk efni. Magn leyft til flutnings í pósti). Áletrunin er yfirstrikuð í embættisnafni, ef um endursendingu umbúða til upprunastaðar er að ræða. Auk þess skulu þær, auk nafns og utanáskriftar sendanda og viðtakanda bera greinilega áletrun um endursendingu þeirra verði þeim ekki komið til skila. Sendanda skal á innri umbúðum tilgreina nafn sitt og utanáskrift og innihald böggulsins.
i) Áríðandi lyf: bögglar með áríðandi lyf að innihalda skulu sömu megin og utanáskrift viðtakanda er útbúnir með ljósgrænum merkimiða með eftirfarandi áletrun og tákni:
1.4.4.2. Bögglum, sem hafa að innihalda hluti, sem nefndir eru í 1.4.4.1. staflið h) er ekki veitt viðtaka nema umræddir hlutir séu leyfðir til flutnings of öllum póststjórnum, sem taka þótt í flutningi böggulsins.
1.4.4.3. Áfengissendingar frá Áfengis- og tóbaksverslun ríkisins (aðalverslun og útibúum) skulu, sem undantekning frá 1.4.4.1. c teknar til flutnings í þeim umbúðum, sem verslunin leggur til, greinilega merktar „Brothætt. Varlega".
1.4.4.4. Fjárskot má senda í bögglapósti innanlands þar sem flutningurinn fer eingöngu fram með bifreiðum eða skipum og þá með þeim umbúnaði sem hér segir: Fyrst skal vafið utan um þau 2 mm þykkum pappa, svo þétt, að skothylkin geti ekki runnið til. Þar utanum skal vafið 2 sm þykku laga of viðarull eða öðru samskonar efni. Þá skal aftur koma þykkt pappalag svo þétt vafið, að innihaldið hristist ekki eða skrölti laust, en yst skulu notaðar sterkar umbúðir úr haldgóðu efni. Á bögglinum skal vera greinileg áritun „Fjárskot. Varlega".
1.4.5. Umbúðir. Verðbögglar.
1.4.5.1. Sérhver böggull með tilgreindu verði er háður neðangreindum sérstökum reglum, að því er tekur til umbúnaðar:
a) Hann á að vera innsiglaður með einu eða fleiri eins gerðum lakkinnsiglum, blýinnsiglum eða á annan tryggilegan hátt, með sérstakri áprentun eða merki sendanda; á einum og sama böggli má aðeins nota samskonar áprentun eða eitt samskonar merki; sé um böggul lokaðan með snæri að ræða, má loka honum með einu blýinnsigli eða lakkinnsigli, er sé komið þannig fyrir, að hvorki sé unnt að leysa seglgarnið né nema brott án þess að ummerki um spjöllin sjáist.
b) Lakkinnsigli eða önnur innsigli, svo og alls konar merkimiðar og frímerkin, ef svo ber undir, sem límd eru á bögglana, skulu sett á með millibili innbyrðis, til þess, að ekki sé hægt að nota þau til þess að hylja skemmdir á umbúðunum. Merkimiðarnir og frímerkin mega heldur ekki límast yfir tvær hliðar á bögglinum þannig að þau þeki brún hans. Miða með utanáskrift má tíma á umbúðirnar sjálfar, svo fremi hið tilgreinda verð fari ekki fram úr 1000 gullfrönkum (326,69 SDR) og stærð miðans sé ekki meiri en 15x10,7 sm.
c) Hann skal ásamt fylgibréfi sínu bera ljósrauðan miða, (ebl. CP7) með áletruðum bókstafnum „V", nafni upprunapóststöðvar, og raðnúmeri bögg-ulsins. Merkimiðinn skal límdur á böggulinn utanáskriftarmegin og í námunda við hana. Heimilt er þó að útbúa böggla með tilgreindu verði og fylgibréf þeirra með merkimiðanum CP 8, og með litlum, ljósrauðum merkimiða, sem á standi með feitu letri orðin „Valeur déclarée".
d) Verðupphæðin skal tilgreind í íslenskri mynt og skrifuð of sendanda á böggulinn og fylgibréfið með latnesku letri, í bókstöfum og arabískum tölum, án útþurrkunar eða yfirstrikunar, jafnvel þó að staðfest sé. Upphæð hins tilgreinda verðs má ekki rita með blýanti eða blekblýanti.
e) Upphæð hins tilgreinda verðs skal breytt í gullfranka eða SDR of sendanda eða upprunapóststöð. Skal breytingin, hækkuð upp í heilan gullfranka ef með þarf, skrifuð í tölum við hliðina á eða undir þeim tölum, er sýna upphæð hins tilgreinda verðs í íslenskri mynt. Upphæðin í gullfrönkum eða SDR skal vera undirstrikuð með feitu striki með litblýanti.
f) Upprunapóststöðinni ber að tilgreina þyngdina nákvæmlega í kílógrömmum og grammatugum á bögglinum við hlið utanáskriftarinnar og á fylgibréfinu á þar til ætlaðan stað, þannig að brot úr grammatug sé hækkað upp í næsta tug.
g) Milliliggjandi póststöðvar mega ekki setja neitt númer á framhlið böggla með tilgreindu verði. 1.4.6. Aðrar tegundir böggla.
1.4.6.1. Flugbögglar. Sérhver flugböggull til útlanda og fylgibréf honum tilheyrandi, skulu við brottför, berg sérstakan merkimiða, bláan að lit með orðunum „Flugpóstur", „Par avion" (ebl. 638).
1.4.6.2. Hraðboðabögglar. Sérhver hraðboðaböggull og fylgibréf hans skulu útbúin með dimmrauðum merkimiða, er sé áprentað með áberandi letri „Exprés" „Hrað-boðasending" (ebl. 635). Miða þennan skal Tíma við hliðina á nafni ákvörðunar-staðarins, að svo miklu leyti, sem því verður við komið.
1.4.6.3. Gjaldfrjálsir bögglar:
a) Sérhver gjaldfrjáls böggull (eingöngu til útlanda) skal ásamt fylgibréfi sínu bera.
1) mjög áberandi áletrun „Franc de taxes et de droits".
2) gulan merkimiða, sem einnig standi á með skýru letri orðin „Franc de taxes et de droits".
b) Bögglinum skal fylgja tilskilin tala tollskýrslna svo og frankóseðill ebl (315 C 3/CP 4,) búinn til úr pappír, gulum að lit. Sendandi og sendipóststöðin skulu, að því er tekur til þjónustuupplýsinga, fylla út textann á framhliðinni, hægri hlið á hlutunum A og B. Áritanir sendanda má gera með kalkipappír.
c) Fylgibréf, tollskýrslur og frankóseðlar skulu öll vandlega fest saman.
1.4.6.4. Brothættir bögglar:
a) Innanlands og í viðskiptum við þau lönd, sem leyfa brothætta böggla, og að því tilskildu, að þeir uppfylli skilyrðin um ytri frágang og sérstakar umbúðir, skal hver brothættur böggull vera útbúinn annaðhvort of sendanda eða uppruna-póststöð, með sérstökum miða, er sýni mynd of glasi, prentað með rauðum lit á hvítan grunn. Sérhvern böggul, sem sendandi hefur gefið til kynna með einhvers konar ytra merki að innihald sé brothætt, er upprunapóstöðin skyldug að merkja með sama miða og taka viðbótargjald fyrir. Óski sendandi, að með böggulinn sé ekki farið sem brothættan, skal strika yfir merki, sem sendandi hefur sett á hann.
b) Hlutaðeigandi fylgibréf skulu á framhlið bera greinilega áletrun „Brothætt" „Cobs fragile", handkrifaða eða prentaða á límmiða.
1.4.6.5. Rúmfrekir bögglar. Sérhver rúmfrekur böggull, svo og framhliðin á fylgibréfi hans, skal vera með álímdum merkimiða, er beri greinilega áletrunina „Rúm-frekur" „Encombrant".
1.4.6.6. Þjónustubögglar. Sérhver þjónustuböggull og fylgibréf hans skulu bera áletrun-ina „Service des postes" (póstþjónusta) eða tilsvarandi athugasemd á framhlið óæði bögguls og fylgibréfs.
1.4.6.7. Bögglar, sem innihalda lifandi dýr. Bögglarnir ásamt fylgibréfum þeirra skulu bera áletraða athugasemd þá, sem greind er 1.4.4.1. g.
1.4.6.8. Bögglar með geislavirku efni. Bögglar með geislavirku efni, þar sem innihald og útbúnaður eru í samræmi við meðmæli hinnar alþjóðlegu kjarnorkustofnunar, sem gerir ráð fyrir sérstökum undanþágum um tilteknar sendingar, eru leyfðir til flutnings í pósti að fyrirfram gefinni heimild heilbrigðisyfirvalda.
1.4.6.9. Bögglar, sem móttökukvittun er beðin um fyrir um leið og þeim er skilað til flutnings:
a) Sérhver böggull, sem sendandi biður um móttökukvittun fyrir um leið og hann skilar honum til flutnings, skal bera greinilega áletrunina „Móttöku-kvittun", „Avis de réception" eða stimplaða stafina „A. R.". Hið sama skal standa á fylgibréfinu.
b) Bögglinum skal fylgja útfyllt, eitt eintak of eyðublaði C 5, (ebl. 556), sem getur í grein 4.7.1.6. og skal fest við fylgibréfið. 1.4.7. Reglur, sem sendanda ber að fylgja.
1.4.7.1. Hverjum böggli skulu fylgja:
a) Fylgibréf (ebl. 506 innanlands, og ebl. CP2 til útlanda).
b) Tollskýrsla ebl. C 2/CP 3 skal fylgja bögglum til útlanda og skal hún útfyllt í eins mörgum eintökum og krafist er, og þau fest vandlega við fylgibréfið.
1.4.7.2. Sendandi getur einnig fest við fylgibréfið hvers konar skjal (vörureikning, útflutningsleyfi, innflutningsleyfi, upprunaskírteini, heilbrigðisvottorð o. s. frv.), sem nauðsynlegt er fyrir tollmeðferð í ákvörðunarlandi.
1.4.7.3. Utanáskrift sendanda og viðtakanda sem og allar aðrar upplýsingar, sem sendanda ber að gefa, eiga að vera eins á bögglinum og fylgibréfinu. Ef ósamræmi er, gilda upplýsingarnar á bögglinum.
1.4.7.4. Nema um sé að ræða böggla með tilgreindu verði, gjaldfrjálsa böggla og póstkröfuböggla, mega einu fylgibréfi, fylgja þrír bögglar mest, með því skilyrði að þeir séu settir samtímis í póst á sömu póststöð of sama sendanda, séu háðir sama burðargjaldi og eiga að fara til sama viðtakanda.
1.4.7.5. Innihald böggulsins skal talið upp nákvæmlega á tollskýrslunni; almenn orðatiltæki eru ekki leyfð.
1.4.7.6. Enda þótt póststjórnin taki ekki á sig nema ábyrgð vegna tollskýrslanna, ber afgreiðslufólki að gera sitt ýtrasta til að upplýsa sendanda um, hvernig skuli fylla skýrslurnar rétt út.
1.4.7.7. Á fylgibréf og böggla til útlanda ber sendanda að tilgreina á hvern hátt skuli farið með böggul hans, sé ekki hægt að koma honum til skila. Í því skyni dregur hann kross (X) aftan á fylgibréfið, þar sem prentuð eru fyrirmæli þau, sem leyfð eru, í reitinn útundan þeim fyrirmælum, sem hann kýs. Krossinn má draga með hendinni, skrifa með ritvél eða prenta. Þá er sendanda enn fremur heimilt að láta aðeins setja eða prenta ein hina leyfðu fyrirmæla á fylgibréfið. Fyrirmæli þau, sem krossað er við á fylgibréfinu skulu endurtekin á sjálfum bögglinum. Þau skal rita á frönsku eða einhverju öðru máli kunnu í ákvörðunarlandinu. Nota skal eyðublað CP 2 bis í þessu skyni; að útfyllingu lokinni er það vandlega fest við böggulinn.
1.4.7.8. Vilji sendandi banna hvers konar áframsendingu, skal á böggul og fylgibréf tilgreina áletrun „Áframsendist ekki" (Ne pas réexpédier) á frönsku eða tungumáli, sem þekkt er í ákvörðunarlandinu.
1.4.8. Reglur, sem upprunapóststöð ber að fylgja.
1.4.8.1. Um leið og póstlagt er, ber upprunapóststöð að greina eða festa:
a) Á böggulinn utanáskriftarmegin og á fylgibréfið á þar til ætlaðan stað, merkimiða er greini á áberandi hátt raðtölu böggulsins og nafn upprunapóst-stöðvarinnar.
b) Á fylgibréfið eingöngu: afstimplun dagstimpils;
c) Fylgibréfið: frímerki eða tilgreiningu um að burðargjald sé greitt samkvæmt ákvæðum í grein 5.1.10.
1.4.8.2. Fylgibréfið er eign póststjórnarinnar.
1.4.8.3. Sama upprunapóststöð, eða sama sendiviðskiptapóststöð, má ekki samtímis nota tvo eða fleiri merkimiða, nema þeir séu aðgreindir með sérstöku merki.
1.5. FJÁRMUNAPÓSTSENDINGAR.
1.5.1. Skilgreining.
1.5.1.1. Fjármunapóstsendingar nefnast einu nafni eftirtaldar sendingar:
a) Póstávísanir, þ. m. t. póstkröfuávísanir og símapóstávísanir.
b) Póstkröfur.
c) Póstgírófærslur, inn- og útborganir. Pósttékkar.
d) Aðrar inn- og útborganir skv. sérstökum samningum svo sem útborganir úr póstsparibókum o. fl.
1.5.2. Innlendar póstávísanir. Almenn ákvæði.
1.5.2.1. Milli póststöðva innanlands má senda póstávísanir póstleiðis (almennar póstávís-anir) eða símleiðis (símapóstávísanir). Bréfhirðingar geta ekki gefið út póstávís-anir, heldur verða þær að senda þær ásamt peningunum til póstafgreiðslu þeirrar, er þær heyra undir. Símapóstávísanir má ekki senda til eða frá bréfhirðingum.
1.5.2.2. Innanlands skal senda póstávísanir og símapóstávísanir beint milli innborgunar-- og útborgunarpóststöðvar.
1.5.2.3. Hámarksupphæð póstávísana innanlands er tilgreind í gjaldskrá fyrir póstþjón-ustu.
1.5.2.4. Undir póstávísanir og símapóstávísanir má eingöngu nota eyðublöð þau, sem póst- og símamálastofnunin gefur út eða hún kann að heimila einstaklingum að útbúa. Fyrir almennar póstávísanir skal nota ebl. 501 en fyrir símapóstávísanir skal innborgunarpóststöð nota ebl. 508a og útborgunarpóststöð ebl. 508b.
1.5.2.5. Upphæðir innlendra póstávísana ber að rita á íslensku bæði í tölum og bókstöfum. Aurar skulu færðir sem brot úr hundraði og með tveim tölustöfum þannig, að núll standi á undan tölum upp að tíu. Á afklipping mega sendendur rita orðsendingar til viðtakenda.
1.5.2.6. Frímerki fyrir burðargjaldi almennra póstávísana skulu sett á póstávísunareyðu-blaðið en frímerki fyrir burðargjaldi símapóstávísana á tilkynninguna (ebl. 508a).
1.5.3. Innlendar póstávísanir. Útgáfa.
1.5.3.1. Þegar póstávísun hefur verið innborguð gefur afgreiðslumaðurinn hana út. Hann tölusetur hana með raðtölu, undirritar hana fullu nafni og dagstimplar. Einnig ógildir hann með póststimpli öll frímerki sem á henni eru og á póstkröfuávísunareyðublað stimplar hann með póststimpli í reitinn „Fararstimp-ill".
1.5.3.2. Póstávísanir (póstkröfuávísanir, tilkynningar um útgáfu símapóstávísana) eru sendar útborgunarpóststöð með fyrstu póstferð og skal nota hin sérstöku umslög sem til þess eru ætluð (ebl. 535). Áður skulu þær færðar á lista yfir innborgaðar innlendar póstávísanir (ebl. 570).
1.5.4. Innlendar póstávísanir. Útborgun.
1.5.4.1. Áður en póstávísun er borguð út, skal póstmaður aðgæta, hvort hún er útfyllt og útgefin samkvæmt settum reglum. Sé einhvers ábótavant í þeim efnum, skal undantekningarlaust endursenda hans ásamt orðsendingu á sérstöku eyðublaði (MP 14) um hvað sé að.
1.5.4.2. Sé ekki nægilegt fé fyrir hendi til útborgunar, má fresta útborgun þar til það er fengið.
1.5.4.3. Að útborgun lokinni eru ávísanirnar skráðar á lista yfir útborgaðar innlendar póstávísanir (ebl. 534b) og þær síðan sendar Endurskoðun póstávísana ásamt listanum. Skal það gert eigi sjaldnar en á 10 daga fresti. Símapóstávísanir eru þó geymdar þar til útgáfutilkynning hefur borist í pósti, svo samanburður geti farið fram.
1.5.5. Útborgunargildi póstávísana.
1.5.5.1. Póstávísanir, erlendar jafnt sem innlendar, gilda til loka fyrsta mánaðar eftir útgáfumánuðinn. Að þessum tíma liðnum má alls ekki borga slíkar ávísanir út, hvorki sendanda né viðtakanda, nema gildi þeirra hafi verið framlengt of Endurskoðun póstávísana.
1.5.6. Innlendar póstkröfur.
1.5.6.1. Póstkröfur mega innanlands fylgja öllum bréfa- og bögglapóstsendingum (ekki Forgangspósti). Þær má senda með tvennum hætti; annarsvegar á þann hátt að póstávísun er gefin út við innlausn (ebl. SOS bréfapóstkrafa, ebl. 507 bögglapóst-krafa) og hinsvegar þannig, að hin innleysta póstkröfuupphæð er lögð inn á gíróreikning sendanda hjá Póstgíróstofunni (ebl. 503 bréfapóstkrafa og ebl. 504 bögglapóstkrafa).
1.5.6.2. Hámarksupphæð póstkröfu innanlands má vera hin sama og póstávísunar sé póstávísun gefin út við innlausn (ebl. 505 og 507) en er ótakmörkuð sé hin innleysta upphæð lögð inn á gíróreikning hjá Póstgíróstofunni (ebl. 503 og 504). Innheimtur á póstkröfum annast allar póststöðvar.
1.5.6.3. Efst á framhlið sendingar, sem send er gegn póstkröfu, skal sendandi rita orðin „Póstkrafa kr. og upphæðina". Síðan skal líma á sendinguna sérstakan þríhyrnd-an miða, appelsínugulan að lit, sem póststöðvarnar láta í té. Útstrikanir eða yfirstrikanir á upphæðinni eru ekki leyfðar.
1.5.6.4. Sérhverri póstkröfusendingu skal fylgja póstkröfueyðublað (ebl. 505 eða 503 fyrir bréfapóst og ebl. 507 eða 504 fyrir bögglapóst). Gæta skal þess að póstkröfuupphæðin sé nákvæmlega samhljóða við upphæðina á sendingunni, og engar breytingar né útstrikanir má gera á henni.
1.5.6.5. Meðan póstkröfusending er í vörslu póstþjónustunnar, getur sendandi beðið um, að sending sé afhent viðtakanda án greiðslu póstkröfuupphæðar eða gegn greiðslu annarrar upphæðar (hærri eða lægri) en á sendingunni stendur. Beiðni um slíka breytingu eða afnám á póstkröfuupphæð skal sendandi leggja fram skriflega (ebl. C7)á viðtökupóststöðinni sem sendir beiðnina póst- og símleiðis til ákvörðunarpóststöðvar. Sé beiðni send símleiðis skal skrifleg beiðni sendanda á ebl. C7 jafnframt póstlögð til staðfestingar ásamt nýju póstkröfueyðublaði. Gjald fyrir s11ca beiðni er ákveðið í gjaldskrá fyrir póstþjónustu.
1.5.6.6. Póstkröfur skulu innleystar innan 15 daga frá því þær koma á ákvörðunarpóst-stöðina. Sendandi getur þó ákveðið lengri innlausnarfrest, allt að 30 dögum, en þá skal þess getið sérstaklega á póstkröfueyðublaðinu og á sendingunni.
1.5.6.7. Þegar póstkrafa fylgir sendingu, skal aldrei líma frímerki á póstkröfueyðublaðið, heldur á sendinguna eða fylgibréf hennar ef um böggul er að ræða.
1.5.6.8. Póstkröfur skal afhenda til flutnings á póststöð, en finnist póstkröfusending í póstkassa, réttilega útbúin, skal taka hana til meðferðar sem slíka.
1.5.6.9. Við komu á ákvörðunarpóststöð skal færa allar kröfur í póstkröfubók (ebl. 572). Þegar póstkröfur eru innleystar eða endursendar skal rita dagsetninguna í bókina. Þegar póstkrafa fylgir bókfærðri sendingu (verðsendingu, ábyrgðar-sendingu eða böggli) skal þar að auki færa sjálfs sendinguna í viðeigandi innfærslubók (ebl. 568).
