Umhverfisráðuneyti

452/2000

Reglugerð um stjórn hreindýraveiða. - Brottfallin

452/2000

REGLUGERÐ
um stjórn hreindýraveiða.

I. Yfirstjórn hreindýramála.
1. gr.

Umhverfisráðuneytið fer með yfirstjórn þeirra mála sem um ræðir í reglum þessum.


2. gr.

Nú telur umhverfisráðuneytið, að fenginni umsögn veiðistjóra og hreindýraráðs að hreindýrastofninn sé það stór, að honum stafi ekki hætta af veiðum, getur ráðuneytiðheimilað veiðar og skal þeim hagað með þeim hætti sem segir í reglugerð þessari.


3. gr.

Umhverfisráðherra skipar 5 menn í hreindýraráð til fjögurra ára í senn og jafnmarga til vara. Þeir skulu skipaðir með þessum hætti:

Umhverfisráðherra skipar einn án tilnefningar, og er hann formaður hreindýraráðs. Búnaðarsamband Austurlands, Búnaðarsamband Austur-Skaftafellssýslu, Samband sveitarfélaga í Austurlandskjördæmi og veiðistjóri tilnefna hver um sig einn fulltrúa og skal fulltrúi veiðistjóra vera líffræðingur eða með sambærilega menntun. Varamenn skulu skipaðir á sama hátt.

Veiðistjóra og fulltrúa Náttúrufræðistofnunar Íslands er heimilt að sitja fundi hreindýraráðs með málfrelsi og tillögurétt.

Um vanhæfi þeirra sem sitja í hreindýraráði og annast eftirlit með hreindýraveiðum gilda vanhæfisreglur sveitarstjórnarlaga, sbr. 19. gr. laga nr. 45/1998.


II. Hlutverk og starfsemi hreindýraráðs.
4. gr.

Hlutverk hreindýraráðs er að hafa fyrir hönd umhverfisráðherra eftirlit með því að reglugerð þessari sé fylgt.

Þá er og hlutverk hreindýraráðs:

1. Að vera umhverfisráðherra til ráðgjafar við hvaðeina er við kemur friðun, vernd, nýtingu og rannsóknum á hreindýrastofninum,
2. Að sjá um sölu veiðileyfa,
3. Að sjá um eftirlit með hreindýraveiðum og ráða til þess hæfa eftirlitsmenn á hverju veiðisvæði,
4. Að gera tillögu um árlegan veiðikvóta og skipta veiðiheimildum eftir sveitarfélögum,
5. Að skipta arði af sölu veiðileyfa og afurða felldra dýra í samræmi við reglugerð um skiptingu arðs sem umhverfisráðherra setur.

Hreindýraráði er heimilt að ráða framkvæmdastjóra sem annast starfsemi á vegum ráðsins.


5. gr.
Hreindýraráð ræður þar til hæfa eftirlitsmenn með hreindýraveiðum fyrir hvert veiðisvæði. Heimilt er að ráða einn aðila til að sinna allt að þremur samliggjandi veiðisvæðum. Hlutverk eftirlitsmanna er að fylgjast með framkvæmd veiða og hafa eftirlit með veiðimönnum og leiðsögumönnum og ganga úr skugga um að veiðar fari fram eftir reglum þessum.


III. Framkvæmd hreindýraveiða.
6. gr.
Umhverfisráðherra ákveður og auglýsir fyrir 1. desember ár hvert, hve mörg hreindýr megi veiða árið eftir og hvernig veiðum skuli skipt eftir svæðum, aldri og kyni dýra, að fengnum tillögum veiðistjóra og hreindýraráðs. Ákvörðun ráðherra er háð því að ekki verði verulegar breytingar á stofnstærð fram að veiðitíma sem kalli á endurskoðun.

Hreindýraráð skiptir veiðiheimildum eftir sveitarfélögum með hliðsjón af ágangi hreindýra, að fengnum tillögum Náttúrustofu Austurlands. Veiðitími er frá 1. ágúst til 15. september ár hvert. Ef ekki tekst á veiðitímanum að veiða nægilega mörg dýr til þess að stofnstærð verði innan fyrirhugaðra marka getur umhverfisráðherra heimilað hreindýraráði veiðar í nóvember. Arður af þeim veiðum rennur til hreindýraráðs. Umhverfisráðherra getur heimilað veiðar utan veiðitíma í vísindaskyni að fenginni umsögn hreindýraráðs og veiðistjóra.

Veiðistjóri og hreindýraráð geta hvenær sem er látið fella sjúk eða særð dýr og dýr sem af einhverri annarri ástæðu eiga sér ekki lífs von. Sýslumenn geta einnig látið fella særð dýr sé þess talin þörf.


7. gr.
Eignarréttur eða afnotaréttur á landi, þar sem hreindýr halda sig, veitir ekki rétt til veiða á dýrunum.

Umráðamaður eða eigandi lands sem ekki heimilar veiðar á landi sínu nýtur ekki arðs af hreindýraveiðum.


