882/2010

Reglugerð um gæðamat, flokkun og merkingu sláturafurða. - Brottfallin

I. KAFLI

Um frágang, vigtun og kjötmat.

1. gr.

Allar sláturafurðir sem fluttar eru á erlendan markað eða til sölu innanlands skal flokka og merkja eftir tegundum og gæðum samkvæmt reglum í viðaukum I til V með þessari reglugerð.

2. gr.

Áður en mat og innvigtun fer fram skal gengið frá skrokkum og þeir snyrtir á eftirfarandi hátt:

Af skrokkum skal fjarlægja:

a)	Hálsæðar og gæta þess að nema í burtu blóðlifrar við stungusár á hálsi,
b)	kirtla og tægjur úr brjóstholsinngangi (hósti),
c)	mör og fituklepra úr grindar-, kviðar- og brjóstholi og skal þess sérstaklega gætt að hreinsa í burt nýrnamör og fituhellu af magál,
d)	getnaðarlim að rótum aftan við lífbein,
e)	fitumakka af hrossum,
f)	júgur af öllum kvendýrum nema grísum,
g)	kirtla og fitu úr nárabandi sauðfjárskrokka,
h)	dindil við rót á sauðfjárskrokkum,
i)	þind.

Matvælastofnun gefur út verklýsingar um snyrtingu og sundurhlutun og skulu kjötmatsmenn fylgjast með því að farið sé eftir þeim.

3. gr.

Snyrta skal skrokka eftir tilvísum kjötskoðunarlæknis. Fætur skulu fylgja svínaskrokkum. Ef hár eða önnur óhreinindi sjást á kjötinu á þessu verkunarstigi, skal það hreinsað vandlega, áður en vigtun og gæðamat fer fram. Takist með snyrtingu að nema á brott galla eða lýti á skrokk svo sem marbletti, bólusetningarör o.fl. án þess að verðgildi þess sem eftir verður sé skert að mati kjötmatsmanns, skal ekki fella skrokkinn í gæðamati, enda hafi kjötskoðunarlæknir flokkað hann í 1. heilbrigðisflokk. Ella flokkist kjötið og merkist eftir því sem við á skv. nánari ákvæðum í viðaukum með þessari reglugerð. Matvælastofnun samræmir vinnureglur um þessa snyrtingu.

4. gr.

Skrokkar af nautgripum, hrossum og svínum skulu klofnir að endilöngu eftir miðri hryggsúlu, án þess að skerða vöðva sitt hvoru megin á hryggnum. Hreinsa skal burt mænu að lokinni heilbrigðisskoðun og fjarlægja allar leifar af þind. Séu bakvöðvar eða lundir skemmdar við sögun, skal skrokkurinn felldur í mati. Skipting í fjórðunga skal ekki fara fram fyrr en eftir kælingu þar sem því verður við komið. Huppa og síður skal fjarlægja af öllu hrossakjöti samkvæmt nánari fyrirmælum Matvælastofnunar. Þó er annars konar skipting á hrossakjöti í fjórðunga heimil ef sérstaklega er um það samið.

5. gr.

Matvælastofnun getur heimilað að vikið sé frá ákvæðum 2. og 3. gr. um frágang og snyrtingu ef markaðsaðstæður krefjast.

6. gr.

Vogir til vigtunar á kjöti og öðrum sláturafurðum, skulu vera löggiltar. Þær skulu vera með hámarksskerðingu 100 g. Hæklajárn, brautarkrókar og rúllur skulu vera úr ryðfríu efni og af staðlaðri stærð og þyngd í hverju húsi.

7. gr.

Vigtun og gæðamat skal fara fram innan 24 klst. frá slátrun, enda hafi heilbrigðisskoðun farið fram. Óheimilt er að flytja sláturafurðir úr sláturhúsi án vigtunar og gæðamats. Skylt er að vigta hvern einstakan skrokk sér. Sláturleyfishafi ber ábyrgð á vigtun og ber að sjá til þess að vog sé löggilt og að haft sé daglegt eftirlit með henni.

