Reglugerð um bótarétt sjálfstætt starfandi einstaklinga úr Atvinnuleysistryggingasjóði. - Brottfallin

REGLUGERÐ

um bótarétt sjálfstætt starfandi einstaklinga

úr Atvinnuleysistryggingasjóði.

I. KAFLI

Orðskýringar.

1. gr.

Hugtök.

Í reglugerð þessari er merking hugtaka sem hér segir:

 1.        Sjálfstætt starfandi einstaklingur; sá sem starfar við eigin rekstur, án tillits til félagsforms, í því umfangi að honum eða félagi er gert að standa mánaðarlega, eða með öðrum reglubundnum hætti samkvæmt ákvörðun skattyfirvalda, skil á tryggingagjaldi.

 2.        Rekstur; rekstur með eða án sérstaks atvinnutækis.

 3.        Nákominn; sá sem er tengdur eða skyldur sjálfstætt starfandi einstaklingi, sbr. 3. gr. laga um gjaldþrotaskipti nr. 21/1991.

II. KAFLI

Bótaréttur sjálfstætt starfandi einstaklinga.

2. gr.

Skilyrði bótaréttar.

Atvinnuleysisbætur sjálfstætt starfandi einstaklings sem verður atvinnulaus, er í atvinnuleit, er fullfær til vinnu og uppfyllir skilyrði reglugerðar þessarar ákvarðast á eftirfarandi hátt:

 1.        Hafi sjálfstætt starfandi einstaklingur greitt tryggingagjald mánaðarlega af reiknuðu endurgjaldi miðað við fullt starf, sbr. 4. gr., vegna síðustu 12 mánaða fyrir skráningu hjá svæðisvinnumiðlun, á hann rétt á hámarksbótum, sbr. 7. gr. laga um atvinnuleysistryggingar, en hlutfallslega ella miðað við fjölda mánaða sem tryggingagjaldi var skilað. Hafi umsækjandi dregið greiðslu tryggingagjalds lengur en þrjá mánuði fellur bótaréttur niður vegna viðkomandi tímabils.

 2.        Hafi umsækjandi á liðnum 12 mánuðum verið bæði í launavinnu og rekstri þá skal hver mánuður sem tryggingagjald hefur verið greitt fyrir miðað við fullt starf samsvara fullri dagvinnu þann mánuð við ákvörðun bóta.

 3.        Hafi umsækjandi fengið leyfi til að hefja rekstur á nýjan leik samkvæmt 12. gr. geta greiðslur bóta aldrei hafist á ný fyrr en 10 virkum dögum eftir að hann skráði sig aftur atvinnulausan og ekki fyrr en 70 virkum dögum          eftir að hann var síðast skráður atvinnulaus.

3. gr.

Ársmaður.

Hafi umsækjandi um atvinnuleysisbætur fengið samþykki ríkisskattstjóra fyrir því að greiða tryggingagjald vegna reiknaðs endurgjalds einu sinni á ári (ársmaður), skal hann hafa gert upp skuld sína í tryggingagjaldi vegna síðastliðinna 12 mánaða áður en umsókn hans um atvinnuleysisbætur er afgreidd hjá úthlutunarnefnd.

4. gr.

Útreikningur bótahlutfalls.

Þegar bótahlutfall umsækjanda er ákveðið, sbr. 4. tl. 2. gr. laga um atvinnuleysistryggingar, skal byggja á viðmiðunarreglum ríkisskattstjóra samkvæmt 6. gr. laga nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, um ákvörðun á endurgjaldi sem maður sem vinnur við eigin atvinnurekstur eða sjálfstæða starfsemi skal reikna sér sem laun. Hafi fullt tryggingagjald miðað við lágmark reiknaðs endurgjalds í viðkomandi starfsgrein verið greitt skal það talið jafngilda fullri vinnu þann mánuð.

Hafi fullt tryggingagjald ekki verið greitt skal upphæðinni sem greiða átti deilt í upphæðina sem greidd var og þannig fengið út starfshlutfall viðkomandi fyrir þann mánuð.

Hafi umsækjandi einnig verið launamaður skal heimilt að leggja saman starfshlutfall hans sem launamanns við starfshlutfall hans sem sjálfstætt starfandi við endanlega ákvörðun bótahlutfalls, þó að hámarki samanlagt sem nemur 100% starfi í sama mánuði.