8. gr.
Veiðar geta farið fram hvar sem hreindýr á viðkomandi svæði halda sig á veiðitímanum, utan friðlanda hreindýra. Þó getur hreindýraráð takmarkað veiðisvæði frekar þyki ástæða til.


9. gr.
Hreindýraráð selur veiðileyfi gegn gjaldi sem ráðherra ákveður fyrir 1. desember ár hvert, að fengnum tillögum hreindýraráðs og getur það verið breytilegt eftir svæðum, kyni og aldri dýra.

Gjaldið er þrískipt og fer til reksturs ráðsins, vöktunar á hreindýrum til að ákveða veiðiþol og til greiðslu hæfilegs arðs vegna ágangs hreindýra. Áður en ákvörðun er tekin um gjald skal liggja fyrir áætlun Náttúrustofu Austurlands um kostnað við vöktun. Upphæð gjaldsins skal taka mið af framangreindu og skal ekki vera hærri en sem nemur kostnaði við vöktun stofnsins. Hreindýraráð afhendir Náttúrustofu Austurlands það fé sem ætlað er til vöktunar og úthlutar arðgreiðslum til landeigenda vegna ágangs í samræmi við reglugerð um greiðslu arðs.

Hreindýraráði er heimilt að gera ráðstafanir til þess að veiði dreifist sem jafnast á veiðitímann á hverju svæði.

Takist ekki að selja öll veiðileyfi getur hreindýraráð veitt það sem á vantar upp í veiðikvóta, teljist það nauðsynlegt vegna stjórnunar á stærð stofnsins.

Hreindýraráð setur sér starfsreglur sem skulu vera almenningi aðgengilegar.

Hreindýraráð sér um árlegt uppgjör tekna og gjalda vegna reksturs, sölu veiðileyfa og hreindýraafurða og vegna leyfisgjalda og gerir ráðherra grein fyrir uppgjöri.


10. gr.
Sá einn getur fengið leyfi til þess að veiða hreindýr sem hefur veiðikort og heimild lögreglu til þess að nota skotvopn af réttri stærð, sbr. 11. gr.

Veiðileyfi skal gefið út á nafn veiðimanns og er það ekki framseljanlegt. Þeir sem fengið hafa úthlutað veiðileyfi skulu greiða veiðigjald fyrir 1. apríl að þeim tíma liðnum verður leyfinu úthlutað öðrum veiðimanni. Hyggist veiðimaður ekki nýta veiðileyfi er hreindýraráði heimilt að endurgreiða sem nemur 3/4 hlutum gjaldsins takist ráðinu að endurselja leyfið.

Veiðileyfishafa eru hreindýraveiðar óheimilar nema í fylgd leiðsögumanns sem hlotið hefur viðurkenningu hreindýraráðs og veiðistjóra.

Fellt hreindýr er eign veiðileyfishafa og skal hann merkja það með merki sem hreindýraráð lætur í té og ber hann ábyrgð á að koma því til skoðunar eftirlitsmanns hreindýraráðs á viðkomandi svæði.

Hreindýraráði er heimilt að takmarka fjölda veiðileyfa sem seld eru hverjum veiðimanni.

Óheimilt er að selja hreindýrakjöt nema það hafi verið heilbrigðisskoðað og stimplað af dýralækni.


11. gr.
Til veiða á hreindýrum má einungis nota riffla með hlaupvídd 6 mm eða meira. Kúluþyngd skal ekki vera minni en 6,5 g (100 grains) og slagkraftur ekki minni en 180 kgm (1300 pundfet) á 200 metra færi. Veiðikúlur skulu vera gerðar til veiða á stærri dýrum, þ.e.a.s. þenjast hæfilega út í veiðibráð. Óheimilt er að nota sjálfvirka eða hálfsjálfvirka riffla við hreindýraveiðar. Fyrir upphaf veiðiferðar skal gengið úr skugga um að riffill sé rétt stilltur.

Óheimilt er veiðimanni að skjóta frá vélknúnu farartæki og ekki má smala hreindýrum á ákveðinn veiðistað.

Sært dýr ber að aflífa þegar í stað.


12. gr.

Enginn getur gerst leiðsögumaður með hreindýraveiðum sbr. 10. gr., nema hann hafi hlotið viðurkenningu hreindýraráðs. Viðurkenningin skal veitt að fenginni umsögn veiðistjóra til allt að 4 ára í senn og miðast við tiltekin veiðisvæði. Til að geta hlotið viðurkenningu sem leiðsögumaður þarf umsækjandi að uppfylla eftirfarandi skilyrði:

1. Skotvopnaleyfi í samræmi við 10. gr.
2. Staðfestingu eftirlitsmanns með hreindýraveiðum um reynslu umsækjanda af veiðum, fláningu og meðferð afurða hreindýra.
3. Staðfestingu á þátttöku í námskeiðum í (a) líffræði, vistfræði og náttúruvernd með sérstöku tilliti til hreindýra, (b) náttúruverndarlögum, lögum um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum, reglugerð um hreindýraveiðar og öðrum lögum sem máli skipta, (c) leiðsögn, (d) meðferð skotvopna og (e) meðferð og notkun áttavita og GPS staðsetningartækja, (f) veiði villtra dýra og siðfræði og siðareglum veiðimanna.
4. Umsækjandi skal sýna fram á hæfni sína í skyndihjálp.