1.5.6.10. Að innlausn lokinni skulu póstkröfuávísanir (ebl. 505 og 507) gefnar út, færðar á lista yfir innborgaðar innlendar póstávísanir og sendar útborgunarpóststöð á sama hátt og venjulegar póstávísanir, sbr. grein 1.5.3., en póstkröfuinnborgun-arseðlar (ebl. 503 og 504) sendir Póstgíróstofunni með bunkablaði á sama hátt og venjulegir innborgunarseðlar (gíróseðlar eða færsluseðlar).
1.5.7.
Erlendar póstávísanir.
1.5.7.1. Póststöðvar, aðrar en bréfhirðingar taka við póstávísunum og símapóstávísunum til þeirra lands sem slík viðskipti eru við og innan þeirrar hámarksupphæðar sem í gildi er hverju sinni. Upplýsingar um framangreint er að finna í Pósttaxtabók I.
1.5.7.2. Frá þeim löndum, sem senda má til póstávísanir eða símapóstávísanir útgefnar á Íslandi, má einnig senda póstávísanir til viðtakenda á Íslandi. Allar póststöðvar, aðrar en bréfhirðingar, mega borga út póstávísanir frá útlöndum.
1.5.7.3. Póstávísanir til útlanda og frá útlöndum mega einungis vera á eyðublöðum sem gerð eru í samræmi við Alþjóðasamninginn um póstávísanir og ferðapóstávís-anir.
1.5.7.4. Póstávísanir skulu vera í mynt ákvörðunarlands nema um annað sé sérstaklega samið og er upplýsingar um það að finna í Pósttaxtabók. Póstávísunina skal fylla út eins og form hennar segir til um. Upphæð hennar skal rita í arabískum tölum en heiti myntarinnar og upphæð í bókstöfum með latnesku letri á máli ákvörðunarlands eða frönsku. Í viðskiptum við Norðurlöndin má þó nota dönsku. Ávísanirnar skulu útfylltar með penna eða ritvél og vera án útþurrkunar eða yfirstrikunar jafnvel þótt staðfest sé. Frímerki fyrir burðargjaldinu skal Tíma í þar til gerðan reit og póststimpla á innborgunarpóststöð.
1.5.7.5. Jafnframt því að fylla út ávísunareyðublaðið skal sendandi útfylla umsókn um gjaldeyrisyfirfærslu (ebl. 509). Fari upphæð póstávísunarinnar sem senda skal ekki fram úr þeirri upphæð sem leyfð er hverju sinni án áritunar gjaldeyrisyfir-valda (greiðsluheimildar), skal innborgunarpóststöðin senda póstávísunina þegar í stað að innfærslu og útgáfu lokinni í þar til gerðu umslagi (ebl. 535) til Póstgíróstofunnar ásamt útfylltri umsókninni. Fari upphæð póstávísunarinnar hinsvegar fram úr leyfðri upphæð skal innborgunarpóststöðin aðeins senda umsóknina til Póstgíróstofunnar, sem sér um að afla heimildarinnar. Póstgíró-stofan tilkynnir innborgunarpóststöðinni síðan hvort heimild hafi fengist og skal þá fyrst gefa út ávísunina.
1.5.7.6. Innborgunarpóststöðin reiknar út jafnvirði upphæðarinnar í íslenskum krónum eftir gildandi póstávísanagengi, gefur ávísunina út, tölusetur hans og undirritar samkvæmt settum reglum, færir á lista yfir innborgaðar útlendar póstávísanir (ebl. 598) og sendir síðan með fyrstu póstferð ásamt gjaldeyrisumsókninni til Póstgíróstofunnar, sem að athugun lokinni sendir hana til ákvörðunarpóststöð-var, sem spjaldávísun eða listaávísun eftir því sem við á.
1.5.7.7. Þegar erlend póstávísun berst til póststöðvar frá útlöndum skal tilkynna viðtakanda þegar í stað um komu hennar en sjálfs ávísunina skal að jafnaði ekki afhenda. Að útborgun lokinni skal færa ávísunina á lista yfir útborgaðar útlendar póstávísanir (ebl. 534a).
Afklipping ávísunarinnar má viðtakandi greiðslunnar fá til eigin afnota.
1.5.8. Erlendar símapóstávísanir.
1.5.8.1. Símapóstávísanir má senda til viðtakenda og borga út frá sendendum í þeim löndum sem slíkt samkomulag hefur verið gert við samanber upplýsingar í Pósttaxtabók I.
1.5.8.2. Viðtökupóststöðin útbýr póstávísunarsímskeyti og sendir til næstu ritsímastöð-var, sem sendir skeytið áfram til útborgunarpóststöðvar eftir reglum þar að lútandi.
1.5.8.3. Póstávísunarsímskeytið skal undantekningarlaust vera á frönsku, nema til Norðurlandanna á dönsku, og útfyllast undantekningarlaust í eftirfarandi röð: Utanáskriftarhluti skal útfylltur eins og hér segir:
- POSTFIN (ásamt ritsímaþjónustuupplýsingum URGENT eða LT á undan, ef svo ber undir.
- póstþjónustuupplýsingar, ef svo ber undir (AVIS PAIEMENT og PAIE-MENT MAIN PROPRE).
Textahlutinn skal útfylltur eins og hér segir:
- MANDAT, ásamt útgáfunúmeri póststöðvarinnar;
- nafn útgáfupóststöðvar og einkennisnúmer, (ef svo ber undir) ásamt nafni útgáfulands;
- nafn sendanda;
- upphæðin, sem á að borga út;
- nákvæm skilgreining viðtakanda, aðsetursstaðar hans og ef hægt er, heimili hans, svo að ekki leiki vafi á hver sé viðtakandi;
- sérstök orðsending (ef svo ber undir).
1.5.8.4. Nafni viðtakanda er breytt í einn hóp blandaðan tölustöfum, táknum og bókstöfum á eftirfarandi hátt:
a) Tölustafurinn 1 ásamt sviga skal notaður til að auðkenna hópinn.
b) Allir hlutar í nafni viðtakanda skulu aðskildir með skástriki eins og eftirfarandi dæmi sýnir:
Áritunin „M. Jean de Biase" breytist í „1) MONSIEUR/JEAN/DE/ BIASE".
1.5.8.5. Á undan eiginnafni viðtakanda skal, jafnvel þótt skírnarnafn fari á undan, tilfæra orðin „Monsieur„ (Herra), „Madame„ (frú) eða „Mademoiselle" (ung-frú), nema það sé óþarfa endurtekning á stöðu, titli, starfi eða atvinnu, er segi greinilega til um viðtakanda. Hvorki má tilgreina sendanda né viðtakanda með skammstöfun né umsömdu orði.
1.5.8.6. Upphæðin skal tilgreind á þann hátt að mynteiningu skal rita að fullu í tölustöfum, brot úr mynteiningu (ef svo ber undir) einnig í tölustöfum og þar á eftir heiti myntarinnar.
1.5.8.7. Við útgáfu símapóstávísunar til útlanda skal tölusetja ávísunina og færa á lista yfir innborgaðar póstávísanir til útlanda (ebl. 598). Auk þess færist símskeytið á skrá yfir afgreidd gjaldskyld símskeyti.
1.5.8.8. Burðargjald fyrir símapóstávísanir til útlanda samanstendur annarsvegar of burðargjaldi fyrir póstávísanir eins og það er í gjaldskrá fyrir póstþjónustu og hinsvegar of gjaldi fyrir símskeyti til viðkomandi lands. Frímerki fyrir burðar-gjaldinu, sem greint er frá í gjaldskrá fyrir póstþjónustu, skal Tíma á afrit tilkynningar um útgáfu (ebl. MP3) og dagstimpla, en gjald fyrir símskeytið færist sem tekjur fyrir símskeyti á mánaðarreikning póststöðvarinnar.
1.5.8.9. Við útgáfu símapóstávísunar til útlanda fyllir póstafgreiðslumaður út Tilkynn-ingu um útgáfu símapóstávísunar (ebl. MP3) í tvíriti. Frumritið sendist til Póstgíróstofunnar sem eftir athugun sendir það með fyrstu póstferð til útborgun-arpóststöðvar. Afritið, með frímerkjunum fyrir burðargjaldinu sendist til Endurskoðunar póstávísana.
1.5.8.10. Umsókn um gjaldeyrisyfirfærslu (ebl. 509) skal fylla út og afgreiða á sama hátt og um almenna póstávísun til útlanda væri að ræða sbr. 1.5.7.5.
1.5.8.11. Að öðru leyfi en greinir í þessari reglugerð gilda ákvæði í alþjóðasamningnum um póstávísanir og ferðapóstávísanir og starfsreglugerð hans um póstávísanavið-skipti milli landa.
1.5.9.
Póstkröfur til útlanda.
1.5.9.1. Póstkröfur mega fylgja bréfa- og/eða bögglapóstsendingum til þeirra landa sem slík viðskipti eru við og innan þeirrar hámarksupphæðar sem í gildi er hverju sinni. Upplýsingar um framangreint er að finna í Pósttaxtabók 1 (bréfa-póstsendingar) og Pósttaxtabók II (bögglapóstsendingar).
1.5.9.2. Sendingar sem fylgja póstkröfum til útlanda skulu sem aðalregla vera bókfærðar (verðsendingar, ábyrgðarsendingar eða bögglar). Heimilt er þó að senda gegn póstkröfu almennar bréfapóstsendingar ef upphæðin fer ekki yfir jafnvirði 32,67 SDR, til Norðurlandanna þó allt að 65 SDR.
1.5.9.3. Póstkröfur til útlanda mega einungis vera á eyðublöðum þeim sem póst- og símamálastofnunin gefur út og eru í samræmi við ákvæði alþjóðasamningsins um póstkröfusendingar og starfsreglugerð við sama samning. Heimilt er þó innan Norðurlandanna að nota innlend eyðublöð þegar um er að ræða póstkröfur með innborgun á póstgíróreikning.
1.5.9.4. Bréfapóstsendingar og bögglar með póstkröfu, ásamt fylgibréfum sínum, skulu utanáskriftarmegin bera á greinilegan hátt áletrunina „Remboursement" ásamt upphæð póstkröfunnar í latneskum bókstöfum og arabískum tölum án yfirstrik-ana eða útþurrkana, jafnvel þótt staðfest sé. Upphæð póstkröfu má hvorki skrifa með blýanti né blekblýanti.
1.5.9.5. Póstkröfur skulu vera í íslenskum krónum nema annað sé tekið fram í pósttaxtabókum. Upphæðina og heitið á mynteiningunni (ISK) skal tilgreina í tölustöfum og bókstöfum. Upphæðina í bókstöfum skal rita á máli ákvörðunar-lands eða frönsku. Í viðskiptum við Norðurlönd má þó nota dönsku. Póstkröfu-eyðublaðið skal útfylla með penna eða ritvél og vera án útþurrkunar eða yfirstrikunar jafnvel þótt staðfest sé.
1.5.9.6. Bréfapóstsendingar og bögglar sem póstkrafa hvílir á, skulu ásamt bögglafylgi-bréfum berg appelsínugulan miða (ebl. 637), sem póststöðvarnar láta í té. Miðinn skal látinn á sendingarnar utanáskriftarmeginn í efra vinstra horn undir nafn og póstfang sendanda eftir því sem við verður komið.
1.5.9.7. Meðan póstkröfusending er í vörslu póstþjónustunnar, getur sendandi beðið um, að sendingin sé afhent viðtakanda án greiðslu póstkröfuupphæðar eða gegn greiðslu annarrar upphæðar (hærri eða lægri) en á sendingunni stendur. Með slíka beiðni skal fara samkvæmt ákvæðum í grein 1.5.6.5.
1.5.10. Póstkröfur frá útlöndum.
1.5.10.1. Póstkröfur frá útlöndum skulu innleystar innan 7 daga frá því þær koma á ákvörðunarpóststöðina. Frest þennan má þó lengja í 30 daga að ósk sendanda. 1.5.10.2. Við komu á ákvörðunarpóststöð skal færa allar kröfur í póstkröfubók (ebl. 572).
Þegar póstkröfur eru innleystar eða endursendar skal rita dagsetningu í bókina. Þegar póstkrafa fylgir bókfærðri sendingu (ábyrgðarsendingu, verðsendingu eða böggli) skal þar að auki færa sjálfa sendinguna í viðkomandi innfærslubók.
1.5.10.3. Við innlausn póstkrafna á eyðublöðum R3, R4, R8 og R9 færast innborganirnar á lista yfir innborgaðar útlendar póstávísanir og póstkröfuávísanir (ebl. 598). Listinn sendist til Endurskoðunar póstávísana en hinar útgefnu póstávísanir sendast í umslagi til Póstgíróstofunnar sem áframsendir til ákvörðunarlands.
1.5.10.4. Við innlausn póstkrafna á eyðublöðum R6 og R7 auk innlendra eyðublaða frá Norðurlöndum (Indbetalingskort) færast kröfurnar ekki á lista yfir innborgaðar útlendar póstávísanir og póstkröfuávísanir heldur sendast þær með bunkablaði til Póstgíróstofunnar eins og aðrar innborganir á póstgíróreikninga.
1.5.10.5. Að öðru leyti en greinir í þessari reglugerð gilda ákvæði í alþjóðasamningnum um póstkröfusendingar og starfsreglugerð hans um póstkröfuviðskipti milli landa.
1.5.11. Gíróþjónusta. Almenn ákvæði.
1.5.11.1. Gíróþjónusta Póst og símamálastofnunarinnar er einfaldað form á peningamiðl-un, þ. e. póstávísanaþjónustunni og verðbréfaþjónustunni. Starfsemin er byggð á reikningum, póstgíróreikningum, sem stofnaðir eru við Póstgíróstofuna í Reykjavík, þar sem bókhaldið fer fram.
1.5.11.2. Þegar um innborganir eða úttektir of póstgíróreikningi er að ræða eru . notuð eyðublöð, sem Póst og símamálastofnunin lætur í té, einnig um færslu milli póstgíróreikninga er að ræða.
Við innborgun á reikning nefnist hann innborgunarseðill, en útborgunarseðill við útborgun úr reikningi. Sé um að ræða færslu úr einum reikningi í annan nefnist kann færsluseðill.
1.5.11.3. Samkvæmt samstarfssamningi um gíróþjónustu milli banka, Pósts- og síma og sparisjóða annast samstarfsaðilar inn- og útborganir of gíróreikningum. Eyðu-blöð, sem notuð eru í samstarfinu nefnast gíróseðlar. Við innborganir og færslur eru notaðir A, B, C og D gíróseðlar, en til útborgunar gíróávísun. (gíróseðill Ú).
1.5.12. Póstgíróreikningur. Stofnun.
1.5.12.1. Póstgíróreikning geta einstaklingar, stjórnvöld, stofnanir, fyrirtæki, félaga- samtök o. fl. opnað samkvæmt nánari reglum. Sá, sem óskar að opna reikning verður að skrifa umsókn á sérstöku eyðublaði (nr. 940), sem póststöðvum ber að hafa fyrirliggjandi. Óski einhver að opna marga reikninga verður að fylla út sérstakt eyðublað fyrir hvern reikning. Fjárræði umsækjanda verður að vera óskert.
1.5.12.2. Umsóknareyðublöð skal fylla út með ritvél eða bleki eins nákvæmlega og unnt er. Skal því helst skilað á póststöð þá, sem hlutaðeigandi fær póst sinn frá, eða beint til Póstgíróstofunnar. Ef nauðsyn krefur er starfsmaður sá, sem við eyðublaðinu tekur, skyldur að hjálpa til við útfyllingu þess.
Um undirritun umsóknarinnar gilda eftirfarandi reglur:
a) Sé opnaður reikningur fyrir einstakling skal eyðublaðið undirritað of honum sjálfum eða með fullgildu umboði hans. Þyki ástæða til, má krefjast þess, að viðkomandi sýni persónuskilríki, nafnskírteini eða annað jafngilt.
b) Sé opnaður reikningur fyrir fyrirtæki, stofnun, félagasamtök o. s. frv. skal eyðublað undirritað of þeim manni eða mönnum, sem hafa heimild til undirskrifta samkvæmt firmaskrá, eða fundarbókum ef um félög er að ræða. Sýna verður staðfesta útskrift þyki þörf vera á.
c) Stjórnvald undirritar eyðublaðið með sama hætti og venja þess er að undirrita.
d) Sé opnaður reikningur fyrir ómynduga, verður að tilgreina nafn fjárhalds-manns á umsókninni.
Viðkomandi starfsmaður skal rannsaka umboðsheimild og undirskrift nákvæm-lega áður en hann stimplar og undirritar umsóknina. Leiki of einhverjum ástæðum vafi á, að eyðublaðið sé tilhlýðilega útfyllt, má þó ekki neita að taka við því. Ef slíkt kemur fyrir ber starfsmanni að skrifa nauðsynlegar upplýsingar fyrir Póstgíróstofuna á eyðublaðið.
Á eyðublaðið skal einnig setja sýnishorn of undirskrift þess eða þeirra, sem mega nota reikninginn.
1.5.12.3. Póststöðvar senda umsóknir um opnun póstgíróreikninga þegar í stað til Póstgíróstofu ásamt hugsanlegum fylgiskjölum, svo sem útskriftum úr firma-skrám o. s. frv.
1.5..12.4. Þegar póstgíróstofan hefur samþykkt opnun reiknings fær hinn nýi reikningshafi tilkynningu beint frá Póstgíróstofunni um númerið á reikningi sínum. Gíróseðla sem reikningshafi hefur pantað, fær hann senda jafnskjótt og búið er að prenta á þá nafn hans, heimilisfang, viðskiptastofnun og reikningsnúmer.
1.5.12.5. Allar breytingar, sem verða kunna á umboðsveitingum varðandi póstgíróreikninginn, ber reikningshafa að tilkynna þegar í stað skriflega til Póstgíróstofunnar og láta fylgja sýnishorn of hinni nýju undirskrift. Breytingar sem verða kunna á réttarstöðu reikningshafa og hafa áhrif á umráðarétt yfir reikningi hans, ber honum eða þeim, sem kemur fram fyrir hans hönd, að tilkynna Póstgíróstofunni skriflega þegar i stað. Nauðsynleg sönnunargögn skulu fylgja slíkri tilkynningu.
1.5.13. Skrá um reikningshafa.
1.5.13.1. Póstgíróstofan gefur út, helst árlega, skrá yfir reikningshafa og skulu vera í henni nöfn þeirra, heimilisföng og reikningsnúmer. Í skrá þessari geta reikningshafar fengið birtar upplýsingar til viðbótar um stöðu einstaklings, sérgrein fyrirtækis o. þ. h., þó venjulega aðeins eitt orð, sér að kostnaðarlausu.
1.5.13.2. Sérhver reikningshafi fær eitt eintak of skránni ókeypis. Fyrir viðbótareintök er hægt að taka greiðslu. Á hverri póststöð skal eintak of síðustu útgáfu skrárinnar liggja frammi. Verði póststöðvar varar við villu í skránni, skal tilkynning um það send Póstgíróstofunni.
1.5.14. Póstgíróseðill.Innborganir.
1.5.14.1. Hver sem er getur greitt inn á póstgíróreikning með reiðufé. Til þess er notaður póstgíróseðill (í þríriti, færsluseðill, ebl. 921) sem póststöðvar skulu hafa nægar birgðir af. Upphæð innborgunar er ótakmörkuð. Við innborganir inn á reikninga hjá samstarfsaðilum (bönkum og sparisjóðum) skal nota A, B og C gíróseðla. Um meðferð þeirra vísast til „Handbókar um gíróþjónustu".
1.5.14.2. (Innborgunarseðil) færsluseðil ber sendanda/viðtakanda að fylla út með prenti, stimpli, ritvél eða bleki eins og textinn segir til um. Á eyðublöðin má skrifa orðsendingu varðandi greiðsluna eða annað eftir þörfum.
1.5.14.3. Þegar gíróseðli er skilað til flutnings ber póstafgreiðslumanni að fylgjast vel með því að eyðublaðið sé útfyllt eftir settum reglum. Einkum skal aðgæta að upphæð og reikningsnúmer séu greinilega rituð.
1.5.14.4. Við innborgun á eigin póstgíróreikning er notað eyðublað í þríriti (nr. 921). Frumritið er kvittun til reikningshafa, en afritin sendast Póstgíróstofunni með öðrum innborgunarseðlum. Öll eintökin skal stimpla með greiðslustimpli.
1.5.14.5. Póstgíróseðla og aðra gíróseðla sem reikningshafa kunna að berast má senda til færslu of viðkomandi reikningum á Póstgíróstofunni, eða færslu á reikninga í stað þess að finna greiðslur of hendi á póststöðvum. Er þá sett nafn viðskipta-stofnunar (Póstgíróstofunnar), reikningsnúmer viðkomandi á póstgíróseðilinn og undirskrift.