Framleiðanda er heimilt að fylgjast með innvigtun sláturafurða sinna, en því aðeins að hann valdi ekki töfum né trufli kjötmatsmenn í starfi.

Allir á athafnasvæði sláturhúsa skulu hlíta sömu reglum um klæðnað, vinnubrögð og umgengni og starfsfólk sláturhúsanna.

Ef innvigtun kjöts og annarra sláturafurða fer fram fljótlega eftir slátrun, þ.e. strax eftir hreinsun og snyrtingu, er heimilt að draga frá vigtinni þá sannanlegu rýrnun er fram kemur við fyrstu tíu klukkustunda kælingu í kjötsal sláturhúss og staðfest er af sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytinu að fengnum tillögum Bændasamtaka Íslands og Landssamtaka sláturleyfishafa.

Gæðamat á nautgripakjöti skal ávallt fara fram daginn eftir slátrun.

8. gr.

Sláturleyfishafi skal halda daglega skrá yfir fjölda sláturdýra af hverri búfjártegund, flokkun og þyngd.

II. KAFLI

Merking á sláturafurðum.

9. gr.

Við gæðamat skal festa merkimiða tryggilega á hvern skrokk eða hluta úr skrokk. Á miða skal skráð skýrum stöfum nafn eða skammstöfun sláturleyfishafa og númer sláturhúss þar sem slátrað er, ásamt tegundaheiti kjötsins og gæðaflokksmerki. Matvælastofnun staðfestir gerð og frágang merkimiða og leturgerð.

Sama merking gildir einnig um aðrar sláturafurðir en kjöt, eftir því sem við á. Á merkimiða skal einnig stimpla sláturdag og -ár.

Heimilt er að prenta viðbótarupplýsingar á merkimiðann, t.d. strikamerki, fallþunga, nafn innleggjanda, býlisnúmer og nafn kaupanda.

Gæða- og fituflokka má aðgreina með mismunandi litum merkimiðum samkvæmt fyrirmælum í viðaukum með reglugerð þessari.

10. gr.

Þegar sláturleyfishafi og heildsölufyrirtæki afgreiðir kjöt í heilum skrokkum, helmingum, fjórðungum eða sundurhlutað, er skylt að láta fylgja hverju stykki eða pakkningu tegundarheiti og gæðaflokksmerki kjötmatsins.

III. KAFLI

Um kjötmat og samræmingu þess.

11. gr.

Matvælastofnun skal:

-	hafa forystu um mótun á reglum um gæðamat og flokkun á kjöti;
-	ákveða hvaða kröfur á að gera til kjötmatsmanna;
-	skipuleggja námskeið fyrir kjötmatsmenn;
-	meta og staðfesta hæfni kjötmatsmanna og setja þeim erindisbréf;
-	með reglubundnum hætti fylgjast með og samræma störf og starfsaðferðir kjötmatsmanna;
-	leiðbeina kjötmatsmönnum um gæðamat;
-	skera úr ágreiningi um gæðamat og störf kjötmatsmanna;
-	gera athuganir á kjöti og sláturafurðum, framkvæma yfirmat að beiðni kaupanda eða seljanda vörunnar, enda fylgi rökstuðningur slíkri beiðni;
-	sjá til þess að safnað sé upplýsingum um gæðamat á kjöti og að þær séu til reiðu á aðgengilegu formi.

12. gr.

Matvælastofnun ber eigin kostnað af yfirmati en annan kostnað sem af því hlýst greiðir sá er um það biður. Sláturleyfishafar skulu greiða kjötmatsmönnum sínum laun, svo og kostnað vegna ferða og dvalar, vegna námskeiða sem matsmönnunum er skylt að sækja samkvæmt fyrirmælum Matvælastofnunar. Þeir sem sækja námskeið á eigin vegum greiði allan kostnað sjálfir sem af því hlýst.