Að öðru leyti vísast til laga um atvinnuleysistryggingar um bótarétt og útreikning bóta.

III. KAFLI

Lok sjálfstæðrar starfsemi.

5. gr.

Meginregla.

Árstíðabundin stöðvun starfsemi eða tímabundin hlé vegna verkefnaskorts eða af öðrum ástæðum veita sjálfstætt starfandi einstaklingum ekki rétt til atvinnuleysisbóta.

6. gr.

Atvinnuleysi sjálfstætt starfandi einstaklinga.

Sjálfstætt starfandi einstaklingur telst vera atvinnulaus, þegar hann uppfyllir öll eftirtalin skilyrði:

 1.        Er hættur rekstri, sbr. 7. - 10. gr.,

 2.        hefur ekki tekjur af rekstri,

 3.        hefur ekki hafið störf sem launamaður,

 4.        er sannanlega í atvinnuleit og er reiðubúinn að ráða sig til allra almennra starfa,

 5.        hefur tilkynnt lok rekstrarins til opinberra aðila, sbr. 7. gr.

7. gr.

Tilkynning um lok rekstrar.

Til að tilkynning um lok rekstrar teljist fullnægjandi þarf hún að bera með sér að:

 1.        Lok sjálfstæðrar starfsemi hafi verið tilkynnt launagreiðendaskrá ríkisskattstjóra og

 2.        virðisaukaskattsskyldri starfsemi hafi verið hætt.

8. gr.

Staðfesting á sölu eða afskráningu atvinnutækja.

Staðfesting á sölu eða afskráningu atvinnutækja er að öllu jöfnu fullnægjandi trygging fyrir því að rekstri hafi verið hætt. Hafi atvinnutæki ekki verið selt eða afskráð verður viðkomandi að sýna fram á að honum sé ekki lengur mögulegt að nýta atvinnutæki í rekstri, sbr. 9. gr.

9. gr.

Afhending eða lokun reksturs.

Sjálfstætt starfandi einstaklingur telst hættur rekstri ef hann sannar að rekstri hafi verið hætt, hann framseldur öðrum eða tekinn til gjaldþrotaskipta.

Sjálfstætt starfandi einstaklingur getur talist vera hættur rekstri áður en til afhendingar eða lokunar kemur, ef hann leggur fram skriflega sönnun fyrir því að honum hafi verið gert ókleift að halda rekstrinum áfram t.d. vegna vörslusviptingar atvinnutækis.

Viðkomandi getur ekki uppfyllt skilyrði 1. og 2. mgr. með því að afhenda reksturinn nákomnum í merkingu 3. tl. 1. gr.

Sjálfstætt starfandi einstaklingur getur uppfyllt skilyrði 1. og 2. mgr. með því að afhenda reksturinn afkomendum eða öðrum nákomnum ef sýnt þykir að reksturinn framfleyti aðeins þeim sem tóku við rekstrinum þegar afhendingin átti sér stað. Skal miðað við að dregið hafi úr veltu á hvoru undangenginna tveggja reikningsára er nemi samtals að lágmarki 40% yfir tímabilið. Leggja skal fram vottorð skattstofu og/eða löggilts endurskoðanda um heildarveltu síðastliðinna þriggja reikningsára.

10. gr.

Starfi haldið áfram með launavinnu.

Einstaklingur sem hefur haldið áfram starfi sínu við rekstur eftir að hafa byrjað í launavinnu telst ekki atvinnulaus í skilningi laga um atvinnuleysistryggingar þó hann missi launavinnuna nema hann uppfylli skilyrði 6. sbr. 7. gr. eða sýnt þyki að reksturinn framfleyti aðeins öðrum aðila sem hefur starfað að fullu við reksturinn.

Miða skal við að hreinar tekjur af atvinnurekstri og reiknuð laun fyrir hvern þann aðila, sem hefur tekjur af rekstrinum og er í fullu starfi við hann, séu að jafnaði minni en fullar atvinnuleysisbætur á mánuði. Skal því til sönnunar lagt fram vottorð frá skattstofu.

11. gr.