1.5.15. Bunkablað. Reikningsfærsla.
1.5.15.1. Póstgíróseðla/gíróseðla hvort sem er um innborganir eða útborganir að ræða skal dagstimpla við afgreiðslu. Senda ber þá daglega eða með fyrstu póstferð frá póststöð til Póstgíróstofu. Póststöð útbýr í tíma bunkablað samkv. innborgunar-seðlum (ebl. 942) og/eða útborgunarseðlum (ebl. 943). Á bunkablöð skulu færðar þessar upplýsingar:
1) Númer gjaldkera.
2) Númer bunka. Útborganir 01-49. Innborganir 59-99.
3) Fjöldi skjala í bunka. (Hámark 50 OCR skjöl í bunka).
4) Númer póststöðvar.
5) Afgreiðsludagur. Dagur-mánuður-ár.
1.5.15.2. Bunkablað skal dagstimpla og leggja frumrit þess framan við seðlana. Er bunkinn síðan settur í umslag (ebl. 931/931a) og sendur beint til Póstgíróstofu. Þess skal vandlega gætt að upphæð á bunkablaði beri saman við heildarupphæð skjala.
Bunkablað er í tvíriti og heldur póststöð afriti. Á bunkablað má aðeins færa seðla, sem tilheyra sama degi.
Þegar innborgunar/útborgunarseðlar, sem koma inn milli tveggja póstferða tilheyra tveimur dögum, skal gera tvö bunkablöð, sitt fyrir hvorn dag. Ekki skal senda autt bunkablað.
1.5.15.3. Samkvæmt afriti bunkablaðs færir póststöð í mánaðarlok heildarlista yfir bunkablöð mánaðarins á ebl. 941, sem er í þríriti. Frumrit sendist með mánaðarreikningi póststöðvar, eintak nr. 2 til Póstgíróstofu og eintaki nr. 3 er haldið eftir.
Sé innborgunarseðli ábótavant í útfyllingu, þannig að ekki sé hægt að færa upphæðina á réttan reikning flyst kann á skekkjureikning hjá Póstgíróstofu. Reynt er að koma upphæð slíkra innborgunarseðla á rétta reikninga með því að afla upplýsinga hjá innborgunarpóststöð/banka/sparisjóði eða viðtakanda. Ann-ars endurgreiðist upphæð sendanda.
1.5.16. Útborganir. Gíróávísun.
1.5.16.1. Með útborgunarseðli (færsluseðli) getur reikningseigandi sent Póstgíróstofunni fyrirmæli um útborganir of póstgíróreikningi sínum. Reikningshafi eða aðrir, sem umboð hafa samkv. undirskriftarblaðinu, verða að skrifa nafn sitt á eyðublaðið og skal undirskriftin vera í samræmi við sýnishorn of undirskrift sbr. 1.5.12.2.
1.5.16.2. Útborgunarseðla verður að fylla út með prenti, stimpli, ritvél eða bleki eins og texti eyðublaðsins segir til um.
1.5.16.3. Við úttekt of eigin póstgíróreikningi má nota eyðublað nr. 921, sem liggur frammi á öllum póststöðvum. Úttekt of eigin póstgíróreikningi annast póststöðv-ar auk Póstgíróstofu. Reikningshafi fyllir út eyðublað á venjulegan hátt og framvísar því á póststöð, sem síðan hefur símasamband við Póstgíróstofuna til athugunar á innistæðu.
1.5.16.4. Úttekt of eigin póstgíróreikningi getur einnig farið fram með úttektarseðlum (og á það eingöngu við um reikninga starfsfólks Póst og símamálastofnunarinnar, sem laun eru greidd inn á).
Úttektin má fara fram án þess að innistæða sé könnuð. Úttekt má ekki fara fram úr hámarki því, sem hver seðill segir til um á hverjum tíma.
Útborganir annast, auk Póstgíróstofunnar, allar póststöðvar nema bréfhirð-ingar.
1.5.16.5. Póststöð verður að athuga vandlega hvort gíróávísanir (Ú-seðlar) séu rétt frágengnir, t. d. hvort á þeim sé stimpill Póstgíróstofu, póststöðvar, banka eða sparisjóðs.
Gíróávísun, sem á vantar útgáfustimpil viðskiptastofnunar, má ekki borga út, heldur skal póststöð hafa samband við Póstgíróstofuna varðandi frekari meðferð.
1.5.16.6. Sé um misræmi að ræða milli upphæðar í tölum og bókstöfum skal gera fyrirspurn til Póstgíróstofu, hafi ávísunin verið gefin út of henni, annars til viðkomandi viðskiptastofnunar.
1.5.16.7. Um stimplun, afhendingu og kvittun gíróávísana gilda, eftir því sem við á, sömu reglur og í póstávísanaþjónustunni.
1.5.16.8. Þess skal vandlega gætt, að seðillinn sé útfylltur eins og form hans segir til um. Að útborgun lokinni skal afgreiðslumaður dagstimpla og undirrita seðilinn. 1.5.16.9. Ef afgreiðslumaður þekkir ekki viðkomandi ber honum að krefjast persónuskil-ríkja eins og við aðrar útborganir. Varðandi reikningsfærslu úttektarseðla og sendingu þeirra til Póstgíróstofunnar vísast til 1.5.12.2.
1.5.16.10. Nú hefur gíróávísun ekki verið borguð út vegna ófullkominnar eða rangrar áritunar og skal póststöðin þá senda hana ásamt upplýsingum til Póstgíró-stofunar í þjónustuumslagi.
Ástæður fyrir endursendingu skal þá rita á seðilinn.
1.5.16.11. Gíróávísun gildir í tvo mánuði frá útgáfudegi viðskiptastofnunar. Þegar gildistími gíróávísunar er runninn út, má ekki borga hana út. Hafa skal samband við Póstgíróstofu eða viðkomandi viðskiptastofnun varðandi endurnýjunarleyfi. Gildir það jafnlangan tíma - eða tvo mánuði.
1.5.16.12. Glatist gíróávísun áður en útborgun hefur farið fram, vísast til starfsreglna í handbók um gíróþjónustu.
1.5.16.13. Reikningsfærsla útborgunarseðla og færsla þeirra á bunkablað er hliðstæð færslu innborgunarseðla, nema hvað notað er sérstakt eyðublað (nr. 943). Að öðru leyti vísast til 1.5.15.1.-3.
1.5.17. Millifærsla.
1.5.17.1. Færsla - yfirfærsla á upphæð frá einum póstgíróreikningi til annars - er kj arni póstgíróþjónustunnar. Færsla fer aðeins fram í Póstgíróstofunni. Færsluseðlar eru ekki teknar til meðferðar á póststöðvum. Afhendi reikningshafi of tilviljun færsluseðil á póststöð, skal póststöðin senda kann til Póstgíróstofu.
1.5.17.2. Við færslu milli Póstgíróreikninga er notað sérstakt eyðublað (nr. 943). Að öðru leyti vísast til 1.5.15.1.-3.
1.5.17.3. Þegar færsluseðill hefur borist Póstgíróstofunni yfirfærir hún upphæðina frá reikningi sendanda til reiknings viðtakanda, svo fljótt sem því verður við komið. Önnur tímasetning um yfirfærsluna er ógild. Sé færsluseðill dagsettur fram í tímann, reiknast hann eigi að síður útgefinn þann dag, sem hann barst Póstgríróstofunni.
1.5.17.4. Reikningshafi getur afturkallað færsluseðil meðan yfirfærsla hefur ekki farið fram. Ber honum þá að snúa sér til Póstgíróstofunnar, helst símleiðis. 1.5.17.5. Útgefandi færsluseðils getur óskað eftir því, að Póstgíróstofan geri viðtakanda aðvart um yfirfærsluna með símskeyti og skal hann þá skrifa orðið „símatilkynn-ing" greinilega á eyðublaðið. Póstgíróstofan færir þá símskeytagjaldið sendanda til gjalda.
1.5.17.6. Færsluseðla, sem ekki er næg innistæða fyrir á reikningi, endursendir Póstgíró-stofan reikningshafa, eða geymir þar til innborgun hefir borist.
1.5.17.7. Póstávísanir, sem reikningshafi fær, getur hann sent til innfærslu á reikning sinn. Sama gildir um gíróávísanir sem reikningshafi kann að fá frá öðrum reiknings-höfum. Á framhlið póstávísunar eða gíróávísunar skal kann skrifa greinilega „færist á nr. ..." og senda síðan til Póstgíróstofunnar í gíróumslagi.
1.5.17.8. Um reikningshafa hjá Póstgíróstofunni gilda þær sérreglur að þeir geta sent tékka beint til Póstgíróstofunnar til innfærslu á reikninga sína. Verður þá tékkinn að vera útgefinn á Póstgíróstofuna (eða framseldur Póstgíróstofunni, ef um er að ræða tékka, sem útgefinn er of ríkisstofnunum, bönkum, Reykjavíkur-borg eða stofnunum hennar). Á tékkann skal tilgreina númer póstgíróreiknings og mælt er með því að hann sé strikaður. Útfylltur innborgunarseðil (ebl. 921), er hljóði á sömu upphæð, skal fylgja.
1.5.18. Gíróumslag.
1.5.18.1. Reikningshafar nota gíróumslag (ebl. 930), er þeir senda færsluseðla, mótteknar póstávísanir eða gíróávísanir og ef svo ber undir tékka til innfærslu á eigin reikning. Umslagið er hægt að panta beint frá Póstgíróstofu.
1.5.19. Bókunartilkynning.
1.5.19.1. Póstgíróstofan sendir reikningshafa að jafnaði strax að lokinni bókun tilkynn-ingu í formi reikningsútskriftar um allar færslur á reikningi hans. Hægt er að velja um tíðni reikningsútskrifta, þ. e. eftir hverja hreyfingu, mánaðarlega ársfjórðungslega eða árlega.
Ef reikningshafi verður var við skekkju óskast athugasemdir gerðar þegar í stað. Reikningshafi getur fyrirfram ekki útilokað upphæðir frá að vera færðar á reikning sinn og heldur ekki neitað upphæðum, sem þegar er búíð að færa á hann.
1.5.20. Skjalavarsla.
1.5.20.1. Póstgíróstofan geymir innborgunarseðla, útborgunarseðla og færsluseðla í 4 ár. Bunkablöð og reikningsyfirlit m.m. eru geymd í a. m. k. 7 ár.
1.5.21. Gíróþjónusta við útlönd.
1.5.21.1. Póststöðvar, aðrar en bréfhirðingar taka við innborgunum á póstgíróreikninga í þeim löndum sem slík viðskipti eru við og innan þeirrar hámarksupphæðar sem í gildi er hverju sinni. Á sama hátt geta reikningshafar hjá Póstgíróstofunni látið millifæra fjárhæðir of reikningi sínum á póstgíróreikninga í þessum löndum eða til útborgunar í þessum löndum.
1.5.21.2. Frá þeim löndum, sem póstgíróviðskipti eru við má á sama hátt senda millifærslur eða innborganir til reikningshafa hjá Póstgíróstofunni.
1.5.21.3. Í póstgíróviðskiptum milli landa má einungis nota eyðublöð, sem gerð eru í samræmi við Alþjóðasamninginn um póstgíróþjónustu og aðra milliríkjasamn-inga um slíkt.
1.5.21.4. Póstgírófærslur- og innborganir skulu vera í mynt ákvörðunarlands. Upphæðina skal rita í arabískum tölum en heiti myntarinnar í bókstöfum með latnesku letri. Eyðublöðin skulu útfyllt með penna eða ritvél og vera án útþurrkunar eða yfirstrikana jafnvel þó staðfest sé.
1.5.21.5. Millifærslur milli tveggja póstgíróreikninga eru ókeypis en gjald fyrir innborgan-ir og útborganir er að finna í gjaldskrá fyrir póstþjónustu.
1.5.22. Pósttékkar.
1.5.22.1. Póstgíróstofan gefur út pósttékka til notkunar fyrir reikningshafa við Póstgíróstofuna. Með pósttékka má taka út fjárhæðir of eigin reikningi hjá Póstgíróstofunni á öllum póststöðvum öðrum en bréfhirðingum.
1.5.22.2. Með sérstöku samkomulagi við póststjórnir annarra lands má nota pósttékka til að taka út á póststöðvum erlendis.
1.5.22.3. Erlendu pósttékkar eru borgaðir út á íslenskum póststöðvum hafi samkomulag verið gert við viðkomandi póststjórn um slíkt.
1.5.22.4. Erlenda pósttékka má borga út að ákveðinni hámarksupphæð sem auglýst er í umburðarbréfi hverju sinni. Þegar pósttékka er framvísað á póststöð skal reikningshafi tilgreina upphæðina á tékkanum í íslenskri mynt án útstrikana eða yfirstrikana og í arabískum tölustöfum eingöngu. Fyrir framan upphæðina skal vera skammstöfunin ISK. Upphæðina má ekki tilgreina með blýanti. Reiknings-hafi undirritar seðilinn.
1.5.22.5. Pósttékkann skal borga út gegn framvísun hans og gegn framvísun staðfests kennispjalds. Sé slíkt spjald ekki fyrir hendi getur engin útborgun farið fram. Póstafgreiðslumaður sem borgar út skal fullvissa sig um að samræmi sé á milli hinna þriggja höfuðþátta þessara gagna, þ. e. tilgreiningar reikningshafa, reikningsnúmers og undirskriftar. Póstafgreiðslumaðurinn skal einnig rita númer kennispjaldsins á framhlið pósttékkans á þar til ætlaðan stað og á framhlið pósttékkans setur hann einnig dagstimpil og undirskrift sína.
1.6. PÓSTFAXÞJÓNUSTA.
1.6.1. Póstfax-sendingar.
1.6.1.1. Póstfax-sending nefnist póstsending, sem send er frá eða til póst- og símstöðvar með notkun sérstaks tækis, myndsendis, sem tengdur er ákveðnu símanúmeri á sendi- og ákvörðunarstöð. Sending frá slíku tæki í einkaeign til tækis á póst- og símstöð svo og sending með slíku tæki frá póst- og símstöð til tækis í einkaeign nefnist einnig póstfax-sending.
1.6.1.2. Á þeim póst- og símstöðvum, þar sem slíkum tækjum hefur verið komið fyrir er hægt að senda hverskonar myndir og ritað mál, séu gæði þess fullnægjandi að mati afgreiðslumanns, ef stærð hverrar síðu fer ekki yfir 210 x 297 mm. Fjöldi síðna í hverri sendingu er ótakmarkaður.
1.6.2. Viðtaka.
1.6.2.1. Við viðtöku sendingar skal afgreiðslumaður láta sendanda útfylla sérstakan fylgiseðil með póstfaxsendingu, ebl. 542, sem sendist á undan henni. Á fylgiseðlinum skal tilgreina nafn, póstfang og símanúmer sendanda og viðtak-anda, nafn sendi- og ákvörðunarpóststöðvar og póstfaxsíma, fjölda blaðsíðna, sem sendur er svo og fyrirmæli um hvernig meðhöndla beri sendinguna á ákvörðunarpóststöð þ. e. „verður sótt", „almennur útburður" eða „hraðboða-útburður".
1.6.2.2. Afgreiðslumaður, sem tekur við sendingunni, innheimtir burðargjald samkvæmt gjaldskrá og gefur sendanda kvittun fyrir. Eyðublaðið skal vera úr sérstakri frumbók, ebl. 574. Er kvittunin í þríriti, frumritið fær sendandi, eitt eintak fylgir mánaðarreikningi og eitt eintak verður eftir í bókinni. Afgreiðslumaður sér síðan um að sendingin sé send tafarlaust til ákvörðunarpóststöðvar.
1.6.3. Meðferð á ákvörðunarpóststöð.
1.6.3.1. Afgreiðslumaður á ákvörðunarpóststöð ber saman upplýsingar á fylgiseðli um fjölda síðna og gengur úr skugga um, að öll sendingin sé komin. Séu gæði sendingarinnar eða hluti hennar ekki fullnægjandi að mati afgreiðslumanns skal kann þegar í stað hafa samband við sendistöðina sem endurtekur sendingu á viðkomandi síðu. Hann athugar einnig fyrirmæli um meðferð sendingarinnar og afgreiðir hana þegar í stað í samræmi við þau.
1.6.3.2. Eigi samkvæmt fyrirmælum sendanda að sækja sendinguna skal afgreiðslumaður hringja til viðtakanda og tilkynna um komu hennar. Póstfax-sendingin er látin í sérstakt umslag með áprentuninni „Burðargjald greitt" og nafn og póstfang viðtakanda ritað á hana. Ef sendandi hefur óskað eftir útburði með hraðboða er límdur á umslagið þar til gerður rauður miði með áletruninni „Exprés, hraðboðasending" og sendingin meðhöndluð í samræmi við það. Um afhending-arhætti fer að öðru leyti eftir grein 4.5.1.1.-5.
1.6.4. Póstfax til útlanda.
1.6.4.1. Póstfax má senda til allra einstaklinga í þeim löndum sem samningur um póstfax (Bureaufax) þjónustu hefur verið gerður við. Þegar um er að ræða póstfax til viðtakenda á Norðurlöndunum, mega póstfaxstöðvarnar á Íslandi senda beint til viðskiptastöðva í framangreindum löndum en póstfax til póststöðva í öðrum löndum verður að sendast fyrst til viðskiptapóststöðvar sem áframsendir til ákvörðunarlands.
1.6.4.2. Þegar póstfax er sent frá póst- og símstöð innanlands til tækis í eigu einkaaðila erlendis verður sendandi að tilgreina símanúmer viðtökutækis eiganda í ákvörð-unarlandi. Póstfax til einkatækja erlendis mega stöðvarnar senda beint til viðkomandi tækis án milligöngu viðskiptapóststöðvar.
1.6.4.3. Við viðtöku póstfaxsendingar til útlanda skal afgreiðslumaður láta sendanda útfylla sérstakan fylgiseðil (Bureaufax Transmittal Sheet) ebl. 542a sem sendist á undan sjálfri sendingunni. Fylgiseðilinn skal útfylla nákvæmlega eins og form hans segir til um. Gjald fyrir póstfaxþjónustu til útlanda er birt í umburðar-bréfum.
1.6.5. Póstfax frá útlöndum.
1.6.5.1. Um meðferð póstfax-sendinga frá póst- og símstöðvum erlendis fer að öllu leyti eftir grein 1.6.3.1.-2. hér að framan. Ekki er hægt að taka við slíkri sendingti nema samið hafi verið um póstfax-þjónustu milli viðkomandi póst- og síma-stjórna. Ekkert gjald innheimtist hjá viðtakanda, þegar um er að ræða póstfax-sendingu frá póst- og símstöð.
1.6.5.2. Einkaaðilar erlendis, sem hafa yfir að ráða tæki til myndsendinga geta sent til póst- og símstöðva hér á landi til afhendingar til viðtakanda. Um meðferð slíkra sendinga fer samkvæmt grein 1.6.2.1.-2. hér að framan. Afgreiðslumaður innheimtir í því tilfelli gjald skv. gjaldskrá fyrir póstþjónustu hjá viðtakanda.
1.6.6. Póstfax frá einkaaðilum innanlands.
1.6.6.1. Einkaaðilar innanlands, sem hafa yfir að ráða myndsendi geta sent póstfax til póst- og símstöðvar til afhendingar til viðtakanda enda fylgi sendingunni útfylltur fylgiseðill og staðfesting á þjónustubeiðni ebl. 541 með samskonar upplýsingum og getur i kafla 1.6.2.1.-2. Afgreiðslumaður á ákvörðunarpóststöð fer að samkvæmt grein 1.6.3.1.-2. og færir auk þess gjaldið fyrir póstfax-þjónustuna á símareikning sendanda ebl. 213.
1.7. FORGANGSPÓSTUR - EMS.
1.7.1. Almenn ákvæði.
1.7.1.1. Innanlands og til þeirra landa, sem samkomulag þess efnis hefur verið gert við má senda hvers konar skjöl og varning sem forgangspóst - EMS (Express Mail Service).
1.7.1.2. Forgangspóstur EMS nýtur eins og nafnið bendir til forgangs um flutning og aðra meðferð eftir nánari reglum þar um. Undantekningarlaust eru þær fluttar heim til viðtakanda.
1.8. SAMSENDING (CONSIGNMENT).
1.8.1. Almenn ákvæði.
1.8.1.1. Á milli þeirra landa sem um það hafa samið má flytja saman margar sendingar, bréfapóstsendingar eða böggla, frá einum sendanda til eins viðtakanda eða einum sendanda til margra viðtakenda.
1.8.1.2. Skilyrði fyrir samsendingum milli landa er að sérstakt samkomulag hafi verið gert um það við hlutaðeigandi póststjórn.