13. gr.

Nú verður Matvælastofnun þess vör að sláturleyfishafi eða annar aðili brýtur gegn ákvæðum laga og reglugerða um meðferð, skoðun og mat á sláturafurðum, og ber stofnuninni þá að skýra hlutaðeigandi lögreglustjóra frá því tafarlaust.

IV. KAFLI

Um þjálfun, störf og skyldur kjötmatsmanna.

14. gr.

Sérhver sláturleyfishafi skal ráða einn eða fleiri kjötmatsmenn á hvern sláturstað. Matvælastofnun skal samþykkja fjölda þeirra og hæfni og setja þeim erindisbréf þar sem fram komi:

1. starfssvið,
2. starfsskyldur,
3. siðareglur.

Kjötmatsmenn skulu hafa lokið námskeiði í kjötmati og fengið réttindi til að meta kjöt. Starfandi kjötmatsmenn skulu sækja námskeið, að hluta eða öllu leyti, ef Matvælastofnun mælir svo fyrir. Á kjötmatsnámskeiðum skal lögð áhersla á:

1. Að þekkja aldur sláturfénaðar og helstu einkenni í byggingu einstakra búfjártegunda.
2. Að gera matsmönnum grein fyrir mismunandi verðmæti einstakra skrokkhluta og áhrifum mismunandi byggingarlags og fitu á verðgildi þeirra.
3. Að kenna matsmönnum matsreglur og hvaða aðferðir eru bestar við framkvæmd matsins.
4. Verklegar æfingar við kjötmat og merkingu kjöts.
5. Vinnubrögð í sláturhúsi þ. á m. meðferð og frágang á kjöti til frystingar eða sölu.
6. Helstu þætti við heilbrigðisskoðun kjöts og sláturafurða.

15. gr.

Kjötmatsmaður annast mat, flokkun og merkingu á kjöti eftir reglum sem settar eru í þessum efnum. Kjötmatsmaður skal gera verkstjóra og kjötskoðunarlækni aðvart, ef hann telur sláturstörfum áfátt, sérstaklega þeim er lúta að þrifnaði og vöruvöndun. Kjötmatsmaður skal ávallt gæta fyllsta hlutleysis í störfum sínum og þess skal gætt að önnur störf hans hjá sláturleyfishafanum valdi ekki vanhæfi eða torveldi honum matsstörfin.

Kjötmatsmaður skal ganga ríkt eftir því að heilbrigðisskoðun fari fram áður en flokkun og merking hefst.

16. gr.

Kjötmatsmaður, innleggjandi, kaupandi kjöts eða sláturleyfishafi geta skotið ágreiningi um gæðamat til Matvælastofnunar.

Kjötmatsmaður getur, ef henta þykir, verið kjötskoðunarlækni til aðstoðar við heilbrigðisskoðun sláturafurða í sláturhúsi enda hafi hann fengið þjálfun til þess.

V. KAFLI

Refsiákvæði og gildistaka.

17. gr.

Brot á ákvæðum reglugerðar þessarar varða refsingu samkvæmt ákvæðum 21. gr. laga nr. 96/1997 um eldi og heilbrigði sláturdýra, slátrun, vinnslu, heilbrigðisskoðun og gæðamat á sláturafurðum. Með mál vegna brota skal farið að hætti opinberra mála.

18. gr.

Reglugerð þessi er sett samkvæmt heimild í lögum nr. 96/1997 um eldi og heilbrigði sláturdýra, slátrun, vinnslu, heilbrigðisskoðun og gæðamat á sláturafurðum og öðlast þegar gildi.

Við gildistöku þessarar reglugerðar fellur úr gildi reglugerð nr. 484/1998 um gæðamat, flokkun og merkingu sláturafurða, með áorðnum breytingum.

Sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytinu, 1. nóvember 2010.

Jón Bjarnason.

Arnór Snæbjörnsson.

VIÐAUKAR
(sjá PDF-skjal)