Um þá sem starfa hjá fyrirtæki sem þeir eiga hlut í og/eða stjórna.

Maður sem starfar við eigin atvinnurekstur, einn eða ásamt maka sínum, eða við starfsemi sem hann rekur í sameign með öðrum aðila eða sem fer fram á vegum lögaðila sem hann á jafnframt 50% eða meiri eignarhluta í og/eða er aðili að stjórnun fyrirtækisins, skal ekki á sama tíma eiga rétt á atvinnuleysisbótum. Sama gildir um þann sem vinnur við eigin atvinnurekstur og á, einn eða ásamt maka, börnum eða öðrum nákomnum, sbr. 3. tl. 1. gr., 10% eða meiri eignarhluta í fyrirtæki gegni hann jafnframt stöðu framkvæmdastjóra, hafi prókúru þess eða eigi sæti í stjórn þess.

Til að öðlast rétt til atvinnuleysisbóta verður hlutaðeigandi að sýna fram á að hann hafi framselt eignarhluta sinn og/eða sagt sig í raun frá stjórn fyrirtækisins að uppfylltum skilyrðum 3. mgr. 9. gr. og að hann uppfylli að öðru leyti skilyrði laga um atvinnuleysistryggingar og þessarar reglugerðar til bótaréttar.

12. gr.

Beiðni um að hefja rekstur að nýju.

Sjálfstætt starfandi einstaklingur sem telst atvinnulaus samkvæmt 6. gr. og þegið hefur atvinnuleysisbætur getur sótt um það til stjórnar Atvinnuleysistryggingasjóðs að hefja sjálfstæða starfsemi að nýju áður en 12 mánuðir eru liðnir frá fyrstu skráningu hjá svæðisvinnumiðlun, án þess að sæta viðurlögum samkvæmt IV. kafla, enda hafi skapast forsendur fyrir því að hefja rekstur á nýjan leik í a.m.k. 60 virka daga. Skal hann leggja fram yfirlýsingu þess efnis að hann telji að rekstrargrundvöllur sé fyrir atvinnustarfsemi sinni og verkefnaáætlun sem nái samfellt yfir a.m.k. 60 virka daga.

Sé um að ræða sjálfstæða starfsemi sem er sú sama eða hliðstæð þeirri sem hann stundaði áður skal viðkomandi jafnframt sýna fram á að verulegar breytingar hafi orðið sem útilokað hafi verið að sjá fyrir þegar hann hætti þeim rekstri og sótti um atvinnuleysisbætur.

IV. KAFLI

Viðurlög.

13. gr.

Endurkrafa greiddra bóta.

Ef maður hefur sjálfstæða starfsemi í starfsgrein sem hann áður stundaði eða hliðstæðri starfsgrein innan 12 mánaða frá því að hann sótti um atvinnuleysisbætur skal litið svo á að um tímabundið hlé hafi verið að ræða, sbr. 5. gr., sem ekki veitti rétt til atvinnuleysisbóta, sbr. þó 12. gr. Ef stjórn Atvinnuleysistryggingasjóðs hefur ekki veitt samþykki sitt fyrir að rekstur sé hafinn á nýjan leik sbr. 12. gr. skal eftir úrskurði úthlutunarnefndar endurkrefja hlutaðeigandi um allt að tvöfaldri fjárhæð greiddra atvinnuleysisbóta á því tímabili í samræmi við ákvæði 27. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Jafnframt skal svipta hlutaðeigandi bótarétti samkvæmt 15. gr. laganna. Sama gildir ef í ljós kemur að hlutaðeigandi hefur haldið áfram sjálfstæðri starfsemi án tilskilinnar skattalegrar skráningar.

V. KAFLI

Gildistaka.

14. gr.

Gildistaka.

Reglugerð þessi sem sett er með stoð í 30. sbr. 1. gr. laga nr. 12/1997 um atvinnuleysistryggingar, öðlast þegar gildi. Jafnframt fellur úr gildi reglugerð nr. 304/1994, um skilyrði þess að sjálfstætt starfandi einstaklingar fái atvinnuleysisbætur.

Félagsmálaráðuneytinu, 29. desember 1997.

F. h. r.

Húnbogi Þorsteinsson.

Elín Blöndal.