1.8.1.3. Sérstakan samning skal gera um samsendingu við sendanda samkvæmt nánari reglum.
2.1. EINKARÉTTUR.
2.1.1. Einkaréttur til flutnings og dreifingar. '
2.1.1.1. Póst- og símamálastofnunin hefur einkarétt á að safna saman, flytja og bera út eftirtaldar sendingar:
a) Lokaðar bréfapóstsendingar hvert svo sem innihald þeirra kann að vera.
b) Aðrar lokaðar sendingar sem uppfylla skilyrði til þess að vera veitt viðtaka í póst, að svo miklu leyti sem innihald þeirra er ritaðar orðsendingar eða prentaðar tilkynningar, útfylltar með skrift, að undanskildum vörureikning-um, fylgiseðlum, farmskrám og svipuðum fylgiskjölum með sendingum sem heimilt er að flytja án atbeina póstþjónustunnar.
2.1.1.2. Póstsendingar skv. 2.1.1.1. sem koma frá útlöndum og eiga' að fara til viðtakenda hér á landi eða flytjast áfram með íslensku flutningafyrirtæki eða um íslenskt póstsvæði, skulu þegar í stað afhentar starfsmönnum póstþjónustunnar.
2.1.1.3. Á þeim stöðum, þar sem póst- og símamálastofnunin hefur komið á daglegum póstútburði a. m. k. fimm sinnum í viku, má enginn hafa atvinnu of að safna saman, flytja eða bera út sendingar þær sem greinir í 2.1.1.1.
2.1.2. Skyldur póstflytjenda.
2.1.2.1. Póstflytjendum, hvort heldur sem þeir eru starfsmenn póst- og símamálastofn-unarinnar eða flutningsaðila sem á hennar vegum annast póstflutninga, er óheimilt að flytja sjálfir eða hafa meðferðis sendingar utan póstflutningsins. Flutningafyrirtækjum sem halda uppi reglubundnum farþegaflutningum, er þó heimilt að flytja slíkar sendingar utan póstflutnings með flutningatækjum sínum milli starfsstöðva fyrirtækisins enda varði þær starfsemi þess.
Enn fremur má flytja fyrrnefndar sendingar utan pósts ef þær eru frímerktar skv. gildandi gjaldskrá fyrir póstþjónustu og frímerkin síðan gerð ógild eða þegar einhver flytur sendingar fyrir sjálfan sig eða aðila sem hann starfar fyrir.
2.1.3. Merki póstþjónustunnar.
2.1.3.1. Óheimilt er óviðkomandi aðilum að nota merki póstþjónustunnar sem er póstlúður með stjörnum og örvum í gegn.
Enn fremur er óheimilt að setja upp á almannafæri neitt það er að lit, lögun og gerð líkist póstkössum póstþjónustunnar.
3.1. PÓSTLEYND.
3.1.1. Þagnarskylda.
3.1.1.1. Starfsmönnum póst- og símamálastofnunarinnar er óheimilt að gefa óviðkom-andi aðilum upplýsingar um það hverjir nota póstinn eða á hvern hátt hann er notaður, né heldur gefa neinum tækifæri til þess að verða sér úti um slíka vitneskju. Enn fremur er óheimilt að opna eða lesa það sem látið er í póst til flutnings. Þagnarskyldan helst þótt starfsmaður láti of störfum.
3.1.2. Sérákvæði um óskilasendingar.
3.1.2.1. Heimilt er þrátt fyrir ákvæði í 3.1.1.1. að opna þær póstsendingar sem ekki er hægt að koma til skila, til að freista þess að komast að því hverjir sendendur séu svo að unnt sé að endursenda þær. Slíkar sendingar skulu opnaðar í viðurvist votts of þeim starfsmanni sem póst- og símamálastjóri tilnefnir.
3.1.2.2. Verði hægt að komast að því hver sendandi sé, með því að opna sendingu, er hún send honum í sérstöku umslagi þar sem þess er m. a. getið of hverju sendingin hefur verið opnuð. Fáist engar upplýsingar um sendanda með því að opna sendinguna, eða reynist ógerlegt að ná til hans, eru sendingar, sem geyma reiðufé eða aðra muni er meta má til verðs, teknar í geymslu, en aðrar sendingar eyðilagðar undir umsjón þeirra er hafa opnað þær.
3.1.2.3. Auk þess sem greint er í 3.1.2.1. er í undantekningartilfellum heimilt að opna sendingar þegar það er óhjákvæmilegt vegna flutnings þeirra eða til að karma hugsanlegar skemmdir á innihaldi. Að athugun lokinni skal ganga frá sending-unni á ný og eftirfarandi athugasemd rituð á hana „Opnað í embættisnafni" ásamt dagsetningu og undirskrift viðkomandi yfirmanns og eins votts.
3.1.2.4. Einungis er heimilt að veita upplýsingar um notkun pósts að undangengnum dómsúrskurði eða skv. heimild í öðrum lögum. Ráðherra ákveður hvort dómsúrskurði skuli áfrýja.
3.1.2.5. Hafi sendinga þeirra, sem getið er í 3.1.2.2. og hafa verið teknar í geymslu, ekki verið vitjað innan árs frá þeim tíma er þær voru póstlagðar, skal auglýsa þær í Lögbirtingablaðinu. Vitji þeirra enginn innan þriggja mánaða frá auglýsingu skal selja þær til hagnaðar fyrir póst- og símamálastofnunina.
4.1. PÓSTMEÐFERÐ.
4.1.1. Póststöðvar.
4.1.1.1. Póststöðvum landsins er skipt í fjóra flokka, póstmiðstöðvar, póstafgreiðslur, póstútibú og bréfhirðingar.
4.1.1.2. Póstmiðstöðvar hafa einkum með höndum verkefni er lúta að söfnun, flokkun, beiningu og afgreiðslu pósts til annarra póststöðva innanlands eða til viðskipta-póststöðva erlendis.
4.1.1.3. Póstafgreiðslur hafa með höndum öll almenn póststörf. Það hafa póstútibú og bréfhirðingar einnig, þó með vissum undantekningum. Þá gets bréfhirðingar ekki sjálfar gefið út póstávísanir, heldur verða þær að senda þær ásamt peningunum til póstafgreiðslu þeirrar, sem þær heyra undir. Símapóstávísanir verða ekki sendar frá bréfhirðingu eða til hennar.
4.1.1.4. Póststöðvar skal jafnan kenna við staði þá þar sem þær eru. Séu fleiri en ein póststöð á sama stað, skal í dagstimpil hverrar um sig setja tölustaf eða annað auðkenni.
4.1.2. Afgreiðslutími fyrir almenning.
4.1.2.1. Póst- og símamálastofnunin ákveður hver vera skuli afgreiðslutími fyrir almenn-ing á hverri póststöð. Á póstafgreiðslum og póstútibúum skal birt auglýsing um kann á staðnum.
4.1.2.2. Póstsendingum er veitt viðtaka allan þann tíma, sem póststöð er opin, en sé óskað eftir því, að sending fari með ákveðinni póstferð, verður að skila henni svo löngu á undan burtfarartíma póstsins sem viðkomandi póststöð krefst.
4.1.2.3. Á póststöðvum, öðrum en bréfhirðingum, skal almenningurinn vera vandlega aðgreindur frá öðrum hluta húsrýmisins með afgreiðsluborði eða slíku. 4.1.2.4. Óviðkomandi er stranglega bannaður aðgangur að húsrými því þar sem unnið er við póst.
4.1.3. Póstkassar.
4.1.3.1. Á öllum póststöðvum, öðrum en bréfhirðingum, skal vera póstkassi, sem tæma ber stuttu áður en póstur fer. Í þéttbýli, skal þar að auki setja upp póstkassa eftir þörfum og skulu þeir tæmdir eigi sjaldnar en tvisvar á dag á virkum dögum. Að jafnaði skal auglýsa á póstkössum, hvenær þeir eru tæmdir.
4.1.3.2. Einstaklingum og stofnunum er óheimilt að setja upp á almannafæri póstkassa, sem að lit, lögun og gerð eru áberandi líkir póstkössum póstþjónustunnar.
4.1.4. Viðskipti við almenning. Afgreiðsla.
4.1.4.1. Póstmönnum ber að sýna almenningi lipurð og kurteisi og veita fúslega allar upplýsingar um burðargjöld, forboð, hvernig búa skal um póstsendingar, um útfyllingu eyðublaða, póstferðir o. s. frv. eftir því sem þeim er unnt og svo fremi það brjóti ekki í bága við þagnarskyldu þeirra.
4.1.4.2. Póstmönnum ber að sjá um, að í afgreiðslurými sé öllu sem haganlegast fyrir komið.
4.1.4.3. Hirslum, sem í eru peningar, frímerki eða önnur verðmæti, skal afgreiðslumað-urinn ætíð læsa, ef kann þarf að bregða sér frá.
4.1.5. Viðskipti við almenning. Eyðublöð.
4.1.5.1. Eyðublöð þau, sem almenningur þarf að nota, skulu jafnan vera fyrirliggjandi á póststöðvunum. Póst- og símamálastofnunin ákveður verð eyðublaðanna, svo og hvort þau skuli látin í té ókeypis.
4.1.5.2. Á póstafgreiðslum og póstútibúum skal að jafnaði liggja frammi, almenningi til afnota, eitt eintak of póstlögum, reglugerð fyrir póstþjónustu, póststöðvaskrá, gjaldskrá, bæjatali, póstnúmeraskrá og póstáætlanabók. Forstöðumönnum þessara póststöðva ber að sjá um, að bækur þessar séu jafnan leiðréttar í samræmi við tilkynningu póst- og símamálastofnunarinnar á hverjum tíma.
4.2. MEÐFERÐ PÓSTS Á VIÐTÖKUPÓSTSTÖD.
4.2.1. Tölusetningarmiðar.
4.2.1.1. Á ábyrgðarsendingar, skal tíma hvítan miða með nafni viðtökupóststöðvar, stafnum „R" og raðtölu. Á verðbréf ljósrauðan miða með stafnum „V" nafni viðtökupóststöðvar og raðtölu. Miðarnir skulu ekki vera minni en 37x13 mm og eigi stærri en 50x20 mm. Sendandanum er heimilt með sérstöku leyfi að prenta þessa miða sjálfir eða fyrirmynd þeirra beint á sendinguna.
4.2.1.2. Á almenna böggla og fylgibréf þeirra skal lima hvítan miða með svörtum stöfum og á verðböggla auk þess merkimiðann „Valeur déclarée".
4.2.1.3. Miða þessa fá póststöðvar eftir þörfum. Þar sem því verður viðkomið skal afgreiðslumaður lima tölusetningarmiðana á sendingarnar þegar í stað við viðtöku þeirra.
4.2.1.4. Á ábyrgðarsendingar og verðsendingar skal miðinn settur á sendinguna utanáskriftarmegin til vinstri. Miðann má ekki lima yfir frímerki eða aðra álímda miða, og ekki má hann heldur vera beygður yfir brún sendingarinnar.
4.2.1.5. Bögglamiðinn er í tveimur hlutum, minni hluta, sem lima skal á fylgibréfið á þar til ætlaðan stað, og stærri hluta, sem lima skal á sjálfan böggulinn, vinstra megin út undan nafni ákvörðunarpóststöðvar. Sé utanáskrift á viðbundnum merki-seðli, skal miðinn settur sem næst þeim stað á bögglinum, sem merkiseðillinn er bundinn við. Á merkiseðilinn má ekki lima miðann, nema ekki sé unnt að lima hann tryggilega á sjálfan böggulinn.
4.2.1.6. Séu fleiri en einn böggull látinn fylgja sama fylgibréfi, sbr. grein 1.4.7.4. skulu miðarnir límdir á fylgibréfið, hver niður undir öðrum í réttri töluröð.
4.2.1.7. Þess skal gætt, að þeir sendendur, sem tölusetja ábyrgðarsendingar og böggla sjálfir, noti eigi lægra númer en 4000, en númer þar fyrir neðan séu eingöngu til notkunar á póststöðvunum sjálfum. Á tölusetningarmiða, sem bankar eða aðrar stofnanir nota skv. heimild póststöðvar til að tölusetja sjálfir sendingar sínar, má fyrir neðan nafn póststöðvar prenta smáu letri nafn þeirrar stofnunar eða fyrirtækis, sem í hlut á.
4.2.1.8. Eftirmynd framangreindra miða má með sérstöku leyfi prenta á umslag eða umbúðir.
4.2.2. Aðrir miðar.
4.2.2.1. Miða sem póststöðvar kunna að lima á fylgibréf eða önnur eyðublöð má ekki lima á afklippingin. Gæta þarf þess, að lima þá ekki yfir áletranir á fylgibréfi eða sendingu.
4.2.2.2. Á hraðboðasendingar skal lima rauðan miða með áletruninni „Hraðboðasend-ing - Exprés". Sé um böggul að ræða, verður að lima sinn miðann á hvort, böggul og fylgibréf.
4.2.2.3. Á flugpóstsendingar skal lima bláan miða með áletruninni „Flugpóstur - Par avion". Sé um böggla að ræða, verður að lima sinn miðann á hvort, böggul og fylgibréf.
4.2.2.4. Á póstkröfusendingar skal lima appelsínugulan miða, þríhyrndan. Þá láta póststöðvar einnig í té miða til að lima á brothætta böggla og rúmfreka, sem og sendingar í skipspósti.
4.2.2.5. Á bréfapóstsendingar með tollskyldu innihaldi til útlanda skal lima grænan tollmiða (ebl. C 1) og á alla smápakka þar að auki gráan miða með áletruninni „pent paquet - smápakki".
4.2.2.6. Eftirmynd framangreindra miða má með sérstöku leyfi prenta á umslög eða umbúðir.
4.2.3. Bókfærsla.
4.2.3.1. Í innfærslubók (ebl. 567) skal skrá jafnóðum og í töluröð allar ábyrgðarsending-ar, verðsendingar og böggla.
4.2.3.2. Sendendur, sem nota póstkvittunarbækur í tvíriti (ebl. 567 b) og tölusetja sjálfir sendingar sínar, skulu Tetra raðtölu hverrar sendingar um sig í viðeigandi línu ásamt nafni viðtakanda og póststöð (ákvörðunarstað). Slíkar sendingar eru ekki færðar inn í innfærslubókina, en frumrit viðeigandi blaðsíðu úr póstkvittunar-bókinni er síðan geymt, flokkað eftir sendendum.
4.2.3.3. Bókina skal færa eins og form hennar segir til um, og í hana má einungis skrifa með bleki.
4.2.3.4. Innborgaðar póstávísanir skal færa á lista yfir innborgaðar póstávísanir (ebl. 570), eins og form hans segir til um. Lista þessa skal senda endurskoðuninni á 10 daga fresti. Sérstök bók er fyrir innlendar póstávísanir og sérstök fyrir útlendar.
4.2.3.5. Innborgaðar póstávísanir skal senda útborgunarpóststöð með fyrstu ferð sem fellur. Nota skal hin sérstöku umslög, sem til þess eru ætluð (ebl. 535).
4.2.4. Notkun dagstimpils.
4.2.4.1. Allar póstsendingar, að undanskildum innrituðum blöðum og tímaritum, fjöldasendingum, og utanáskriftarlausum sendingum skal stimpla á viðtökupóst-stöð með dagstimpli, er sýni nafn póststöðvar og viðtökudag sendingarinnar. Sendingar, frímerktar með frímerkingarvél, þarf þó ekki að dagstimpla, nema hin áprentaða dagsetning sé röng.
4.2.4.2. Stimpla skal með dagstimpli öll íslensk frímerki, sem á sendingunni kunna að vera, nema ógild séu, hvort sem til þess þarf eina stimplun eða fleiri. Stimpillinn þarf ekki að þekja nema um þriðja hluta hvers frímerkis.
4.2.4.3. Eftirtaldar aðkomnar póstsendingar skal dagstimpla á bakhlið (póstkort á framhlið hægra megin): Sendingar skakkt sendar og sendar áfram, óskilasend-ingar, hraðboðasendingar, poste restante sendingar, ábyrgðarsendingar og verðsendingar. Auk þess skal stimpla á póstkröfueyðublað við komu í við-eigandi refit, (komustimpill).
4.2.4.4. Gæta skal þess að stimplar séu hreinir og sýni réttan dag.
4.2.4.5. Skipsbréf, þ. e. bréf, sem póstlögð hafa verið um borð á skipi í rúmsjó, skal dagstimpla á því pósthúsi, sem bréfin fær til áframflutnings. Jafnframt skal Tetra eða stimpla á bréfin orðið „paquebot".
4.2.5. Forboð.
4.2.5.1. Ekki eru leyfðar þær póstsendingar, sem með umbúnaði sínum geta verið hættulegar fyrir póstmenn, óhreinkað eða skemmt aðrar sendingar eða búnað póstsins. Málmkrækjur til þess að loka sendingum mega ekki vera beittar. Þær mega heldur ekki torvelda póststörfin.
4.2.5.2. Sendingar, aðrar en ábyrgðarbréf í lokuðu umslagi verðbréf, og verðbögglar mega ekki innihalda mótaða peninga, bankaseðla, peningaseðla eða neins konar verðskjöl á handhafa, ferðatékka, platínu, gull eða silfur, unnið eða óunnið, dýra steina, skartgripi og aðra dýrgripi.
4.2.5.3. Að því undanteknu, er segir í gr. 1.3.4., 1.3.5., 1.3.6. og 1.3.7. skulu prent, blindraprent og smápakkar:
a) Ekki bera utan á sér nema orðsendingu né innihalda neitt skjal, er talist geti hreinar persónulegar bréfaskriftir.
b) Ekki innihalda neitt frímerki né neinn póstgjaldsmiða, stimplaðan eða óstimplaðan, né neitt skjal, er vísi til verðs.
4.2.5.4. Óheimilt er að láta eftirtalda hluti í póstsendingar:
a) Hluti, sem samkvæmt eðli sínu geta skapað hættu eða valdið skemmdum þeim, sem greinir í 4.2.5.1.
b) Fíkniefni og ofskynjunarefni.
c) Lifandi dýr, að undanteknum:
1° Býflugum, blóðsugum, silkiormum og ánamöðkum (innanlands).
2° Sníkjum og öðrum lífverum til eyðingar á þessum skorkvikindum, sem sendar eru milli opinberlega viðurkenndra stofnana.
Undantekningarnar, sem getið er í tölulið 1° og 2°, gilds þó ekki um verðbréf.
d) Sprengihætta, eldfima og aðra hættulega hluti; þó falls ekki undir þetta forboð líffræðilega auðskemmd efni og geislavirk efni, sem greind eru í 1.2.3., 1.2.4. og 1.2.5.
e) Klámfenga eða ósæmilega hluti.
f) Til útlanda hluti, sem bannaður er innflutningur á eða dreifing í viðkomandi landi.
g) Miða, tilkynningar eða auglýsingar frá útlendum happdrættum.
h) Skjöl sem í eðli sínu eru persónulegar bréfaskriftir og skipst er á milli annarra en sendanda og viðtakanda eða fólks sem býr með þeim.
4.2.5.5. Auk ofangreinds er bannað að senda með flugpósti þau efni sem bönnuð kunna að vera í reglugerð um flutning hættulegra efna með loftförum.
4.2.5.6. Leiki grunur á, að sendingu beri að vísa frá póstflutningi má krefjast þess, að sendandi eða viðtakandi opni sendingu í viðurvist póstmanns. Sé kröfunni ekki sinnt, má neitá að taka við sendingunni eða fara með hans sem óskilasendingu, sé hún komin í vörslu póstþjónustunnar. Sé þagað um innihald slíkra sendinga eða rangt frá skýrt, er sendandi bótaskyldur fyrir skaða þeim, er of flutningi sendingarinnar kann að hljótast. Auk þess skal kann sæta sektum.
4.2.5.7. Heimilt er þrátt fyrir framangreind ákvæði að veita undanþágur fyrir flutningi ef komið er í veg fyrir hættu eða óhagræði of honum eins og frekast er unnt eða með sérstökum ráðstöfunum og ástæður að öðru leyti mæla með flutningnum.
4.3. MILLIVIÐSKIPTI PÓSTSTÖÐVA INNANLANDS.
4.3.1. Flutningur póstsendinga.
4.3.1.1. Innanlands eru allar tegundir póstsendinga fluttar með áætlunarbifreiðum, flugvélum, skipum, vöruflutningabifreiðum og landpóstum. Hver sá, sem heldur uppi reglubundnum flutningum er skyldur til að flytja póst milli endastöðvanna og póststöðvanna á leiðinni, sé þess krafist, og láta hann ganga fyrir öðrum flutningi.
4.3.1.2. Milli landa eru altar tegundir póstsendinga fluttar með flugvélum og skipum, og skal póstur ætíð ganga fyrir öðrum flutningi.
4.3.1.3. Póstflutning skulu póstflytjendur geyma á öruggum stað, og bera þeir á honum ábyrgð frá því þeir taka við honum og þar til ákvörðunarpóststöð hefur tekið við honum úr þeirra hendi athugasemdalaust.
4.3.1.4. Póst- og símamálastofnunin gefur út póstáætlanabók, þar sem upplýsingum um reglubundnar póstferðir eru safnað saman á einn stað.