Ef þurfa þykir hlutast hreindýraráð til um að námskeið skv. 3. tl. verði haldin. Í byrjun fær eftirlitsmaður starfsleyfi sem gildir í eitt ár.

Hreindýraráð getur fyrirvaralaust svipt leiðsögumann viðurkenningu til þess að fylgja veiðimanni ef grunur leikur á að hann hafi brotið gegn reglum þessum.

Hlutverk leiðsögumanns með hreindýraveiðum er að fylgja veiðimanni um veiðisvæði, hjálpa honum til þess að þekkja þau dýr sem hann má veiða og sjá til þess að veiðimaður fari rétt að við veiðarnar.

Leiðsögumaður með hreindýraveiðum skal aðstoða veiðileyfishafa, óski hann eftir því, við að gera að felldu dýri og koma því óskemmdu til byggða. Skylt er að urða allan úrgang veiðidýra sem til fellur við veiðarnar.

Leiðsögumaður er ábyrgur, ásamt veiðileyfishafa fyrir því að koma veiði til skoðunar hjá eftirlitsmanni.

Leiðsögumanni með hreindýraveiðum ber að sjá til þess að sært dýr sé fellt þegar í stað.

Leiðsögumanni með hreindýraveiðum er skylt að gefa eftirlitsmanni hreindýraráðs skýrslu um öll felld og særð dýr og skal skýrslan undirrituð af honum og veiðileyfishafa.

Leiðsögumaður með hreindýraveiðum getur mest fylgt þremur veiðimönnum í veiðiferð.


IV. Ýmis ákvæði.
13. gr.
Hreindýraráði er heimilt að synja um veiðileyfi hafi umsækjandi ítrekað eða freklega brotið gegn ákvæðum þessarar reglugerðar. Synjun má kæra til umhverfisráðherra.


14. gr.
Brot gegn reglugerð þessari varða sektum eða fangelsi allt að tveimur árum.

Tilraun til brota gegn reglugerð þessari varða refsingu sem fullframið brot, sbr. III. kafla almennra hegningarlaga. Hið sama gildir um hlutdeild í brotum. Mál út af slíkum brotum sæta meðferð opinberra mála.


15. gr.
Reglugerð þessi er sett skv. 14. gr. laga nr. 64/1994, um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum með breytingu nr. 100/2000 og öðlast þegar gildi. Um leið fellur úr gildi reglugerð nr. 402/1994 um stjórn hreindýraveiða, með síðari breytingum.


Ákvæði til bráðabirgða.
Ákvæði 5. gr., 3. og 5. mgr. 10. gr. og 12. greinar gilda ekki við veiðar árið 2000 en þess í stað gilda eftirfarandi reglur:
Hreindýraráð veitir eftirlitsmönnum með hreindýraveiðum starfsleyfi að uppfylltum skilyrðum í 1.-4. tl. í 2. mgr. 12. gr.

Hreindýraveiðar eru óheimilar nema í fylgd eftirlitsmanns.

Hlutverk eftirlitsmanns með hreindýraveiðum er að fylgja veiðimanni um veiðisvæði, hjálpa honum til þess að þekkja þau dýr sem hann má veiða og sjá til þess að veiðimaður fari rétt að við veiðarnar.

Eftirlitsmaður með hreindýraveiðum skal aðstoða veiðimann, óski hann þess, við að gera að felldu dýri og koma því óskemmdu til byggða. Skylt er að urða allan úrgang veiðidýra sem til fellur við veiðarnar.

Eftirlitsmanni með hreindýraveiðum ber að sjá til þess að sært dýr sé fellt þegar í stað.

Eftirlitsmanni með hreindýraveiðum er skylt að gefa hreindýraráði og veiðistjóraembætti skýrslu um öll felld og særð dýr og skal skýrslan undirrituð af bæði eftirlitsmanni og veiðileyfishafa. Eftirlitsmanni með hreindýraveiðum er einnig skylt að afla sýna eða annarra líffræðilegra gagna fyrir veiðistjóraembættið sé farið fram á það.

Starfsleyfi eftirlitsmanns með hreindýraveiðum skal bundið við tiltekið veiðisvæði og getur hann mest fylgt þremur veiðimönnum í veiðiferð.

Eftirlitsmaður með hreindýraveiðum er trúnaðarmaður hreindýraráðs.

Hreindýraráð skal halda námskeið fyrir leiðsögumenn sbr. 3 tl. 12. gr. fyrir 15. ágúst 2001.

Endurskoða skal reglugerð þessa með hliðsjón af fenginni reynslu og skal því lokið eigi síðar en 1. júlí 2003. Við þá endurskoðun skal sérstaklega huga að hlutverki og starfsemi eftirlitsmanna og leiðsögumanna.


Umhverfisráðuneytinu, 3. júlí 2000.

Siv Friðleifsdóttir.
Ingimar Sigurðsson.


Þetta vefsvæði byggir á Eplica