4.3.2. Póstsendingaskrá.
4.3.2.1. Sérhverjum póstflutningi (afgreiðslu) skal fylgja póstsendingaskrá (ebl. 517), sem er í heftum þannig að afrit skrárinnar verður eftir í heftinu, en frumritið skal senda með póstflutningnum.
4.3.2.2. Skrárnar skal tölusetja í áframhaldandi töluröð yfir árið fyrir hverja ákvörð-unarpóststöð um sig. Á fyrstu skrá ársins skal að auki tilgreina tölu síðustu skrár ársins á undan, t. d. 150/1.
4.3.2.3. Áður en færslan hefst, skal dagstimpla skrána og fylla út haus hennar, eins og hinn prentaði texti segir til um.
4.3.2.4. Á skrána skal færa nöfn viðtakenda og númer á hverju ábyrgðarbréfi og verðbréfi, svo og tilgreint verð. Á sama hátt skal farið með alla böggla. Séu lausir bögglar í afgreiðslu skal þess getið í athugasemdadálki. Í athugasemda-dálki skal geta þess, ef póstkrafa hvílir á einhverri sendingunni, eins ef hún á að berast út með hraðboða eða er endursend. Þess skal og getið í skránni, ef almennar hraðboðasendingar eru í flutningnum.
4.3.3. Skrárumslag.
4.3.3.1. Skráin er, að færslu lokinni, sett í skrárumslag, ásamt ábyrgðarbréfum, verðbréfum, hraðboðasendingum og bögglafylgibréfum. Bera skal saman send-ingar og færslur, og skulu tveir starfsmenn annast þann samanburð, sé þess kostur. Undirrita þeir síðan skrána báðir.
4.3.3.2. Séu sendingar þær, sem um getur í 4.3.3.1., fleiri en svo, að þær komist í skrárumslagið, skal pakka þeim vandlega inn í sterkan pappír eða þar til gerðan plastpoka sem síðan skal innsigla á viðeigandi hátt. f skrárumslaginu skulu þá aðeins vera, auk skrárinnar sjálfrar, hugsanlegar hraðboðasendingar.
4.3.3.3. Skrárumslagið og verðbréfapakkann, ef svo ber undir, skal setja í verðpóstpoka, rauðan að lit. Almennar sendingar skal auk þess setja í verðpokann, ef þær eru einungis fáar. Fyrir pokann skal síðan rammlega bundið og í fyrirbandið fest merkispjald, rautt að lit, sem á skal letrað bæði nafn sendi- og ákvörðunarpóst-stöðva. Að lokum skal innsigla pokann með málminnsigli.
4.3.4. Póstflutningsskrá.
4.3.4.1. Áður en póstflutningur er fenginn póstflytjanda, skal vega póstinn og fylla út póstflutningsskrá í jafn mörgum eintökum og ákvörðunarpóststöðvar eru, auk eins fyrir sendipóststöðina og eins fyrir flytjanda, eins og form hennar segir til um, ebl. 525a fyrir skips- og bílpóst, en ebl. 525b fyrir flugpóst. Jafnframt er pósturinn færður inn í póstabók (ebl. 588). Póstflytjandi skal kvitta fyrir móttöku póstflutnings á eitt eintak skrárinnar, sem sendipóststöð skal geyma vandlega.
4.3.4.2. Þegar póstflytjandi hefur tekið við póstflutningi, telst hann ábyrgur fyrir honum og er skyldur til að bæta allt tjón og tap, er hljótast kann, meðan á flutningi stendur.
4.3.4.3. Póstflytjandi afhendir ákvörðunarpóststöð og póstflutninginn ásamt tveimur eintökum póstflutningsskrárinnar. Þegar ákvörðunarpóststöðin hefur fullvissað sig um, að móttekinn póstflutningur sé í samræmi við það, sem á skrána er letrað og ásigkomulag hans sé óaðfinnanlegt, fær það póstflytjanda annað eintak skrárinnar undirritað, en heldur hinn, sem geyma skal vandlega.
4.3.5. Flokkun og beining pósts.
4.3.5.1. Póst skal afgreiða og senda um landið í samræmi við póstáætlun, sem gerð er of póstþjónustudeild og send öllum hlutaðeigandi, nema óviðráðanlegar aðstæður hamli svo sem ef ferðir falla niður vegna ófærðar o. s. frv.
4.3.5.2. Póstsendingar til staða innanlands skulu flokkaðar eftir póstnúmerum. Póstsendingar til útlanda skulu flokkaðar eftir löndum.
4.3.5.3. Bréfapóstsendingar skulu að flokkun lokinni bundnar í knippi eftir póstnúmerum (innlendar sendingar) og ákvörðunarlöndum (sendingar til út-landa).
4.3.5.4. Póstsendingar, sem flytja á um aðra póststöð skulu þó eigi bundnar í knippi eftir póstnúmerum, nema a, m. k. 10 sendingar verði í hverju knippi um sig miðað við 20-50 gramma bréf. f slíkum tilfellum skulu sendingar bundnar í knippi eftir fyrsta tölustaf póstnúmeranna. Sendingar til útlanda skulu bundnar í knippi og merktar „útlönd".
4.3.5.5. Á öllum knippum skal vera merkimiði með póstnúmeri og nafni ákvörðunar-póststöðvar og stimpli afgreiðslupóststöðvar.
4.3.5.6. Póstur skal afgreiddur (skráður) sem hér segir:
a) Til allra póststöðva í hlutaðeigandi póstleið samkvæmt áætlunum (í pokum eða bréfaumslögurn eftir magni).
b) Til annarra póststöðva innanlands í opnum eða lokuðum flutningi eftir magni hverju sinni.
c) Ef fleiri en einn poki 10 kg að þyngd eða minna á að flytjast um aðra póststöð, skal setja þá í sérstakan safnpoka, enda séu þeir skráðir á póstsendingaskrá (ebl. 517).
d)
4.3.6. Leiðréttingarskýrsla.
4.3.6.1. Reynist vanta poka, lausan böggul eða bréfaumslag, skal gera athugasemd þar að lútandi á skrána og taka skýrslu of póstflytjanda. Jafnframt skal síma til sendipóststöðvarinnar og tilkynna um vöntunina. Símtalið skal sömuleiðis staðfest í leiðréttingarskýrslu (ebl. 538), sem senda ber í ábyrgð með fyrstu póstferð. Bæði sendi- og ákvörðunarpóststöð skulu þegar í stað gera allar hugsanlegar ráðstafanir til að finna það, sem vantaði, t. d. skal hafa samband við alla viðkomustaði póstflytjandans. Reynist allt þetta árangurslaust, skal leita aðstoðar lögreglu og póstþjónustudeild send skýrsla um málið.
4.3.7. Fjöldaskráning.
4.3.7.1. Póst- og símamálastofnunin getur ákveðið, sem undantekningu frá 4.3.2.4., að í viðskiptum tiltekinna póststöðva skuli ábyrgðarsendingar eða bögglar ekki færast hvert fyrir sig á skrána, heldur aðeins fjöldi þeirra. Skal þá rita heildartöluna á skrána og draga hring um hans, t. d. Áb 32. Ábyrgðarsendingar og bögglar, sem fara eiga til annars ákvörðunarstaðar en afgreitt var til skal þó ævinlega færa eins og eins, svo sem í 4.3.2.4. segir. Sama gildir um endursendar ábyrgðarsendingar og böggla.
4.4. MEÐFERÐ PÓSTS Á ÁKVÖRÐUNARPÓSTSTÖÐ.
4.4.1. Upptaka pósts.
4.4.1.1. Tveir starfsmenn skulu standa að því sameiginlega að taka upp póst, svo framarlega sem það er unnt. Fyrst skulu þeir ganga úr skugga um, að fyrirbönd og innsigli sé eins og vera ber, en opna síðan verðpóstpokann og berg innihald hans saman við skrána, eftir því sem við á, og að auki fylgibréf við böggla. Að þessum samanburði loknum, kvitta þeir á skrána og fullvissa sig jafnframt um, að rétt númer sé á henni, miðað við næstu skrá á undan frá sömu sendipóststöð. Reynist svo ekki vera, skal senda leiðréttingarskýrslu til sendipóststöðvar.
4.4.1.2. Komi í ljós, að sendingar vanti, gleymst hafi að færa þær á skrána, þær hafi skaddast eða eyðilagst eða um ónákvæmni í innfærslu sé að ræða, skal útbúa leiðréttingarskýrslu til handa sendipóststöð. Séu skemmdir slíkar, að ætla megi, að innihald vanti að einhverju eða öllu leyti, skal kveðja viðtakanda til að gera skýrslu um málið, sem sendist póst- og símamálastofnuninni.
4.4.1.3. Við upptöku á pósti skal venda öllum pokum þannig, að tryggt sé að engar sendingar verði eftir í þeim.
4.4.1.4. Alla tóma póstpoka, sem ekki þarf að nota, skal senda Póstmiðstöðinni í Reykjavík.
4.4.2. Bókfærsla.
4.4.2.1. Ábyrgðarsendingar, verðbréf- og bögglar og almennir bögglar skulu bókfærast í innfærslubók (ebl. 568) þegar við komu eða þegar stimplun er lokið, eins og form bókarinnar segir til um. i bækur þessar skal skrifa með bleki. Viðtakendur sendinga þessara kvitta í innfærslubókina fyrir móttöku þeirra, nema um sé að ræða böggla, þá á fylgibréfin.
4.4.2.2. Hvíli póstkrafa á ofangreindum sendingum, skal að auki færa þær í póstkröfubók (ebl. 572), eins og form hennar segir til um. Jafnóðum og kröfur eru leystar inn (eða endursendar óinnleystar), skal rita dagsetninguna, þegar þær eru innleystar (endursendar).
4.4.2.3. Allar þessar sendingar skulu tölusetjast með svonefndu komunúmeri, í áframhaldandi röð fyrir hverja tegund sendingar og hvern mánuð.
4.4.2.4. Póst- og símamálastofnunin getur heimilað, að innlendar ábyrgðarsendingar og almennir bögglar séu ekki færðir í innfærslubók. Viðtakendur ábyrgðarsendinga kvitta fyrir móttöku sendinganna á tilkynningareyðublöðin (ebl. 580), sem svo geymast á sama hátt og kvittuð fylgibréf, eftir afhendingardögum og í stafrófsröð viðtakenda.
4.4.2.5. Fylgibréf skulu geymd á tryggan hátt í eitt ár, en sendast síðan til endurskoðunar póstávísana.
4.4.2.6. Póstávísanir skulu að útborgun lokinni færast á lista yfir útborgaðar póstávísanir (ebl. 534b), sem sendist Endurskoðun póstávísana á 10 daga fresti.
4.4.3. Skaddaðar póstsendingar.
4.4.3.1. Hafi umbúðir almennrar bréfapóstsendingar eða ábyrgðarsendingar opnast eða skaddast þannig, að ná megi til innihaldsins, skal búa um sendinguna á ný í gegnsætt umslag eða með límræmu, sem á skal Tetra eða stimpla nafn póststöðvar og að búið hafi verið um sendinguna að nýju.
4.4.3.2. Séu peningar eða verðmæti í sendingunni og ná megi til þeirra, skal viðkomandi starfsmaður kalla til annan starfsmann til að vera vitni. Skulu þeir í sameiningu karma innihaldið og skrá niðurstöður þeirrar athugunar utan á umbúðirnar, er þeir hafa búið um hans á ný. Hafi verið um almenna bréfapóstsendingu að ræða, skal hún send áfram í ábyrgð og viðtakandi krafinn um ábyrgðargjald.
4.4.3.3. Bögglar, sem bera merki þess að innihaldið hafi skemmst í flutningi, skulu teknir til viðeigandi meðferðar og umbúnir á ný, ef þörf krefur. Letra skal á þá athugasemd þar að lútandi.
4.4.3.4. Beri póstsending ótvíræð merki þess, að frímerki hafi dottið eða verið tekið of henni, skal hún, án tillits til þess, hvort frímerki þau, sem eftir eru, sýni nægjanlegt burðargjald eða ekki, áletruð athugasemd um það.
4.4.3.5. Komi verðsending eða ábyrgðarsending til ákvörðunarpóststöðvar öðruvísi útbúin en fyrir er mælt, ber að gera viðtakanda, aðvart um það á tilkynningunni um sendinguna. Sama gildir og, ef umbúðir eru skaddaðar til muna, eða innsigli skaddað eða rofið.
4.4.3.6. Óski viðtakandi þess, að sending sé athuguð, er póstmaður sá, er afhendir sendinguna, skyldur til að vera viðstaddur meðan verið er að rannsaka hinn ytri umbúnað hennar. Séu umbúðir skaddaðar eða beri merki þess, að innihaldið hafi skaddast, getur viðtakandi krafist þess, að póstmaður sé viðstaddur, meðan sendingin er opnuð og innihaldið rannsakað, en það verður að gerast á póststöðinni um leið og sendingin er afhent.
4.4.3.7. Þegar um er að ræða verðsendingu, sem á er ritað, að talið hafi verið í við viðtöku, getur viðtakandi krafist, að póstmaður sá, er afhendir sendinguna, sé viðstaddur meðan talið er í henni, enda sé það gert á póststöðinni samstundis og afhending fer fram. Sjáist engar skemmdir á sendingu eða sé um að ræða verðsendingu, sem ekki hefur verið talið í of póstmanni við viðtöku, mega póstmenn ekki vera viðstaddir, þegar innihaldið er rannsakað.
4.4.3.8. Við tjón á bókfærðum sendingum skal undir öllum kringumstæðum útbúa tjónaskýrslu (ebl. CP 14) þar sem gerð er grein fyrir áorðnum skaða. Eitt eintak skýrslunnar skal senda upprunapósthúsi, annað eintak skal fylgja með sending-unni til ákvörðunarpósthúss og eitt eintak geymist á staðnum.
4.5. SKIL SENDINGA TIL VIÐTAKENDA.
4.5.1. Afhendingarhættir.
4.5.1.1. Sendingar má afhenda viðtakendum með eftirfarandi hætti:
a) Á póststöðinni þegar þær eru sóttar.
b) Með útburði of póstsins hálfu á heimili viðtakanda.
c) Með því að láta þær í pósthólf, er viðtakendur leigja á póststöðvum.
4.5.1.2. Sending, sem á er ritað „Sækist", „Poste restante" eða þvíumlíkt, afhendist aðeins á ákvörðunarpóststöð. Ef vísað er á sendingu til margra, má skila henni hverjum þeirra sem vera skal. Almenn bréfapóstsending, sem ber ekki rétt nafn viðtakanda, er afhent þeim, sem spyr um hana og getur skýrt nákvæmlega frá, hvernig utanáskriftinni er hagað. Ef margir gera kröfu til slíkrar sendingar og geta skýrt nákvæmlega frá utanáskriftinni, er sendingin ekki afhent, heldur farið með hana sem óskilasendingu.
4.5.1.3. Hafi maður orðið gjaldþrota og bú hans tekið til skiptameðferðar, má afhenda skiptaráðendum, eftir beiðni þeirra, allar lokaðar bréfa- og bögglasendingar til hans, svo og póst- og póstkröfuávísanir, nema almenn bréf, sem árituð eru „einkabréf" eða á annan hátt bera með sér, að þau séu einkabréf. Verði hlutafélag, verslunarfélag, kaupfélag eða hver sú félagsstofnun önnur, sem tilkynnt er til hlutafélagaskrár eða samvinnufélagaskrár, gjaldþrota og tekin til skiptameðferðar, skal eftir kröfu skiptaráðenda skila þeim, er skiptin annast, öllum póstsendingum til hennar.
4.5.1.4. Sendingar til manna, sem sitja í fangelsi, skal afhenda eftir því, sem reglugerð fangelsisins mælir fyrir, eða þá rannsóknardómaranum. Sendingar skal afhenda dómurum, lögreglustjórum eða öðrum yfirvöldum, sem úrskurða, að þær skuli afhentar sér, og öðlast hafa með sérstökum lögum vald til að kveða upp slíkan úrskurð.
4.5.1.5. Sendingar til ómyndugra má afhenda þeim, sem að lögum hafa foreldra- eða fjárhaldsrétt yfir þeim. Sendingar til manna, sem látnir eru, skal afhenda þeim, er dánarbúin hafa til meðferðar, nema sending beri það með sér með áritun eða á annan hátt, að hún hafi átt að afhendast viðtakanda persónulega, og er hún þá endursend með viðeigandi skýringu áritaðri á sendinguna sjálfs.
4.5.2. Útburður póstsendinga með bréfberum í þéttbýli.
4.5.2.1. Á þeim stöðum, þar sem póstútburði hefur verið komið á fót, eru almennar bréfapóstsendingar, innrituð blöð og tímarit og tilkynningar um ábyrgðar- og verðsendingar, póstávísanir og böggla bornar út til viðtakenda.
4.5.2.2. Almennar bréfapóstsendingar teljast löglega afhentar, er bréfberi hefur fengið þær í hendur viðtakanda sjálfum eða einhverjum á heimili hans, eða látið þær í gegnum bréfarifu á íbúðarhurð viðtakanda eða í bréfakassa. Ólögleg telst aftur afhending sendingar, ef bréfberi skilur hans eftir í annarri íbúð, þótt í sama húsi sé, eða biður einhvern fyrir hans, sem ekki býr á sama heimili og viðtakandi.
4.5.2.3. Bréfberinn skilar póstsendingum of sér í sömu röð og bústaðir viðtakenda liggja í leið hans, nema sérstaklega standi á. Geti bréfberi ekki skilað sendingum, er gerð tilraun til afhendingar í næsta útburði á eftir. Beri sú tilraun ekki árangur heldur, er farið með sendingarnar sem óskilasendingar.
4.5.3. Útburður póstsendinga með landpóstum.
4.5.3.1. Landpóstar annast skil á og veita viðtöku póstsendingum í dreifbýli eins og hér segir:
a) Bréfapóstsendingum (bréf, póstkort, prentað mál, smápakkar, innrituð blöð og tímarit), almennum og bókfærðum.
b) Bögglapóstsendingum.
c) Innheimtu á póstkröfum, inn- og útborgun póstávísana, gíróinn- og útborg-anir.
d) Önnur störf sem þeim kunna að vera laun af póst- og símamálastofnuninni og samrýmast starfi þeirra.
4.5.3.2. Landpóstar leggja til eigin farartæki og verða þau að vera þannig útbúin að nota megi í misjafnri færð og veðrum svo póstdreifing sé sem öruggust og í samræmi við áætlun.
4.5.3.3. Bifreiðar landpósta skulu vera auðkenndar með skilti á áberandi stað á bifreiðinni með orðinu „PÓSTUR". Póst- og símamálastofnunin leggur til skilti þessi og festingar, en eigendur bifreiðanna sjá um uppsetningu. Skilti þessi skulu vera þannig útbúin, að hægt sé á auðveldan hátt að taka þau niður.
4.5.3.4. Póst- og símamálastofnunin leggur landpóstum til áhöld og annan búnað sem þeim ber að hafa með sér og nauðsynleg eru vegna starfsins, svo sem:
a) Stimpil með heiti stofnunarinnar og póststöðvarinnar sem þeir starfa hjá.
b) Bréfavog.
c) Peningakassa.
d) Sjóð (sjá 4.5.3.5.)
e) Eyðublöð.
f) Tösku, sem rúmar það sem getið er um í liðum 4.5.3.4. a)-e).
4.5.3.5. Stærð sjóðs skal ákveðin of hlutaðeigandi stöðvarstjóra eftir þörfum og skal hluti hans vera í eyðublöðum og frímerkjum fyrir algengustu burðargjöldum. Landpóstar gera vikulega sjóðsyfirlit og afhenda það stöðvarstjóra. Uppgjör vegna inn- og útborgana skal fara fram að lokinni hverri ferð, ef því verður við komið, eða í síðasta lagi við upphaf næstu ferðar.
4.5.3.6. Landpóstar skulu starfa samkvæmt fyrirfram gerðri áætlun, sem tengist póst-flutningum til og frá viðkomandi póststöð á sem hentugastan hátt.
4.5.3.7. Landpóstar eru ábyrgir fyrir póstsendingum frá því að þeir taka við þeim og þar til þeim er skilað til rétts aðila. Einnig eru þeir ábyrgir fyrir þeim fjárreiðum og áhöldum sem þeir hafa undir höndum á vegum póst- og símamálastofnunar-innar.
4.5.3.8. Landpóstar skulu gæta fyllsta öryggis við meðferð póstsendinga, fjármuna og annars, sem þeim er trúað fyrir og mega þeir t. d. ekki yfirgefa bifreið sína nema hún sé læst. Landpóstar mega ekki í póstferðum taka upp í bifreið og flytja farþega nema starfsmenn póst- og símamálastofnunarinnar.
4.5.4. Uppsetning einkapóstkassa.
4.5.4.1. Í þéttbýli og annars staðar þar sem bréfaútburður fer fram, er sett það skilyrði fyrir útburði, að kassar eða bréfarifur séu á eða við útihurðir ein- tví- og þríbýlishúsa, en þar sem fleiri en 3 íbúðir hafa sameiginlegan inngang, skulu húseigendur setja upp póstkassasamstæður.
4.5.4.2. Bréfarifur skulu vera minnst 25 x 260 mm að stærð og staðsettar þannig, að hæð frá jörðu að neðri brún bréfarifu, sé ekki minni en 1000 mm og ekki meiri en 1200 mm.
4.5.4.3. Póstkassasamstæður skulu vera staðsettar á neðstu hæð, sem næst aðalanddyri, sem bréfberi getur óhindrað gengið að og athafnað sig við skil póstsins. Lýsing við kassasamstæðu skal vera góð og a. m. k. sú sama og almennt er krafist í göngum og stigahúsum fjölbýlishúsa.
4.5.4.4. Við hverja bréfarifu og/eða á hverjum kassa skal vera skilti eða gluggi fyrir nöfn, minnst 26 x 100 mm, þar sem tilgreint er með stóru og skýru prentletri fullt nafn húsráðanda og annarra sem hjá honum búa. Ennfremur skal í fjölbýlishúsum tilgreina númer og auðkenni hæðar. Húsverðir eða húsfélög í fjölbýlishúsum skulu sjá um, að kassarnir séu rétt merktir á hverjum tíma og ber þeim einnig að útvega búalista fyrir viðkomandi hús. Innbyrðis staðsetning kassanna skal vera sem eðlilegust t. d. kassi fyrir íbúð á 1. hæð vera neðstur til vinstri í samstæðunni o. s. frv. Kassarnir skulu vera læstir og samstæðan vel fest við vegg, þannig að útilokað sé að bréf falli upp fyrir hana og glatist.
4.5.4.5. Staðsetning kassasamstæða á vegg skal vera þannig, að hæð frá gólfi að neðri brún neðstu bréfarifu sé ekki minni en 700 mm og hæð frá gólfi að efri brún efstu bréfarifu sé ekki meiri en 1750 mm. Staðsetning einstakra kassa skal vera þannig, að hæð frá gólfi að neðri brún bréfarifu sé ekki minni en 1000 mm og að efri brún bréfarifu ekki meiri en 1200 mm.
4.5.4.6. Þar sem bifreiðar eru notaðar við útburð pósts skal setja upp kassa við vegamöt eða girðingarhlið og skulu slíkir kassar staðsettir þannig, að auðvelt sé að skila pósti í þá án þess að stíga þurfi út úr bifreiðinni. Þar sem heimreið er sameiginleg fyrir fleiri en eitt heimili (margbýli) skulu kassarnir settir upp hlið við hlið. Slíkir póstkassar mega ekki vera rauðir að lit, en að öðru leyti gilds um þá sömu reglur og um aðra einkapóstkassa.
4.5.4.7. Láti húseigandi undir höfuð leggjast að setja upp bréfarifu eða póstkassa skal póstmeistari eða stöðvarstjóri tilkynna í ábyrgðarbréfi tiltekinn frest til uppsetn-ingar.
4.5.4.8. Hlýði húseigandi ekki fyrirmælum þessum innan hins tiltekna frests, og færi kann ekki fram gildar ástæður fyrir því, tekur póst- og símamálastofnunin ákvörðun um, hvort útburði til hússins skuli hætta eða hvort ákvæðum skv. 36. gr. póstlaga skuli beitt, þ, e. viðtakandi tekinn úr póstsambandi.
4.5.5. Athending sendinga í pósthólf.
4.5.5.1. Á vissum póststöðvum geta menn fengið leigð sérstök hólf, sem bréfapóst-sendingum þess, sem leigir, er raðað í, og teljast sendingarnar þar með afhentar og á ábyrgð viðtakanda.
4.5.5.2. Póstsendingum eða tilkynningum um þær, ef svo ber undir, er raðað í hólfin svo fljótt sem unnt er eftir aðgreiningu aðkomins pósts. Í pósthólf skal aðeins láta þær sendingar sem hólfnúmer er tilgreint á. Forstöðumönnum póststöðva er þó heimilt að víkja frá þessari reglu þegar um viðskiptavini er að ræða, sem fá að jafnaði mikið magn póstsendinga, enda sé öllum starfsmönnum kunnugt um leigu hans á hólfinu.
4.5.5.3. Leigutaki pósthólfs getur ekki krafist þess, að sendingar til annarra en hans sjálfs séu látnar í pósthólf, og póstmönnum er ekki skylt, nema samþykki hlutaðeigandi forstöðumanns sé áður fengið, að raða bréfum til annarra en leigutaka sjálfs i hólf hans, enda þótt númer pósthólfsins sé ritað á bréfin. Raðist slíkt bréf samt sem áður í hólf, án þess að eftir sé tekið, ber póststöðin eða póst- -og símamálastofnunin enga ábyrgð á afleiðingum, sem það kynni að hafa í för með sér.
4.5.5.4. Á meðan leigutaki hefur pósthólf á leigu, fær hann til afnota ókeypis einn lykil að hólfinu, sem skila ber á póststöðina, þegar leigu er lokið. Vilji leigutaki fá fleiri lykla, verður kann að greiða fyrir þá. Tapi leigutaki lykli, verður hann að kaupa nýjan og að auki kosta þá breytingu á læsingu, sem nauðsynleg er til þess, að ekki verði komist í hólfið með hinum lyklinum, ef leigutaki óskar eftir slíkri lagfæringu. Pósthólf fást ekki opnuð of póstmönnum til afhendingar á pósti úr þeim, nema alveg sérstakar ástæður liggi til þess. Börnum er alls ekki afhentur póstur úr hólfunum.
4.5.5.5. Leigutími pósthólfs er eitt ár í senn. Leigugjald er mismunandi eftir stærð hólfa, og ákveður póst- og símamálastofnunin hversu hátt það skuli vera. Leigugjaldið greiðist fyrirfram og fæst ekki endurgreitt, þótt leigutaki hætti að nota hólfið áður en leigutíminn er útrunninn. Leigutaka er óheimilt að framselja pósthólf til annarra, nema með fengnu leyfi hlutaðeigandi forstöðumanns og þá aðeins fyrir þann tíma, sem leiga er greidd fyrir.
4.5.6. Athendingartími póstsendinga.
4.5.6.1. Póstur, sem kemur til ákvörðunarpóststöðvar, skal vera tilbúinn til afhendingar viðtakendum eins fljótt og auðið er. Bréf og innrituð blöð og tímarit sem koma út oftar en tvisvar í viku, ganga alltaf fyrir prenti, smápökkum og bögglum, og mega þessar síðastnefndu sendingar jafnvel óíða til næsta dags, ef ekki hefur unnist tími til þess að ganga frá hinum fyrstnefndu.
4.5.6.2. Sé ekki hægt að koma innrituðum blöðum í fyrsta útburð, án þess að tefja eða seinka útburði bréfa, fer afhending blaða fram í næsta útburði á eftir.
4.5.6.3. Hraðboðasending eða tilkynning um hana er afhent viðtakanda eins fljótt og unnt er, og er hún ekki látin óíða hins almenna útburðar póstsendinga úr sömu ferð.
4.5.6.4. Hraðboðasending eða tilkynning um hana er aðeins borin út einu sinni, og takist þá ekki að afhenda hana, telst sendingin ekki lengur hraðboðasending, og fer þá um afhendingu hennar eins og annarra póstsendinga. Hraðboðagjald endur-greiðist ekki.
4.5.6.5. Sendendur póstsendinga getur ekki krafist þess, að sendingum sé komið til skila á tilteknum tíma eða dögum, þótt þeir riti slík fyrirmæli á sendingar sínar.
4.5.7. Tilkynningar um komu.
4.5.7.1. Viðtakandi verðsendingar, ábyrgðarsendingar, bögguls, póstkröfu, póstávísunar og innlausnarsendingar fær tilkynningu (ebl. 580,) um, að sendingin sé komin á póststöðina, nema útburði slíkra sendinga hafi verið komið á fót í viðkomandi umdæmi. Ennfremur er viðtakanda send tilkynning um almenna bréfap-óstsendingu, ef hún er þannig á sig komin, að hún samlagast ekki öðrum sendingum í útburði komist ekki í póstkassa viðtakanda eða ekki er hægt að raða henni í pósthólf vegna stærðar.
4.5.7.2. Tilkynningar þær, sem hér um ræðir, sendast viðtakendum sem fullgreiddar almennar bréfapóstsendingar. Fyrir tilkynningar er ekkert gjald tekið.
4.5.8. Athending gegn kvittun.
4.5.8.1. Verðsendingar, ábyrgðarsendingar, almennir bögglar, póstkröfusendingar og póstávísanir (þar með taldar póstkröfuávísanir og símapóstávísanir) fást aðeins afhentar eða útborgaðar (ávísanir) gegn löglegri kvittun viðtakanda eða umboðsmanns hans. Hafi sendandi gert athugasemd á sendinguna um, að hún afhendist eingöngu viðtakanda sjálfum ber honum að kvitta fyrir sendingunni, og er þá kvittun umboðsmanns ekki tekin gild.
4.5.8.2. Fyrir sendingar til opinberra stofnana skal kvitta samkvæmt gildandi reglum þeirrar stofnunar, sem í hlut á.
4.5.8.3. Fyrir sendingu eða fjármuni til hlutafélags, kaupfélags, verslunarfélags, banka, sjúkrasamlags og þvíumlíkra stofnana, skal kvittað of þeim, sem á hverjum tíma, samkvæmt skriflegri tilkynningu frá forráðamönnum stofnananna til hlutað-eigandi póststöðvar, er veitt heimild til þess að taka við sendingum eða fjármunum í nafni þeirrar stofnunar, sem í hlut á. Sendingar til félaga, sem ekki eru tilkynningarskyld, eru afhentar þeim, sem félagsstjórn hefur tilkynnt póststöðinni, að megi kvitta fyrir póstsendingum eða getur á annan hátt sýnt fullnægjandi skilríki fyrir því, að hann megi taka við þeim.
4.5.8.4. Sendingar þær, sem nefndar eru í 4.5.8.1. og fara eiga til manns eða félags, sem orðið er gjaldþrota, afhendist samkvæmt ákvæðum 4.5.1.3. og 4.5.1.4. í þessum kafla.
4.5.8.5. Sendingar þær, sem nefndar eru í 4.5.8.1. og fara eiga til manns, sem látinn er, skal afhenda forráðamönnum dánarbúsins eða skiptaráðanda, nema sendandi hafi óskað utanáskriftarbreytingar. Skorist forráðamenn dánarbúsins eða skiptaráðandi undan því að taka við sendingunni, telst hún í óskilum og endursendist til upprunastaðar.
4.5.8.6. Sendingar þær, sem nefndar eru í 4.5.8.1. og fara eiga til manna, sem liggja á sjúkrahúsum eða í sóttkví, og Beta þess vegna ekki sjálfir kvittað fyrir sendingunum, skulu afhentar forstöðumönnum sjúkrahússins eða sóttvarnar-stöðvarinnar, sem þá kvittar fyrir þeim í umboði sjúklingsins nema þeir hafi Bert aðrar ráðstafanir gagnvart póststöðinni um afhendingu slíkra sendinga til sin.
4.5.8.7. Samkvæmt áfengislögum má hvorki afhenda áfengissendingar ölvuðu fólki né unglingum undir lögaldri.
4.5.9. Skilríki og persónusönnun.
4.5.9.1. Sé verðsending, ábyrgðarsending, póstávísun eða almenn bögglasending sótt of viðtakanda sjálfum, er honum skylt að færa sönnur á, að hann sé sá, sem hann segist vera, ef póstmaður sá, er afhendir, ber eigi kennsl á kann, né kannast við undirskrift hans. Þetta má gera með því, að viðtakandi sýni vegabréf eða nafnskírteini, ökuskírteini eða póstskilríkisspjald eða vottorð manns, sem póstmaður þekkir.
4.5.9.2. Séu sendingar sóttar of sendimanni og póstmaður sá, sem afhendir kannast ekki við undirskriftina, ber viðtakanda að hafa hana vottfesta á kvittunarblaðinu (póstávísun eða fylgibréf) eða láta sendimann sýna vottfasta yfirlýsingu um, að kann megi taka við sendingum og kvitta fyrir þeim í bækur póststöðvarinnar. Slíkri yfirlýsingu heldur póststöðin eftir.
4.5.9.3. Til undirskriftar á kvittun má ekki nota firmastimpil eingöngu eða einkennis-bókstafi.
4.5.9.4. Þegar maður vottar undirskrift, skal hann auk nafn síns eigin rita nafnnúmer og heimilisfang. Sé sá, sem vottar, leigjandi að pósthólfi, er þó nægilegt að setja númer pósthólfsins í stað heimilisfangsins.
4.5.10. Póstskilríkisspjald.
4.5.10.1. Skilríkisspjald er fullgild heimild til þess að fá afhentar póstsendingar á póststöð. Gildistími skilríkisspjalds er samkvæmt ákvæðum alþjóðapóstsamningsins.
4.5.11. Umboð.
4.5.11.1. Umboð til þess að taka við og kvitta fyrir póstsendingum í nafni viðtakanda sjálfs, skal vera skriflegt, hljóða á nafn ákveðins manns, vera dagsett og undirritað of viðtakanda sjálfum. Í hinu skriflega umboði skal taka fram, hvort það nái til aura tegunda bókfærðra sendinga eða aðeins nokkurs hluta þeirra.
4.5.11.2. Umboð til þess að taka á móti og kvitta fyrir sendingum til opinberrar stofnunar skal gefið of hlutaðeigandi forráðamönnum í embættisnafni, samkvæmt þeim fyrirmælum, er um stofnunina gilda.
4.5.11.3. Umboð má einnig gefa símleiðis. Í skeytinu skal þá, auk umboðsins sjálfs, standa vottorð hlutaðeigandi símamanns, er sendir skeytið, um að frumrit umboðsins hafi verið sýnt honum og undirskrift staðfest of útgefanda sjálfum eða með vottum. Ennfremur skal skeytið berg áritun þess símamanns, er sendir skeytið, um að frumrit umboðsins hafi verið sýnt honum og undirskrift staðfest of útgefanda sjálfum, með vottum. Ennfremur skal skeytið bera áritun símamanns, er við því tók, um að það hafi verið samanborið.
4.5.11.4. Frumrit umboðsins geymist hjá póststöðinni. Vilji viðtakandi póstsendingar afturkalla gefið umboð, skal það gert skriflega til þeirrar póststöðvar, er geymir umboðið. Eftir beiðni gefur póststöðin þá ókeypis viðurkenningu fyrir því, að umboðið sé afturkallað.
4.5.11.5. Séu vandkvæði á fyrir hlutaðeigandi að láta frumrit umboðsmanns of hendi við aðrar stofnanir, má póststöðin láta sér nægja ljósrit eða staðfest afrit of frumritinu, en skyldur er þá umboðsmaður að sýna frumrit, þegar þess er krafist. Þegar frumrit slíks umboðs er sýnt, ritar póstmaður dagsetningu á afritið, og þegar afriti er skilað til geymslu, skal póstmaður staðfesta það með því að geta þess á frumritinu.
4.5.12. Útborgun póstávísana, innlausn á póstkröfum og ýmsar greiðslur.
4.5.12.1. Póstávísanir borgast út á ákvörðunarpóststöðinni. Sé ekki nægilegt fé fyrir hendi, má fresta útborgun, þar til það er fengið.
4.5.12.2. Póstkröfusendingar eru ekki afhentar viðtakendum, nema þeir greiði um leið þá upphæð, sem hvílir á sendingunni. Hafi sendandi póstkröfusendingar gefið fyrirmæli, meðan sendingin er í vörslu póstþjónustunnar, um að afhenda hana án innheimtu póstkröfuupphæðar eða gegn annarri upphæð en á henni stendur, er það þó gert.
4.5.13. Geymslutími sendinga.
4.5.13.1. Geti ákvörðunarpóststöðin ekki afhent sendingu vegna skakkrar eða ófullnægj-andi utanáskriftar eða of öðrum ástæðum, t. d. vegna þess að viðtakandi neitar að taka við henni, er dáinn eða fluttur burtu án þess að vitað sé hvar hann er niður kominn, skal sendingin ekki geymd á póststöðinni lengri tíma en með þarf til þess að gangs úr skugga um, að henni verði ekki komið til skila. Sé ekki annað tekið fram í þessari grein, skal sending, sem þannig er ástatt um, að jafnaði ekki geymd lengur en mánuð að telja frá næsta degi eftir komu hennar til ákvörðunarpóststöðvarinnar.
4.5.13.2. Sending, sem á er ritað, að skuli geymast þangað til hennar verði vitjað (poste restante), skal geyma viðtakanda allt að 2 mánuðum að telja frá næsta degi eftir komu hennar til ákvörðunarpóststöðvarinnar.
4.5.13.3. Póstkröfur eru geymdar viðtakanda til innlausnar í 15 daga að telja frá næsta degi eftir komu þeirra til ákvörðunarpóststöðvarinnar. Sé póstkröfusending árituð „Poste restante", má hún geymast allt að 30 daga og sömuleiðis, ef sendandi hefur með áritun á sendinguna sett þennan geymslufrest. Hafi sendandi póstkröfusendingar óskað breytingar á póstkröfuupphæðinni, reiknast geymslutími að nýju jafnlangur, að telja frá næsta degi eftir að ákvörðunarpóst-stöðin hefur fengið beiðnina um breytinguna.
4.5.13.4. Sendandi póstsendingar getur ákveðið styttri geymslutíma fyrir sendinguna en hér er tiltekið, og ber honum þá að rita það á sendinguna og sömuleiðís á fylgibréfið, þegar um böggla er að ræða.
4.5.13.5. Þegar sending er áframsend, telst geymslutími hennar frá þeim degi, er hún kemur til hinnar nýju ákvörðunarpóststöðvar. Sé um að ræða áframsendingu milli póststöðva á sama staðnum, reiknast þó enginn geymslutími að nýju.
4.5.13.6. Sending sem ekki er hægt að afhenda viðtakanda innan hins tiltekna geymslu-tíma, telst óskilasending.
4.6. ÓSKILASENDINGAR.
4.6.1. Meðferð óskilasendingar á ákvörðunarpóststöð.
4.6.1.1. Svo má álíta, að póstsendingu verði ekki komið til skila:
a) Þegar viðtakandi skorast undan að taka við henni.
b) Þegar viðtakandi finnst ekki.
c) Þegar sending hefur legið á póststöðinni lögboðinn tíma, án þess að vera sótt, þrátt fyrir tilkynningu um komu hennar.
4.6.1.2. Sending endursendist viðtökupóststöðinni til afhendingar sendanda, ef heimilis-fang hans er á sendingunni, að öðrum kosti skal farið með hang í samræmi við grein 4.6.5. Þegar um er að ræða bókfærða sendingu, að undanteknum póstkröfuávísunum,skal ákvörðunarpóststöðin, áður en hún endursendir hans, láta viðtökupóststöðina spyrja sendanda um, hvort hann geti veitt nánari upplýsingar um viðtakanda. Geti sendandi gert það, og vilji kann láta póstþjónustuna taka upplýsingar sínar til greina, skal hann greiða undir þær sama gjald og undir einfalt almennt bréf, og verða þær þá sendar ákvörðunar-póststöðinni með fyrstu póstferð. Að öðrum kosti skoðast sendingin sem komin í óskil.
4.6.1.3. Á sendingar, sem ekki verður komið til skila, skal jafnan rita ástæðuna fyrir því. Í því skyni má nota sérstaka miða (ebl. 675). Viðtakandi, sem neitar að taka við sendingu, getur sjálfur ritað neitunina á sendinguna, en engar aðrar athuga-semdir má hann rita á hans, og sé það gert, skal strika yfir þær á póststöðinni, svo þær verði ekki læsilegar. Hafi viðtakandi eigi ritað sjálfur á sendinguna, að hann neiti móttöku, skal það gert á póststöðinni sem átti að afhenda sendinguna.
4.6.1.4. Póstávísun, sem ekki verður komið til skila, sendist Endurskoðun póstávísana, Reykjavík. Þangað skal einnig senda póstávísun, sem hægt er að koma til skila, ef gildistími hennar er runninn út.
4.6.2. Meðferð vissra óskilaböggla.
4.6.2.1. Hafi óskilaböggull eitthvað það innihald, sem liggur undir skemmdum, skal ákvörðunarpóststöðin þegar í stað koma innihaldinu í peninga á sem hagkvæm-astan hátt. Sé of einhverjum ástæðum ekki hægt að selja innihaldið skal það eyðilagt. Frá andvirði hins selda dragast gjöld þau, sem kunna að hafa hvílt á bögglinum, svo og kostnaðurinn við að koma honum í peninga. Afgangurinn sendist sendanda böggulsins, að frádregnu burðargjaldi. Að öðru leyti skal í einu og öllu fara eftir fyrirmælum þeim, er sendandi hefur gefið á fylgibréfi.
4.6.3. Endursending óskilasendinga til sendanda.
4.6.3.1. Óskilasending, sem endursend hefur verið til upprunapóststöðvar til afhending-ar sendanda, skal afhent eftir sömu reglum og gilda um venjulega afhendingu til viðtakanda. Sé endursendur böggull ekki sóttur á póststöðina innan 7 daga að telja frá deginum eftir komu hans þangað, skal sendandi greiða geymslugjald eftir þann tíma.
4.6.3.2. Þegar póststöð, sem óskilasending hefur verið endursend til, hefur gengið úr skugga um, að sendingunni verði ekki komið til sendanda, skal farið með hana í samræmi við ákvæði í grein 4.6.5. Póstávísun má þó ekki senda seinna en um það bil, að gildi hennar er að renna út. Aðrar sendingar skal senda í síðasta lagi mánuði eftir komu þeirra á póststöð sendanda.
4.6.4. Bann gegn póstmeðferð á sendingu að nýju.
4.6.4.1. Þegar búið er að afhenda sendanda endursenda póstsendingu eða tilkynningu um að kann eigi slíka sendingu, er ekki hægt að taka hana til póstmeðferðar að nýju, jafnvel þótt burðargjaldið sé greitt, nema sendingin sé sett í nýjar umbúðir.
4.6.4.2. Sending, sem afhent hefur verið viðtakanda, getur ekki sætt póstmeðferð að nýju, nema áframsending sé leyfð.
4.6.5. Lokameðferð óskilasendinga.
4.6.5.1. Sending, sem hvorki hefur verið hægt að afhenda viðtakanda né endursenda sendanda skal senda til Póststofunnar í Reykjavík. Sendingin er opnuð þar í votta viðurvist of þeim starfsmönnum, sem póst- og símamálastjóri hefur tilnefnt.
4.6.5.2. Verði hægt að komast að því, hver sendandi sé, með því að opna sendingu, er hún send honum. Fáist engar upplýsingar á þennan hátt um sendanda, eða reynist ógerlegt að ná til hans, eru sendingar, sem geyma reiðufé eða aðra muni er meta má til verðs, teknar í geymslu, en aðrar sendingar eyðilagðar undir umsjá þeirra, er hafa opnað þær.
4.6.5.3. Þegar almenn innlend póstávísun (ekki póstkröfuávísun) lendir í óskílum, og er send endurskoðuninni vegna þess að gildi hennar er runnið út, endurnýjar skrifstofan gildi hennar, og býður sendanda upphæðina.
4.6.5.4. Hafi sendinga þeirra, sem getið er í 4.6.5.2. og hafa verið teknar í geymslu, ekki verið vitjað innan árs frá þeim tíma að þær voru póstlagðar, skal auglýsa þær í Lögbirtingablaðinu. Vitji þeirra enginn innan þriggja mánaða frá auglýsingu skal selja þær til hagnaðar fyrir póst- og símamálastofnunina.
4.7. ÝMIS AUKAÞJÓNUSTA.
4.7.1. Móttökukvittun.
4.7.1.1. Sendandi ábyrgðarsendingar, verðsendingar, bögguls eða póstávísunar getur gegn sérstöku gjaldi fengið kvittun á sérstöku eyðublaði (ebl. 556/CS) fyrir því, að sendingin hafi verið afhent (borguð út). Kvittunin er undirrituð of þeim, sem kvittar fyrir móttöku sendingarinnar, og póstmanni þeim sem afhendir. Eyðu-blaðið skal fest við sendinguna, en ekki skal telja það með þyngd sendingarinn-ar. Á sendinguna skal rita stafina AR. Sé um símapóstávísanir að ræða, skal setja stafina AP í skeytið, og annast útborgunarpóststöðin þá um að útbúa eyðublaðið og senda það póstleiðis aftur til sendanda.
4.7.1.2. Móttökukvittun er endursend án umbúða og viðtakanda að kostnaðarlausu.
4.7.2. Frankóseðlar.
4.7.2.1. Sendandi ábyrgðarsendingar eða bögguls til nokkurra landa sem getið er í pósttaxtabókum I og II getur gegn sérstöku gjaldi tekið að sér að greiða sjálfur öll gjöld, óæði póstgjöld og t. d. tolla, sem lögð kunna að verða á sendinguna í ákvörðunarlandinu. Slíkum sendingum skal fylgja frankóseðill C3/CP4 (ebl. 513), og á sendinguna skal Tetra „Franc de taxes et de droits". Heimilt er sendipóststöð að láta sendanda setja tryggingu fyrir greiðslu þessara gjalda.
4.7.2.2. Seðillinn er í tveimur hlutum, og kemur annar hlutinn aftur með gjöldunum sundurliðuðum. Upphæðinni er breytt í íslenskar krónur eftir gildandi innborg-unargengi póstávísana og hún síðan innheimt of sendanda, sem fær afklipp-ingin.
4.7.2.3. Sé óskað eftir gjaldfrjálsri sendingu, eftir að sendingin hefur verið póstlögð, skal sendipóststöðin senda seðilinn í frímerktu ábyrgðarbréfi ásamt orðsendingu til ákvörðunarpóststöðvarinnar. Kostnaðinn greiðir sendandi.
4.7.3. Breyting á utanáskrift. Afturköllun sendingar.
4.7.3.1. Meðan sending er í vörslu póstþjónustunnar, getur sendandi gert breytingar á því, sem hann hefur ákveðið um hana áður, látið breyta utanáskriftinni eða afturkalla hana úr póstinum. Beiðni um afturköllun sendingar eða utanáskriftar-breytingu á henni skal senda viðtökupóststöðinni. Skal hún gerð skriflega á eyðublaði, sem ætlað er til þessa (ebl. C 7 og MP 4) og fæst á póststöðvunum. Eitt og sama eyðublað má nota undir margar sendingar, settar í póst samtímis á sömu póststöð, frá sama sendanda til sama viðtakanda. Þegar um bréf er að ræða, skal fylgja beiðninni fullkomin líking af umslagi eða utanáskrift sendingar-innar. Sé sá, sem beiðnina sendir, ekki kunnugur póstmönnum á póststöðinni, skal hann færa sönnur á, hver hann sé, á sama hátt og krafist er við afhendingu verðsendinga.
4.7.3.2. Þegar beðið er um utanáskriftarbreytingu á sendingu, sem ekki er farm of stað frá póststöðinni, skal breytingin framkvæmd þar og helst af sendanda sjálfum. Beiðni um breytingu utanáskriftar eða afturköllun sendingar, sem farm er of stað frá viðtökupóststöðinni eða ekki er hægt að ná út úr póstflutningnum áður en hann fer of stað, má senda póstleiðis eða símleiðis eftir ósk sendanda. Símleiðis skal jafnan senda beiðnina til ákvörðunarpóststöðvarinnar, þegar fullvíst þykir, að beiðnin nái ekki í tæka tíð að öðrum kosti. Kjósi sendandinn, að slík beiðni sé send póstleiðis, skal hann greiða fyrir hverja beiðni gjald samkvæmt gjaldskrá. Eigi beiðni að sendast símleiðis, greiðir sendandi sím-skeytagjald. Varði beiðni breytingu á utanáskrift bögguls eða afturköllun hans, er sendandi skyldur til að ábyrgjast greiðslu á hinu nýja flutningsgjaldi hans.
4.7.3.3. Þegar afhenda á sendingu, sem hefur verið afturkölluð, verður sendandi, sem við henni tekur, að sanna heimild sína til hennar, á sama hátt og þegar um er að ræða afhendingu ábyrgðarsendinga, nema nafn sendanda standi á sendingunni eða hann geti sýnt kvittun póststöðvarinnar fyrir því, að hann hafi skilað sendingu til flutnings. Þegar svo ber undir, skal sendandi kvitta fyrir móttöku sendingar á venjulegan hátt.
4.7.3.4. Þegar innanríkissending er afturkölluð, er sendanda ekki endurgreitt burðar-gjaldið, nema þegar svo sérstaklega stendur á, að sendingin er ekki farm of stað frá viðtökupóststöðinni. Þá skal endurgreiða sendanda burðargjaldið sjálft, en ekki önnur gjöld, sem á sendingunni hafa hvílt. Þegar um einfalda leiðréttingu á utanáskrift er að ræða (án breytingar á nafni eða titli viðtakanda), getur sendandi sent beiðni sína beint til ákvörðunarpóststöðvarinnar, og koma þá fyrirmæli þessarar greinar ekki til álita.
4.7.4. Breyting póstkröfuupphæðar.
4.7.4.1. Meðan póstkröfusending er í vörslu póstþjónustunnar, getur sendandi beðið um, að sending sé afhent viðtakanda án greiðslu póstkröfuupphæðar eða gegn greiðslu annarrar upphæðar (hærri eða lægri) en á sendingunni stendur. Beiðnir um afnám eða breytingu á póstkröfuupphæð má senda óæði póstleiðis og símleiðis, og gilda um þær sömu reglur og nefndar eru í 4.7.3. um utanáskriftar-breytingar og afturköllun. Þegar slík beiðni er send póstleiðis, skal nýtt póstkröfueyðublað fylgja beiðninni og nýtt fylgibréf, þegar um bögglapóst-sendingu er að ræða.
4.7.5. Áframsending.
4.7.5.1. Hafi viðtakandi skipt um búsetu, má senda sendinguna áfram til hans til annarrar póststöðvar, hafi hún ekki verið afhent á ákvörðunarpóststöðinni. Áframsending póstkröfusendingar er óheimil, ef geymslutími sá, sem ákveðinn er fyrir umrædda sendingu, er liðinn áður en beiðst er áframsendingar. Venjulega almenna bréfapóstsendingu má senda áfram, þótt búið sé að afhenda hana of ákvörðunarpóststöðinni, að því tilskildu, að sendingunni sé skilað aftur á póststöðina, sem afhenti hana, óbreyttri að öðru leyti en því, að breytt sé um heimilisfang og ákvörðunarpóststöð. Hafi póststöðin aftur á móti - einkum þegar um prentsendingar er að ræða - grun um, að breyting hafi verið gerð á sendingunni eða um áframsendingu sé beðið í öðrum tilgangi en þeim, sem réttur er, verður ekki tekið við sendingunni aftur, nema undir hana sé greitt að nýju. Áframsending annarra póstsendinga en þeirra, sem að ofan getur, eftir að þær hafa verið afhentar á löglegan hátt, er ekki leyfð.
4.7.5.2. Nú er sending í flutningi áleiðis til ákvörðunarpóststöðvar, og má þá, eftir beiðni viðtakanda, senda hana áfram til hans frá póststöð á leiðinni, ef hægt er að ná sendingunni úr póstinum án óþæginda eða tafar á póstflutningnum. Beri sending eða fylgibréf, ef svo ber undir, áritun á framhlið um, að hana megi senda áfram, skal það tekið til greina.
4.7.5.3. Beiðni um áframsendingu skal vera skrifleg og sendast þeirri póststöð, sem á að framkvæma hans. Í beiðninni skal helst ef hægt er, geta þess, hve langan tíma áframsending til viðtakanda eigi að gilda. Sé enginn tími tilgreindur í beiðninni, gildir hún í næstu þrjá mánuði, talið frá þeim mánuði þegar hún var send, nema hún sé felld niður aftur, eftir beiðni viðtakanda. Skriflega beiðni þarf ekki um áframsendingu bréfapóstsendinga, sem þegar hafa verið afhentar.
4.7.5.4. Sé um aukaburðargjald að ræða undir sendingu vegna áframsendingar, reiknast það á sama hátt og um getur hér að framan um aukaburðargjöld vegna utanáskriftarbreytingar eða afturköllunar. Þegar sending er send áfram, strikar póststöðin, sem það gerir, yfir hið upprunalega heimilisfang og staðarnafn og skrifar hið nýja í staðinn og þar hjá orðið „Áframsent" undirstrikað.
4.7.5.5. Póstávísun - almenna eða síma - má senda áfram póstleiðis eða símleiðis. Sé ávísun send áfram símleiðis, er gjald sem er símapóstávísunargjaldið að frádregnu gjaldi fyrir almennum póstávísunum dregið frá hinni upprunalegu ávísun.
4.7.6. Áframsending margra bréfapóstsendinga saman.
4.7.6.1. Almennar sendingar til sama viðtakanda sem senda skal áfram, má setja í sérstök umslög, sem póst- og símamálastofnunin leggur til, og aðeins má rita á nafn viðtakanda og hina nýju utanáskrift hans. Þá má, þegar fjöldi sendinga er svo mikill, nota poka. Þegar það er gert, skal færa nauðsynlegar upplýsingar á sérstakan merkimiða, sem sé prentaður eins og umslagið.
4.7.6.2. Í áframsendingarumslög eða poka má ekki láta sendingar, sem fara eiga í tollskoðun, né sendingar, sem vegna lögunar sinnar, ummáls eða þyngdar kunna að valda skemmdum.
4.7.6.3. Umslagið eða pokann skal afhenda opið á póststöðinni, sem annast áframsend-inguna, svo kostur gefist á að taka viðbótargjald, sem kann að hvíla á sendingunum, sem í því eru, eða þá að tilgreina á sendingunum gjald það, sem taka ber við komu, þegar burðargjaldsviðbótin er ekki greidd. Þegar póststöðin hefur lokið rannsókn, er umslaginu eða pokanum lokað og settur á þau T--stimpill, ef svo ber undir, til þess að gefa tilkynna að innheimta eigi burðargjald of öllum sendingum eða einhverju í umslaginu eða pokanum.
4.7.6.4. Við komu til ákvörðunarstaðar má útburðarpóststöðin opna umslagið eða pokann og athuga innihaldið, og innheimtir hún, ef svo ber undir, viðbótargjöld þau, sem ekki hafa verið greidd.
4.7.6.5. Almennar bréfapóstsendingar til sjómanna og farþega um borð í sama skipi, eða til fólks á sameiginlegu ferðalagi, má fara með samkv. ákvæðum í 4.7.6.1. til 4.7.6.4. Í því tilviki skulu safnumslögin eða merkimiðar pokanna útbúnir með utanáskrift skipsins (skipaafgreiðslunnar eða ferðaskrifstofunnar o. s. frv.), sem þau eiga að afhendast til.
4.7.7. Fyrirspurn um sendingu.
4.7.7.1. Heimilt er sendanda póstsendingar eða viðtakanda að gera fyrirspurn um sendingu til póstþjónustunnar, og skal fyrirspurnin rituð á sérstakt eyðublað (ebl. 547, 548 og MP 4), sem póst- og símamálastofnunin gefur út og póststöðvarnar láta of hendi. Sama eyðublað má nota undir margar sendingar, settar í póst samtímis og of sama sendanda til sama viðtakanda á sama ákvörðunarstað. Hafi póstávísun glatast, er hægt að fá eftirrit af henni með því að snúa sér til Endurskoðunar póstávísana, Reykjavík. Beiðni um slíkt eftirrit skal rituð á fyrirspurnareyðublað og afhent á útborgunarpóststöðinni, er sendir það áfram til endurskoðunarinnar með áritun um, að ávísunin hafi ekki verið borguð út. Sé spurst fyrir um póstkröfusendingu til útlanda, skal eftirrit of póstkröfuávísuninni fylgja.
4.7.7.2. Fyrirspurn um sendingu má afhenda hvaða póststöð sem er. Sé sú póststöð ekki viðtökupóststöð sendingarinnar, sendir hún fyrirspurnina til viðtökupóststöð-varinnar. Hafi fyrirspyrjandi fengið kvittun fyrir viðtöku sendingar þeirrar, er hann spyrst fyrir um, skal hún fylgja. Sé spurst fyrir um ábyrgðarsendingu, verðsendingu eða böggul, skal líking of utanáskrift sendingarinnar fylgja fyrirspurninni. Jafnskjótt og lokið er rannsókn, fær fyrirspyrjandi tilkynningu um niðurstöðuna.
4.7.7.3. Undir fyrirspurn um sendingu skal greiða gjald samkvæmt gjaldskrá fyrir póstþjónustu. Þetta gjald er aðeins tekið einu sinni, þótt sama eyðublaðið sé notað undir margar fyrirspurnir, eins og leyft er samkvæmt 4.7.7.1. Hafi sendandi greitt móttökukvittun fyrir sendingunni, greiðir hann ekkert gjald.
4.7.7.4. Komi í ljós, að fyrirspurn hafi verið gerð vegna mistaka, sem póstmenn eru valdir að, á fyrirspyrjandi rétt á að fá fyrirspurnargjaldið endurgreitt.
4.7.8. Heimsendingar- og heimsóknarþjónusta.
4.7.8.1. Heimilt er að bjóða viðskiptavinum heimsendingarþjónustu á þeim póstsendingum sem að öðru jöfnu eru ekki bornar út. Á sama hátt má bjóða að póstsendingar séu sóttar heim til sendanda. Gjald fyrir slíka þjónustu ákvarðast á hverjum tíma t Póst- og símamálastjóra.
5.1. GJALDSKRÁ OG FRÍMERKI.
5.1.1. Gjaldskrá.
5.1.1.1. Gjöld þau, sem tekin eru fyrir flutning póstsendinga og aðra þá þjónustu, sem almenningi stendur til boða, eru birt í gjaldskrá fyrir póstþjónustu. Þar eru einnig birt þau ákvæði, sem hverju sinni gilda um það, hversu stórar um sig sendingar megi vera, hversu þungar og hversu háa upphæð megi senda í póstávísunum o. s. frv. Þóknun fyrir ýmsa auka- og viðbótarþjónustu og verð á ýmsum söluvarningi er þó ekki birt í gjaldskrá heldur auglýst sérstaklega.
5.1.1.2. Til allra landa annarra en Norðurlanda er almenna burðargjaldið, alþjóðaburð-argjaldið, eins fyrir allar póstsendingar, aðrar en böggla. Burðargjöld fyrir böggla til útlanda eru birt í sérstakri pósttaxtabók.
5.1.1.3. Sé óskað eftir flutningi póstsendinga til útlanda flugleiðis, skal að jafnaði greiða sérstakt fluggjald, auk almenna burðargjaldsins. Er það jafnan birt í gjaldskrá fyrir póstþjónustu.
5.1.2. Greiðsluskylda.
5.1.2.1. Að því undanteknu, er segir í 5.1.8. Gjaldfrjálsar sendingar hér á eftir, skulu burðargjöld og önnur póstgjöld vera að fullu greidd fyrirfram og bera merki þess að svo sé með frímerkjum, ástimplun frímerkingarvéla eða öðrum áprentunum, t. d. „Burðargjald greitt". Innrituð blöð og tímarit og utanáskriftarlausar sendingar þurfa þó ekki að bera neitt slíkt merki um, að burðargjald sé greitt.
5.1.2.2. Póst- og símamálastofnuninni er þó heimilt að veita einstökum sendendum allt að eins mánaðar greiðslufrest. Skilyrði fyrir slíkum greiðslufresti er, að um regluleg og veruleg viðskipti sé að ræða. Heimilt er að láta slíka sendendur leggja fram tryggingu. Þá er henni og heimilt að semja um greiðslu jafnaðar-verðs, byggðu á meðalburðargjaldi, sem sendandi hefur greitt fyrir póst-sendingar s.l. 12 mánuði að viðbættum áorðnum gjaldskrárbreytingum.
5.1.3. Vanborgaðar og óborgaðar sendingar.
5.1.3.1. Sé burðargjald vanborgað eða vanti alveg, skal freista þess, að ná til sendanda og láta kann borga það, sem á vantar. Reynist það ókleift, skal sendingin send áfram og afhent viðtakanda gegn innlausnargjaldi.
5.1.3.2. Áður en vanborguð sending er send of stað, skal póstmaður árita hana eða stimpla, ofan til á miðri framhlið, með bókstafnum „T" og skrá burðargjaldið sem á vantar sem teljara í broti, þar sem nefnarinn er burðargjald fyrir bréf of fyrsta þyngdarflokki til annarra landa.
5.1.3.3. Ákvörðunarpóststöðin innheimtir innlausnargjaldið of viðtakanda og límir frímerki fyrir því á sendinguna og dagstimplar þau. Innlausnargjaldið er fundið með því að margfalda brotið með tölu, sem er jöfn burðargjaldi fyrir bréf of fyrsta þyngdarflokki til annarra lands, auk þóknunar er sé jöfn ábyrgðargjaldi eins og það er á hverjum tíma.
5.1.4. Burðargjald greitt of viðtakanda. Svarsendingar.
5.1.4.1. Innanlands, á Norðurlöndum og eftir samkomulagi í viðskiptum við önnur lönd er hægt að semja sérstaklega fyrirfram við hlutaðeigandi ákvörðunarpóststöð um að fá til sín bréf eða póstkort sem ófrímerktar svarsendingar. Ákvörðunar-póststöðin sem veitir slík leyfi, skal skrá þau og skal leyfisnúmer síðan prentað á svarsendinguna. (t. d. leyfi nr. 1/A) Innanlands skulu slíkar sendingar vera útbúnar eins og sýnt er á meðfylgjandi mynd. Í stað frímerkis skal vera áprentun eins og hér segir: „Má láta ófrímerkt í póst. Burðargjaldið greiðist of viðtakanda".
Á svarsendingar frá Norðurlöndunum skal í stað íslenska textans vera áprentun eins og hér segir: „Kan sendes ufrankeret fra (nafn landsins)" eða „Kan sendes ufrankeret í hele Norden" og auk þess „Adressaten betaler portoen"og tilsvarandi á svarsendingar frá öðrum löndum.
5.1.4.2. Lágmarksstærð svarsendinga er 90 x 140 mm, hámarksstærð póstkorta 148 x 105 mm og hámarksstærð bréfa 229 x 324 mm. Svarsendingar skulu vera með áprentuðu nafni og póstfangi (ásamt póstnúmeri) viðtakanda. Allur hinn prentaði texti og línur skal, eftir því sem hægt er, vera með bláum lit.
5.1.4.3. Svarsendingar má ekki afhenda viðtakanda nema gegn greiðslu í reiðufé gegn kvittun úr sérstakri bók ebl. 574. Er kvittunin í þríriti, frumritið fær viðtakandi, eitt eintak fylgir mánaðarreikningi og eitt eintak verður eftir í bókinni.
5.1.5.
Frímerki.
5.1.5.1. Til greiðslu burðargjalda og annarra póstgjalda skal að jafnaði nota frímerki þau sem póst- og símamálastofnunin gefur út eða ástimplanir frímerkingarvéla, sem hún hefur leyft notkun á. Frímerkin geta bæði verið einstök, eða álímd eða áprentuð á loftbréf og póstkort. Söluverð einstakra frímerkja er hið áprentaða verð þeirra, en söluverð loftbréfa o. s. frv. er nokkru hærra. Sé frímerki með yfirverði (líknarfrímerki), er burðargjaldsgildi þess söluverðið að frádregnu yfirverðinu. Frímerki skulu vera fáanleg á öllum póststöðvum. Á bréfhirðingum eru þó aðeins fáanlegar algengustu tegundirnar.
5.1.5.2. Frímerki, sem þegar hafa verið notuð, má ekki nota til burðargjaldsgreiðslu á ný. Sama gildir um ástimplanir frímerkingarvéla. Ekki má heldur nota ógild frímerki eða frímerki, sem eru rifin, yfirstrikuð eða óhrein. Ekkert endurgjald kemur fyrir frímerki, sem um of kunna að vera límd á sendingu.
5.1.5.3. Óski einhver eftir því að skila frímerkjum, sem kann hefur keypt, má ekki greiða andvirðið í peningum, heldur má skipta þeim fyrir aðrar frímerkjategundir of sömu verðupphæð, ef merkin eru hrein og ósködduð. Um slík skipti gilda eftirfarandi reglur:
a) Frímerki sem auglýst er að falli úr gildi frá tilteknum degi, fæst skipt gegn gildandi frímerkjum að kostnaðarlausu, sé það gert innan þess dags, er þau falla úr gildi.
b) Gildandi frímerkjum geta menn fengið skipt á póststöðvum, öðrum en bréfhirðingum, gegn þóknun, einum of hundraði of nafnverði þeirra, ef um minna en 500 frímerki er að ræða. Sé um meira magn að ræða verður að sækja um það sérstaklega til póst- og símamálastofnunarinnar. Er henni heimilt að taka gjald fyrir slík skipti, ef úr verður, sem nemur tíu of hundraði of samanlögðu nafnverði frímerkjanna.
c) Það sem skakkt hefur stimplast í frímerkingarvél, getur notandi vélarinnar fengið endurgreitt, enda leggi hann fram sjálf umslögin eða annað það, sem stimplað var á, heilt og óskemmt, samanber 5.1.9.22.
d)
5.1.6.
Alþjóðasvarmerki.
5.1.6.1. Alþjóðasvarmerki fást gegn söluverði því, sem tilgreint er í gjaldskrá fyrir póstþjónustu. Póstafgreiðslumaður, sem selur svarmerki, skal dagstimpla það á þar til gerðum stað, (vinstra megin). Svarmerki fást innleyst í öllum löndum, og fást fyrir hvert svarmerki frímerki, er svara burðargjaldi undir almennt bréf til útlanda í fyrsta þyngdarflokki frá því landi, þar sem merkin eru innleyst.
5.1.6.2. Alþjóðasvarmerki, sem innleyst eru, skulu dagstimpluð á viðeigandi stað, (hægra megin). Gildistími þeirra er ótakmarkaður. Þau skulu sem fyrr segir innleyst fyrir frímerki, er svari til burðargjalds undir almennt bréf í fyrsta þyngdarflokki til útlanda.
5.1.7.
Greiðslur til póststöðva.
5.1.7.1. Póststöðvarnar taka ekki við greiðslu í frímerkjum öðruvísi en álímdum á sendingar fyrir burðargjaldi þeirra.
5.1.7.2. Um kaup póststöðva á tékkum og ávísunum gilda þessar reglur:
a) Tékkar, útgefnir of stofnunum ríkis og bæja, opinberum embættum, bönkum og sparisjóðum, séu innleystir skilmálalaust og án ábyrgðar fyrir þann starfsmann, sem innleysir þá.
b) Aðrir tékkar, sem afhentir eru til greiðslu á því, sem póststöðvarnar eiga að taka á móti í viðskiptum, skulu innleystir skilmálalaust og án ábyrgðar fyrir þann starfsmann, sem innleysir þá, ef þeir eru innan við hámarksupphæð þá, sem póst- og símamálastofnunin ákveður hverju sinni. Ef þeir eru hærri, skal spyrjast fyrir um innistæðu í bankanum, áður en þeir eru innleystir, og vísa þeim frá, ef innistæða er ekki fyrir hendi. Tékkarnir skulu stílaðir á viðkomandi póststöð og ekki vera hærri en andvirði viðskiptanna. Alla tékka, sem ekki er hægt að innleysa á staðnum, ber að senda aðalgjaldkera póst- og símamálastofnunarinnar með fyrstu ferð sem fellur.
5.1.8.
Gjaldfrjálsar sendingar.
5.1.8.1. Sendingar, sem sendar eru milli póst- og símstöðva innanlands og milli þeirra og stjórnar stofnunarinnar, eru gjaldfrjálsar. Slíkar sendingar skulu áletraðar „Póst- og símamál", „Póstmál eða „Símamál". Gjaldfrjálsar milli lands eru sendingar milli póststöðva eða póststjórna sem og skrifstofu og stofnana alþjóðapóstsambandsins. Skulu þær merktar „Service des postes". Þessar sendingar lúta ekki hinum almennu ákvæðum um þyngri og stærð o. s, frv., en þær mega þö ekki vega meira en 30 kg og þær má aðeins senda vegna þarfa sjálfrar þjónustunnar.
5.1.8.2. Sendingar með upphleyptu blindraletri, „Blindraprent", eru sömuleiðis gjald-frjálsar innanlands og í skipspósti milli landa.
5.1.9.
Frímerkingarvélar. Kaup. Sala.
5.1.9.1. Til þess að mega selja frímerkingarvél til notkunar hér á landi, verður viðkomandi innflytjandi að hafa fengið leyfi póst- og símamálastofnunarinnar til sölu á þeirri tegund vélar.
5.1.9.2. Innflytjandi, sem hefur fengið slíkt leyfi, verður að tryggja örugga viðgerða- og varahlutaþjónustu fyrir vélína.
5.1.9.3. Þeir, sem vilja fá sér frímerkingarvélar, verða að kaupa þær hjá einhverju þeirra fyrirtækja, sem hafa fengið leyfi til að selja slíkar vélar.
5.1.10.
Frímerkingarvélar. Notkunarleyfi. Umsókn.
5.1.10.1. Umsóknir um notkunarleyfi fyrir frímerkingarvél, skal senda póst- og símamála-stofnuninni á sérstöku eyðublaði, sem liggur frammi hjá söluaðilum.
5.1.10.2. Sá sem fengið hefur notkunarleyfi fyrir frímerkingarvél, nefnist í reglum þessum leyfishafi.
5.1.10.3. Frímerkingarvél má ekki taka í notkun fyrr en fulltrúi póst- og símamálastofnunarinnar hefur í viðurvist fulltrúa sölufyrirtækisins skoðað vélina, læst henni og innsiglað og fullvissað sig um, að leyfishafi hafi fengið leiðbeiningar um notkun vélarinnar.
5.1.10.4. Leyfishafi, sem vill hætta að nota vél sina eða vill selja hans öðrum, skal tilkynna það skriflega til póst- og símamálastofnunarinnar. Hinn nýi eigandi verður að sækja um notkunarleyfi skv. 5.1.10.1.
5.1.10.5. Áður en gömul vél er tekin í notkun of nýjum eiganda, skal senda hans til viðkomandi sölufyrirtækis til hreinsunar og yfirlits.
5.1.10.6. Skipti leyfishafi um nafn, skal kann tilkynna það póst- og símamálastofnuninni. Sömuleiðis skal leyfishafi tilkynna aðsetursskipti.
5.1.11.
Frímerkingarvélar. Áfylling. Greiðsla.
5.1.11.1. Til þess að frímerkingarvél verði notuð verður að kaupa á hans áfyllingu hjá viðkomandi póststöð.
5.1.11.2. Áfyllingu verður að staðgreiða að fullu. Lágmarksáfylling er 99 krónur. 5.1.11.3. Sem undantekningu frá 5.1.11.1. og 5.1.11.2., getur póst- og símamálastofnunin heimilað gegn fyrirframgreiðslu byggðri á áætlaðri notkun, að vél sé notuð án þess áfylling sé keypt, látin gangs opin. Í slíku tilfelli skal reikningsuppgjör fara fram mánaðarlega.
5.1.12.
Frímerkingarvélar. Dagbók.
5.1.12.1. Sérhverri frímerkingarvél skal fylgja sérstök dagbók í þríriti, sem póst- og símamálastofnunin lætur í té og skal þar dag hvern að notkun vélarinnar lokinni skrá stöðu heildarteljarans.
5.1.12.2. Síðasta dag hvers mánaðar, sem vélin er í notkun, skal leyfishafi senda viðkomandi póststöð frumrit og fyrsta afrit úr vélardagbókinni.
5.1.12.3. Mánaðaryfirlit þessi skal póststöðin bera saman við sínar bækur og næsta yfirlit á undan. Frumrit sendast síðan með mánaðarreikningi, en hlutaðeigandi póststöð geymir fyrsta afrit.
5.1.13.
Frímerkingarvélar. Stimpill.
5.1.13.1. Stimpill frímerkingarvélar skal annarsvegar vera frímerkingarstimpill er tilgreini burðargjald, og hinsvegar dagstimpill er tilgreini viðkomandi póststöð, dagsetningu og leyfisnúmer. Afstimplun hans skal vera hárauð.
5.1.13.2. Litarefnið skal vera of þeirri gerð, sem framleitt er fyrir viðkomandi vél og ber seljanda að sjá um, að blek of réttum lit sé ávallt fyrir hendi. Leyfishafa er skylt að sjá um, að afstimplanir vélarinnar séu ætíð skýrar og greinilegar.
5.1.13.3. Stimpilmót frímerkingarstimpils og dagstimpils skoðast eign póst- og símamálastofnunarinnar. Ef stimpilmótið framkallar ekki skýra afstimplun vegna slits eða skemmda ber leyfishafa að kaupa nýtt mót á sinn kostnað. Stimpilmót sem hætt er að nota skal senda til póst- og símamálastofnunarinnar. Gildir það einnig um stimpilmót véla sem teknar eru úr notkun.
5.1.13.4. Breytist nafn póststöðvar, ber leyfishafa að kaupa nýtt stimpilmót með hinu nýja nafni póststöðvarinnar.
5.1.13.5. Með notkun frímerkingarvélar, má leyfishafi greiða burðargjald undir allay póstsendingar sínar, eins og um frímerki væri að ræða. Einnig er honum heimilt að frímerkja póstsendingar fyrir aðra með vél sinni, svo framarlega sem vélin er ekki flutt brott frá leyfðum notkunarstað. Þessi heimild gildir þó ekki fyrir þá aðila, sem hafa fengið leyfi til að láta vélina ganga opna skv. 5.1.9.9.
5.1.13.6. Óskilasendingar með frímerkingarstimpli og á umbúðum, þar sem ekki er tilgreint nafn og póstfang sendanda, skulu endursendast leyfishafa skv. leyfis-númerinu á stimplinum.
5.1.13.7. Leyfishafi ber ábyrgð á að dagsetning og burðargjald sé rétt. Póst- og símamálastofnunin ber enga ábyrgð á afleiðingum sem hlotist geta of rangri dagsetningu eða röngu burðargjaldi.
5.1.13.8. Afstimplun frímerkingarvéla skal ekki vera stærri en svo, að hún komist fyrir í efra hægra horn umslags, mest 40 mm frá efri brún og mest 74 mm frá hægri brún (þolvik 2mm).
5.1.13.9. Sé sending þannig löguð eða innihald hennar slíkt, að stimplunin verði fyrirsjáanlega óskýr, skal stimpla umbúðirnar án innihalds. Sé það ekki hægt, má stimpla á límmiða, sem síðar er límdur á sendinguna. Á slíkum límmiða verður nafn og póstfang sendanda ætíð að vera. Ofangreinda miða má þó ekki undir nokkrum kringumstæðum nota á bréf með tilgreindu verði.
5.1.13.10. Afstimplanir sem klipptar hafa verið of umslögum o. s. frv. gilda ekki sem burðargjöld og er tilraun til slíkra nota refsiverð. Frímerkingarstimplar, sem ekki hafa verið notaðir eða stimplast hafa um of, eru innleystir með því skilyrði, að stimplarnir séu vel læsilegir og umslögin o. s. frv. séu afhent heil og óskemmd og eigi eldri en mánaðargömul. Stimplanir, sem klipptar hafa verið út, eða stimplanir, sem koma út sem spegilmynd eru ekki innleystar.
5.1.14.
Viðtaka vélfrímerktra sendinga.
5.1.14.1. Póstsendingar stimplaðar með frímerkingarvél, skulu póstlagðar á viðkomandi póststöð, annaðhvort afhentar við afgreiðsluborð eða látnar í sérstaka póstkassa fyrir slíkar sendingar, séu þeir fyrir hendi. Viðkomandi póststöð getur heimilað, að slíkar sendingar séu póstlagðar í útibúi eða bréfhirðingu, sem heyrir undir hana. Umræddar póstsendingar skal aldrei póstleggja í almenna póstkassa.
5.1.14.2. Sendingum skal raðað eftir póstnúmerum séu þær til viðtakenda innanlands, en annars eftir löndum.
5.1.15.
Eftirlit og viðhald frímerkingarvéla.
5.1.15.1. Póst- og símamálastofnunin hefur rétt til að láta fulltrúa sinn skoða frímerkingarvélina hvenær sem er á daglegum vinnutíma leyfishafa og gera viðeigandi prófstimplanir. Auk þess er leyfishafi skyldugur til að leggja fram vélardagbækur hvenær sem þess er krafist.
5.1.15.2. Leyfishafi er skyldugur til að láta yfirfara vélina á verkstæði viðkomandi sölufyrirtækis með hæfilegu millibili og endurnýja hluti, sem kunna að vera orðnir slitnir. Komi í ljós að reikningsútbúnaður vélarinnar eða aðrir hlutar, starfi ekki eðlilega, skal umsvifalaust senda vélina til viðgerðar.
5.1.15.3. Reynist nauðsynlegt, við slíka viðgerð eða eftirlit, að rjúfa innsigli vélarinnar skal slíkt gert í viðurvist póstmanns. Á sama hátt má ekki taka vélina í notkun á ný fyrr en póstmaður hefur skoðað hana, athugað teljarastöðu og innsiglað.
5.1.15.4. Leyfishafa er skylt að sjá um, að sá í hans þjónustu sem hefur daglega umsjón með vélinni, sé kunnugur reglum þeim, sem settar hafa verið um frímerkingarvélar ásamt notkunarreglum sölufyrirtækisins.
5.1.15.5. Leyfishafi er skyldugur að bæta póst- og símamálastofnuninni hvern þann skaða, sem hún kann að verða fyrir vegna bilunar í reiknibúnaði eða vegna óleyfilegrar notkunar á vélinni.
5.1.15.6. Póst- og símamálastofnunin getur afturkallað leyfi til notkunar á vél, ef leyfishafi brýtur reglur þessar eða aðrar reglur varðandi póstþjónustuna.
5.1.16.
Áprentun um greitt burðargjald.
5.1.16.1. Fjöldasendingar og sendingar, aðrar en svarsendingar og utanáskriftarlausar sendingar sem póst- og símamálastofnunin heimilar að tekið sé við ófrímerktum gegn greiðslu í reiðufé, sbr. 1.3.8. skulu á þeim stað sem ætlaður er fyrir frímerki, bera áletrun, eins og eftirfarandi mynd. Undir áritunina skal prenta leyfisnúmer.
6.1.
SKAÐABÆTUR.
6.1.1.
Skilyrði fyrir greiðslu skaðabóta.
6.1.2.1. Fyrir glataðar almennar bréfapóstsendingar eru engar skaðabætur greiddar. Heldur ekki þótt innihaldið glatist að nokkru eða öllu leyti. Fyrir ábyrgðarsendingu, sem glatast, meðan hún er í vörslu póstþjónustunnar, skal greiða sendanda skaðabætur, eins og þær eru ákveðnar í gjaldskrá fyrir póstþjónustu hverju sinni. Glatist eða eyðileggist innihald ábyrgðarsendingar að nokkru eða öllu leyti, á sendandi rétt á skaðabótum er svari til hins raunverulega tjóns, þó aldrei hærri en þeim, sem ákveðnar eru í gjaldskrá og að því tilskildu, að búið hafi verið um sendinguna á tryggilegan hátt að dómi póst- og símamálastofnunarinnar.
6.1.2.2. Fyrir verðbréf og verðböggla, sem glatast úr vörslu póstþjónustunnar, greiðast sendanda skaðabætur allt að upphæð hins tilgreinda verðs. Glatist eða eyðileggist innihald slíkra sendinga, greiðast skaðabætur, er svara til hins raunverulega tjóns, þó aldrei hærri en hið tilgreinda verð. Hafi innihaldið verið skjöl, sem hægt er að ógilda, getur póst- og símamálastofnunin sett það skilyrði fyrir skaðabótagreiðslu, að eignarréttur, er samsvari upphæð verðskjalanna, sé framseldur hennar. Komist upp, að verðið hafi í sviksamlegum tilgangi verið tilgreint hærra en það í raun og veru var, skal engar skaðabætur greiða.
6.1.2.3. Þegar gíróinnborganir og póstávísanir, þar með taldar póstkröfuávísanir, hafa verið réttilega innborgaðar á póststöð, ber póstþjónustan ábyrgð á, að upphæðir þeirra komist í hendur réttum viðtakendum eða sendendum á ný, ef ekki tekst að hafa upp á viðtakendum eða þeir neita móttöku. Komi í ljós, að upphæð er fyrir vangá póstþjónustunnar útborguð öðrum en réttum aðila, ber að bæta tjónið að fullu.
6.1.2.4. Glatist sending eða innihald sendingar með áhvílandi póstkröfu, fer um skaðabætur eftir því, hverrar tegundar sendingin er, ábyrgðarsending, eða böggull, en aldrei eftir upphæð póstkröfunnar. Hafi póstkröfusending, almenn eða bókfærð, verið afhent, án þess að póstkrafan hafi verið innleyst, hefur sendandi rétt til þess að krefjast þess of póst- og símamálastofnuninni að hún greiði sér póstkröfuupphæðina enda hafi hún of hálfu sendanda verið réttilega útbúin.
6.1.2.5. Almennir bögglar, sem glatast eða eyðileggjast, eru bættir sendendum, sem segir í gjaldskrá fyrir póstþjónustu á hverjum tíma. Glatist innihald þeirra eða eyðileggist, að nokkru leyti eða öllu, á sendandi rétt á skaðabótum, er svari til hins raunverulega tjóns, þó aldrei hærri en þeim, sem ákveðnar eru í gjaldskrá, og að því tilskildu, að um böggulinn hafi verið tryggilega búið að dómi póst- og símamálastofnunarinnar.
6.1.2.6. Sé ábyrgðarsending, verðsending eða böggull með öllu glötuð, á sendandi rétt á að fá burðargjaldið sjálft endurgreitt, en önnur gjöld, svo sem tryggingargjald, ábyrgðargjald o. s. frv. eru ekki endurgreidd. Skaðabætur eru ekki greiddar, þegar skaðinn orsakast of eðli innihaldsins eða of slæmum umbúðum né heldur, þegar sendingin hefur eigi skaddast að utan á umbúðum né innsigli. Þó skal bæta þann skaða, sem verður á peningum og verðbréfum, ef talið hefur verið í sendingunni á viðtökupóststöðinni.